دندان اضافه یا هایپردونتیا یکی از بیماری های رایج در دندانپزشکی است که بر اثر آن در قسمت های مختلف دندان شاهد رشد یک یا چند دندان هستیم. در برخی موارد به این دندان های اضافی سوپر نومری نیز گفته می شود. این دندان ها در نقاط مختلف دهان حتی فک امکان رشدشان وجود دارد. این عارضه را می توانید در کودکان دارای 20 دندان شیری و بزرگسالانی که 32 دندان دائمی دارند مشاهده کنید.
جالب است بدانید که به شکل معمول این عارضه را در کودکان و آقایان بیشتر مشاهده کنید. دندان اضافه یا هایپردونتیا باعث ایجاد تورم، عفونت و بیماری های لثه و درد می شود. گاهی اوقات درد و عوارض این بیماری به حدی زیاد است، که بیمار باید به دندانپزشک مراجعه کند. در ادامه گروه دندانپزشکی دکتر بالووی پور قصد دارد سوالاتی را که در رابطه با این بیماری وجود دارد را به شکل تخصصی مورد بررسی قرار دهد.
رویش دندان اضافه یا هیپر دونتیا
همانطور که در ابتدای امر اشاره کردیم بیماری هایپر دونتیا به عنوان یکی از بیماری های کمیاب می باشد، که بر اثر آن دندان های متعددی در دهان فرد رشد می کند. این دندان ها می توانند شیری یا دندان های دائمی در بزرگسالی باشند. معمولا دندان هایی که به عنوان دندان اضافه در دهان افراد رشد می کنند در ناحیه قوس فک یا دنتال آرچ مشاهده می شوند. این دندان ها در بیشتر مواقع جزو دندان های شیری هستند و این عارضه را در کودکان بیش از سایرین مشاهده می کنیم.
علل بروز دندان اضافه
از نظر دندانپزشکی در سعادت اباد رشد دندان اضافه در دهان امکان دارد دلایل گوناگونی داشته باشد. این دندان ها دائمی یا شیری هستند. زمانی که این مشکل رخ بدهد لازم است که فرد برای بررسی موضوع با یک دندانپزشک متخصص در این زمینه مشورت داشته باشد. در ادامه قصد داریم برخی از دلایل رشد دندان اضافه را که متداول است مورد بررسی قرار دهیم.
اختلال در رشد دندان
بروز هایپر دونتیا یا دندان اضافه در دهان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از دلایل بروز این عارضه اختلال رشد در دندان ها می باشد. این اختلالات می توانند شامل اختلالات هورمونی، وجود تغییر و مشکل در فرایند جوانه زنی دندان ها و عواملی باشد که با رشد استخوان های فک در ارتباط هستند.
عوامل ژنتیکی
دندانپزشکی غربی تهران درباره دلایل به وجود آمدن دندان اضافه یا هایپر دونتیا اعتقاد دارد که ژنتیک و وراثت بیمار می تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد. در برخی از افراد می تواند این ویژگی به ارث برسد که باعث رشد بیش از اندازه دندان ها شده در برخی موارد فرد با عارضه دندان کوسه ای یا رشد دو ردیفه دندان ها مواجه می شود.
مصرف برخی داروها
استفاده از برخی داروها ممکن است منجر به رویش دندان های اضافه شود. برای مثال مصرف بعضی از داروهایی که برای درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد، می تواند منجر به بروز این مشکل شود.
تروما یا عفونت
در برخی موارد مشکلات محیطی یا تحریکات می تواند باعث بروز دندان اضافه یا هایپردونتیا گردد. برای مثال ایجاد آسیب یا عفونت در بخش هایی از دهان می تواند منجر به رشد و ایجاد جوانه های دندان های اضافه شود. این امر می تواند باعث تحریک افراد مبتلا به هایپردونتیا شود.
انواع دندان اضافه
دندان پزشکی غرب تهران در رابطه با رشد انواع دندان اضافه اذعان دارد که رشد این دندان ها به موقعیت آن در دهان طبقه بندی می شود. شکل های مختلف دندان های اضافی عبارتند از:
مزیودنس
این شکل از بروز دندان های اضافه به عنوان رایج ترین شکل دندان های اضافه می باشد. این نوع دندان اضافه به شکل مستقیم در پشت دندان های جلویی افراد رشد می کند.
پارامولر
رشد دندان های اضافی در نوع پارمولر معمولا در کنار دندان های آسیابی فرد قرار می گیرد. در این شکل دندان ها معمولا متمایل به سمت گونه و زبان رشد می کنند.
دیستومولر
نوع دیگری از دندان اضافه یا هایپردونتیا با عنوان دیستومولر می باشد. این شکل از رشد دندان های اضافه در قسمت پشت دندان ها و در راستای دندان های مولر ایجاد می شود.
Tuberculate: این شکل از دندان های اضافه دارای ظاهری لوله ای و بشکه ای مانند هستند.
Supplemental: این مدل از دندان های اضافی دارای ظاهری مشابه با دندان هایی است که در کنار آن رشد کرده اند.
ادنتوم کامپوند: این شکل از هایپردونتیا یا دندان های اضافه به صورت قطعات کوچکی هستند که در کنار هم قرار گرفته اند.
ادنتوم پیچیده: در این حالت می توانیم در نقاط مختلف دندان بافتی شبیه به دندان مشاهده می کنیم که رشد کرده است.
مخروطی یا میخی شکل: این نوع از دندان های اضافی همانطور که از نام آن ها مشخص است به صورت مخروط بوده که دارای قاعده ای پهن و سری باریک هستند. به همین دلیل به این دندان ها مخروطی یا میخ شکل می گویند.
تاثیر دندان اضافه بر سلامت دهان و دندان
دندانپزشکی دکتر بالووی پور در رابطه با تاثیر دندان اضافه یا هایپردونتیا بر سلامت دهان و دندان می گوید، بروز این بیماری می تواند تاثیرات منفی بر سلامت دهان و دندان افراد بر جای بگذارد. در برخی موارد وجود این دندان ها می تواند سلامت دهان و دندان را به خطر بیاندارد. در ادامه قصد داریم برخی از این مشکلات را مورد بررسی قرار دهیم.
آسیب به ریشه ها
امکان دارد دندان های اضافه به ریشه های دائمی که در کنار آن ها قرار گرفته اند، آسیب جدی وارد کنند و باعث خراب شدن آن ها شوند.
جلوگیری از رشد دندان های دائمی یکی از موارد دیگر که با وجود دندان اضافه بر روی سلامت و دهان و دندان تاثیر منفی می گذارد، جلوگیری از رشد دندان های دائمی است. این مشکل معمولا برای کودکان اتفاق می افتد. باعث می شود دندان های دائمی در لثه بماند و جلوی رشد آن ها گرفته شود.
ایجاد کیست
در صورتی که علایم دندان های اضافه را دارید، اما نسبت به آن بی توجهی کنید، ممکن است، در کنار دندان های دائمی کیست ایجاد شود. بنابراین با مشاهده علایم هایپردونتیا سریعا به متخصص دندانپزشکی مراجعه نمایید.
تاثیر منفی بر ظاهر افراد
یکی از تاثیرات دندان های اضافی بر سلامت دندان بیرون زدگی و به هم ریختگی دندان ها است. این امر می تواند بر روی ظاهر افراد تاثیر منفی برجای بگذارد. البته باید بدانید که در صورت بروز این اختلال امکان درمان آن وجود دارد، فرد می تواند با مراجعه به دندانپزشکی از روش های درمانب اکلوژن و ارتودنسی استفاده کنند.
روش های درمان دندان اضافه
قبل از اینکه درباره درمان دندان اضافه یا هایپردونتیا تصمیم بگیریم باید به این مسئله توجه داشته باشیم، آیا دندان اضافه بیمار از ریشه ی مناسبی برخوردار است. در برخی موارد مشاهده می شود که دندان اضافی از ریشه سالمی برخوردار نیست، به عنوان مثال این دندان ها کج هستند، یا دارای انحراف بوده و گاهی هم ممکن است که دندان بسیار کوچک باشد. در صورتی که دندان بیمار دچار انحراف باشد، امکان حرکت دادن آن محدود می شود و با سختی و مشکلات زیادی همراه است. در واقع دندان های کج مانند یک قلاب عمل کرده و در انتهای ریشه دندان های کناری قرار می گیرند. علاوه بر این موارد باید به مسئله سلامت و بیماری های دهان و دندان فرد بیمار نیز توجه داشته باشید.
کشیدن دندان اضافه به روش ساده یکی از روش های درمان دندان اضافه یا هایپردونتیا انتخاب کشیدن دندان است. در واقع انتخاب این روش به این مفهوم نیست که دندان پزشک به محض دیدن بیمار اقدام به کشیدن دندان نماید. بلکه دندان پزشک ابتدا دندان را مورد معاینه قرار می دهد. در صورت پوسیده بودن آن را از دهان خارج می کند. در این موقعیت پزشک دندان را به آرامی به سمت عقب و جلو حرکت می دهد سپس سعی می کند آن را به آرامی از ریشه جدا نماید. در این موقعیت باید دقت داشته باشید که دندان مورد نظر به شکل قلاب به انتهای دندان دائمی نچسبیده باشد. در صورتی که دندان اضافه شیری باشد، لازم است توسط دنداپزشک تحت نظر گرفته شود، سپس اقدام به درمان آن در صورت نیاز انجام بگیرد.
خارج کردن دندان اضافی با استفاده از روش جراحی
د صورتی که دندان اضافه بیمار به صورت نهفته باشد، کشیدن یا تخلیه آن بسیار دشوارتر انجام می گیرد. حت در برخی موارد نیاز به جراحی نیز وجود دارد. در این شرایط دندانپزشک لثه را برش داده و سعی می کند به بهترین وجه ممکن دندان را از لثه خارج کند.
استفاده از ارتودنسی به عنوان روش درمانی
یکی از راه های درمان دندان اضافه یا هایپردونتیا استفاده از روش ارتودنسی می باشد. این روش را برای درمان دندان های اضافی به جز مزیودنس پیشنهاد می کنند. استفاده از درمان ارتودنسی به این شکل است که دندانپزشک سعی می کند دندان های اضافه را جیگیزین دندان های کشیده شضده و از دست رفته نماید. زمانی که بیمار مبتلا به دندان اضافی از نوع مزیودنس است و دندان های جلویی فضای لازم را برای رشد دارند معمولا متخصص ارتودنسیت با استفاده از یک جراحی سرپایی بافتی که روی لثه را پوشش داده است کنار می زند سپس با استفاده از براکت های مخصوص آن را به شکل طبیعی در می آورد. با استفاده از این روش دندان به سمت بیرون هدایت می شود. درمان دندان اضافی به وسیله ارتودنسی 6 ماه به طول می انجامد بعد از آن دندان ها به حالت طبیعی در می آیند.
دندان اضافه در کودکان
وجود دندان اضافه در کودکان یک عارضه شایع است از این رو باید نهایت دقت در این زمینه انجام بگیرد تا در آینده مشکلاتی رخ ندهد.
تداخل با رشد و نظم دندان های اصلی
بی شک یکی از اصلی ترین مشکلاتی که دندان های اضافی باعث آن می شود،ایجاد اختلال در رشد دندان های اصلی است. در این موقعیت امکان دارد که سایر دندان ها تحت تاثیر فضای ناکافی قرار گرفته و تحت فشار باشند. همین امر باعث می شود که فرایند رشد دندان ها به کندی صورت بگیرد، از این رئ تاثیر منفی بر بهداشت دهان و دندان دارد. از سوی دیگر وجود دندان های اضافه باعث می شود، که دندان ها بر اثر فشار به همدیگر بچسبند که این امر باعث می شود، فرایند درمان آن نیز بسیار زمانبر و هزینه بر باشد.
کاهش عزت نفس
یکی دیگر تاثیرات منفی که دندان های اضافی بر روی افراد می گذارند به دلیل ظاهر نازیبایی که دارند منجر به کاهش عزت نفس در افراد می شوند. همین امر باعث می شود که فرد احساس کند از زیبایی لازم برخوردار نیست. بنابراین نتیجه می گیریم که دندان های اضافی بر روی زیبایی ظاهر افراد نیز می توانند رشد منفی داشته باشند.
شلوغی فضای دهان و دندان
وجود دندان های اضافه باعث می شود که فضای دندان فرد دچار شلوغی و بی نظمی شود. در این شرایط دندان ها در افراد با سن پایین به شکل کج و معوج رشد می کنند و تاج دندان ها دچار آسیب دیدگی می شود.این امر باعث می شود که سلامت دندان افراد به خطر افتاده و برای رفع آن باید از خدمات دندانپزشکی مانند ارتودنسی استفاده کرد.
تشکیل کیست و تومور
وجود دندان های اضافی در افراد می تواند در کودکان باعث ایجاد کیست و تومورهای خوش خیم شود البته بروز این بیماری در صورت عدم بی توجهی می تواند عواقب جبران ناپذیری را به وجود آورد.
علت بروز دندان های اضافی در کودکان شامل مواردی مانند کام و لب باز، سندروم گاردنر، بیماری فابری، کلیدوکرانیال دیسپلازی، سندروم اهلرز دانلوس و ... می باشد. اما مهمترین عاملی که باعث می شود کودکان به عارضه دندان اضافه مبتلا شوند عامل ژنتیکی است. این بیماری ها معمولا بر روی آنزیم ها و رشد غیر طبیعی استخوان ها تاثیر می گذارند. عدم توجه به بیماری دندان اضافه در برخی موارد که منجر به تشکیل کیست و تومورهای خوش خیم در فک کودکان می شود، می تواند صدمات جبران ناپذیری را به بار آورد. از این روی لازم است که ایت اختلال در اولین فرصت تشخیص داده ودرمان شود.
پیشگیری از به وجود آمدن دندان های اضافه
در ابتدای امر باید به این مطلب اشاره کنیم که رشد دندان اضافه در کودکان و بزرگسالان غیر قابل پیشگیری می باشد. با توجه به اینکه دندان های اضافی در کودکی اتفاق می افتد لازم است، که درمان آن از کودکی انجام بگیرد.
درمان دندان اضافه در کودکان شامل ترکیبی از رویکردهای مختلف است
تشخیص زودهنگام: تشخیص زودهنگام برای پیشگیری و درمان دندان اضافه یا هایپردونتیا در کودکان ضروری است. والدین باید کودکان خود را از سنین پایین به طور مرتب نزد دندانپزشک ببرند. این امر باعث می شود که دندانپزشک کمک می کند که سریع تر دندان های اضافی را تشخیص دهد.
اگر دندانپزشک به وجود دندان اضافه در فرد مشکوک باشد، ممکن است برای تایید تشخیص، عکسبرداری با اشعه ایکس را توصیه کند.
کشیدن دندان: یکی از رایج ترین روش های درمان و جلوگیری از بروز دندان اضافه در کودکان کشیدن دندان است. اگر دندانهای زائد باعث مشکلات دندانی مانند شلوغی دندانها میشوند، دندانپزشک ممکن است توصیه کند که دندانهای اضافی را کشیده و فضای دهان را برای رشد دندان های دیگر خالی کنید
برای جلوگیری از بروز دندان اضافه، نظارت بر سلامت دندان کودک ضروری است. برای بررسی پیشرفت درمان و اطمینان از عدم وجود مشکل دندانی هایپر دونتیا در کودک لازم است در فواصل معین به دندانپزشکی مراجعه کرده و در کودک معمولا در صورت مشکوک بودن به این عارضه دندان پزشک برای نوبت بعد نیز وقت تعیین می کند. این امر باعث می شود که تشخیص زودهنگام انجام شده و از بروز مشکلاتی مانند آسیب به فک و دندان ها جلوگیری شود.
بهداشت دهان و دندان برای حفظ سلامت دندان ضروری است، به ویژه برای جلوگیری از بروز دندان های اضافه والدین باید اهمیت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم را به فرزندان خود بیاموزند. آنها همچنین باید فرزندان خود را به خوردن یک رژیم غذایی متعادل و کم قند، ویتامین و مواد معدنی تشویق کنند. معاینات منظم دندانپزشکی: حفظ سلامت دهان و دندان برای پیشگیری از هایپردونتیا و بعد از درمان بسیار حیاتی است. والدین باید به طور مرتب فرزندان خود را برای معاینات معمول نزد دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی ببرند. دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می تواند سلامت دندان کودک را کنترل کند و مشکلات را زود تشخیص دهد.
سخن پایانی
با توجه به اهمیت این بیماری لازم است افراد برای درمان بهترین دندانپزشک تهران را انتخاب کرده و نسبت به درمان خود اقدام نمایند.
دندانپزشکی دکتر بالووی پور به عنوان یکی از بهترین مراکز خدمات زیبایی دندان در تهران شناخته می شود. افراد می توانند با مراجعه به این مرکز تخصصی ابتدا مشاوره های لازم را دریافت کرده و در صورت نیاز روند درمانی را در بهترین شرایط ممکن انجام دهند. یکی از مهم ترین پارامترها در زمینه درمان دندان های اضافه تشخیص به موقع می باشد. در این موقعیت افراد می توانند از بروز خطرات و تحمیل هزینه های اضافه جلوگیری کنند. دندانپزشکی دکتر بالووی چور امیدوار است که این مطلب مفید و آگاهی بخش باشد.