دندان پزشکی یوسف بالوی پور
نامرتبی و شلوغی دندان ها، نوعی ناهنجاری دندانی است که بسیاری از افراد با آن درگیر هستند. به این ناهنجاری اصطلاحا کراودینگ گفته میشود. افرادی که دچار این عارضه هستند، دندان هایشان به صورت نامنظم رشد می کند. همین مسئله سبب نگرانی فرد و سخت شدن نظافت دندان ها می شود.
شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که چرا این عارضه فقط در بعضی افراد بروز پیدا می کند؟ آیا درمانی برای آن وجود دارد؟
به همین دلیل قصد داریم در این مقاله توضیحاتی در این خصوص ارائه دهیم. پس برای دریافت جواب سوالات خود با ما همراه باشید.
علل نامرتبی و شلوغی دندان ها
عارضه نامرتبی و شلوغی دندان ها به دلایل مختلفی بروز پیدا می کند. برای درمان موفق و بدون بازگشت ابتدا باید علت نامرتبی دندان های شلوغ خود را پیدا کنید. برای این کار بهتر است به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. از علل نامرتبی و شلوغی دندان ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
وراثت
افرادی که دچار عارضه کراودینگ دندانی هستند ممکن است فک کوچک را از پدر و دندان های بزرگ را از مادر به ارث برده باشند. در چنین شرایطی دندان ها دچار کمبود فضا شده و به صورت نامرتب رشد می کنند.
فک کوچک
در برخی موارد دندان های فرد بزرگ تر از حالت معمول نیست و دلیل به هم ریختگی دندان ها کوچک بودن فک است.
دندان های بزرگ
در برخی موارد فک فرد دارای اندازه ای استاندارد است، ولی دندان های او از حالت معمول بزرگتر است. در چنین شرایطی نیز فرد دچار عارضه کراودینگ می شود.
عادات غلط
از دیگر عوامل بروز این عارضه می توان به مکیدن انگشت و ناخن اشاره داشت.
تغذیه نامناسب
کودکانی که تغذیه نامناسبی دارند، فکشان رشد نکرده و دچار این عارضه می شوند.
وجود دندان اضافه
بعضی از افراد به صورت مادرزادی تعداد دندان هایشان از حالت نرمال بیشتر است که همین مسئله سبب بروز کراودینگ در آنها می شود.
اصلاح نامرتبی دندان ها
اختلال نامرتبی دندان ها از شایع ترین اختلالاتی است که افراد با آن درگیر می باشند. طبق بررسی های صورت گرفته، در هر خانواده حداقل یک و یا دو نفر دچار این عارضه می شوند. همانطور که اشاره شد، نامرتبی دندان ها دلایل مختلفی دارد. ولی در همه آنها، انجام ارتودنسی می تواند مفید واقع شود.
نامرتبی دندان ها روی اعتماد به نفس افراد تاثیر زیادی دارد. همه افراد به نوعی تمایل به داشتن دندان هایی مرتب و زیبا دارند. دندان های نامرتب می تواند اعتماد به نفس فرد را کاهش دهد. همین مسئله تاثیرات منفی زیادی روی فعالیت های ساده اجتماعی فرد می گذارد.
یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، سلامت دندان ها است. معمولا دندان های نامرتبی که روی هم قرار می گیرند، زودتر دچار پوسیدگی می شوند. پوسیدگی زودرس دندان ها، یاعث می شود فرد دچار درد و تخریب دندان ها شده و هزینه های درمانی آن افزایش یابد. همچنین نامرتبی دندان ها روی جویدن نامناسب غذا و عدم هضم آن تاثیر بسزایی دارد. همین موضوع سبب بروز مشکلات گوارشی در وی می شود.
درمان نامرتبی و شلوغی دندان ها با ارتودنسی
برای درمان نامرتبی دندان ها حتما باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. بعضی از افراد برای درمان کراودینگ اقدام به کشیدن دندان های عقبی و یا دندان عقل خود می کنند. ولی این را در نظر داشته باشید که کشیدن دندان های عقبی بدون مشورت با یک متخصص ارتودنسی موثر واقع نمی شود. چرا که دندان های شلوغ و نامرتب با استفاده از یک دستگاه مخصوص ارتودنسی حرکت داده می شوند تا در جای مناسب خود قرار بگیرند.
به خاطر داشته باشید که دندان های شلوغ به خودی خود جا به جا نمی شوند. پس شما نمی توانید با باز کردن فضای انتهایی دندان ها به درمان این عارضه کمک کنید. در واقع یک متخصص ارتودنسی می تواند تشخیص دهد که چند دندان و در چه نقاطی باید از قوس دندانی خارج شود.
معمولا در طی درمان ارتودنسی دندان های نامرتب 2 تا 4 دندان بیمار کشیده می شود. دقت داشته باشید که این دندان ها به صورت قرینه کشیده می شوند.
کشیدن 4 دندان در درمان ارتودنسی دندان های شلوغ
در این روش 2 دندان در ردیف بالا و 2 دندان در ردیف پایین کشیده می شود. البته نیازی به نگرانی نیست. بعد از درمان ارتودنسی نداشتن 2 یا 4 دندان شما مشخص نمی شود. ولی برای این کار حتما پیش یک دندانپزشک متخصص بروید، چرا که یک متخصص حرفه ای دندان های سالم را نمی کشد.
لزوم کشیدن دندان در درمان شلوغی دندان
دقت داشته باشید که در برخی از درمان های ارتودنسی نیازی به کشیدن دندان نیست. تشخیص این مسئله بر عهده دندانپزشک متخصص است. دندانپزشک با گذاشتن پیچی در فک، آنها را باز کرده و قوس دندانی را افزایش می دهد. به همین دلیل فضای کافی برای همه دندان ها وجود خواهد داشت. پس از آن با استفاده از دستگاه مناسب ارتودنسی، دندان های شلوغ، ردیف و مرتب می شوند.
شلوغی دندان ها به همراه ناهنجاری فک
بعضی از افراد علاوه بر این که دندان های شلوغ و نامرتبی دارند، هر دو فک آنها نیز دچار ناهنجاری است. معمولا برای درمان این افراد از ارتودنسی متحرک و ثابت استفاده می شود. در واقع با استفاده از ارتودنسی متحرک، فکین سر جای خود قرار گرفته و با استفاده از ارتودنسی ثابت، دندان های شلوغ مرتب می شوند.
نحوه متوقف کردن نامرتبی دندان
بعضی از افراد به صورت ژنتیکی دچار نامرتبی دندانی می شوند. ولی برخی از رفتارها نیز در ایجاد این به هم ریختگی تاثیر دارد. در ادامه به مهم ترین آنها اشاره خواهیم داشت:
- اگر بر روی شکم می خوابید، باید بدانید که این موضوع روی نامرتب شدن دندان ها تاثیر زیادی دارد.
- در صورتی که کودک شما دارای دندان غایب است، باید برای گرفتن راهکارهای مناسب و قرارگیری دندان غایب بر سر جای خود به ارتودنتیست مراجعه کنید.
- در صورتی که فرزند شما عادت به مکیدن انگشت شست خود دارد، باید برای پیشگیری از به هم ریختگی دندان او را از این کار باز دارید.
- از دیگر مواردی که می تواند در پیشگیری از نامرتبی و کجی دندان موثر باشد، می توان به رعایت بهداشت دهان و مراجعه زود هنگام به دندانپزشک اشاره داشت.
معمولا اغلب نامرتبی دندان ها مربوط به کوچک بودن فک و عدم وجود فضای کافی برای رشد دندان ها است. ولی اگر در سنین کودکی مواردی را به کودک آموزش دهید، می توانید این مورد را به راحتی درمان کنید. ارتودنتیست می تواند رشد فک کودک را تحت کنترل قرار داده و فضای کافی برای رویش دندان ها ایجاد کند.
نحوه درمان نامرتبی دندان
درمان به هم ریختگی دندان ها بسته به نوع ناهنجاری صورت می گیرد. در صورتی که به هم ریختگی دندان ها زیاد باشد، باید با کمک ارتودنسی، هم محوری لازم را در دندان ها ایجاد کرد. اگر به هم ریختگی دندان مربوط به مشکلات فکی باشد، در ابتدا ارتودنسی صورت می گیرد. سپس در بزرگسالان جراحی فک انجام می شود.
همچنین دقت داشته باشید که اگر نامرتبی دندان به دلیل وجود دندان غایب باشد، می توانید با استفاده از ارتودنسی و یا ایمپلنت مشکل را برطرف کنید. از دیگر مواردی که در درمان نامرتبی دندان ها می تواند موثر واقع شود، می توان به تراش دادن دندان ها و استفاده از باندینگ و کامپوزیت ها اشاره داشت.
به صورت کلی اصلاح و درمان نامرتبی دندان مسئله ای تخصصی و پیچیده است. به همین دلیل تشخیص روش تنها بر عهده ارتودنتیست می باشد.
جمع بندی
در این مقاله به دلایل بروز عارضه نامرتبی دندان و نحوه اصلاح آن پرداختیم. همانطور که بارها در مقاله اشاره شد، برای تشخیص نحوه درمان نامرتبی دندان حتما باید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. کلینیک دکتر بالوی یکی از مجهزترین کلینیک ها جهت تشخیص و درمان نامرتبی دندان، لمینت دندان، کامپوزیت دندان و ایمپلنت دندان در سعادت آباد تهران است. در صورت تمایل می توانید برای انجام کارهای ذکر شده و معاینه دندان ها به این کلینیک مراجعه کنید.
سوالات متداول
آیا امکان اندازه گیری به هم ریختگی دندان وجود دارد؟
این عارضه توسط متخصص ارتودنسی در مقیاس میلی متری اندازه گیری می شود. در صورت وجود فاصله بین دندان ها، فرد دچار نامرتبی دندان و دیاستم می باشد. ولی اگر دندان های فرد بیش از حد به هم نزدیک و یا روی هم افتاده باشند، دچار شلوغی دندان یا کراودینگ است.
آیا در ارتودنسی دندان های شلوغ، کشیدن دندان الزامی می باشد؟
در صورتی که فضای کافی برای چیدمان منظم دندان ها وجود داشته باشید، نیازی به کشیدن دندان نیست. ولی تشخیص این مسئله بر عهده متخصص ارتودنسی است. معمولا تا جای ممکن از کشیدن دندان بیمار خودداری می شود. ولی اگر بیمار دارای دندان اضافی داشته باشد، امکان کشیدن دندان وجود دارد.
آیا شلوغی دندان ها به شکل خاصی دسته بندی می شود؟
به صورت کلی متخصصین ارتودنسی شلوغی و ناهنجاری های فک و دندان را به سه دسته تقسیم می کنند. به این ناهنجاری ها اصطلاحا مال اکلوژن گفته می شود که با توجه به نوع و شدت از درجه یک تا سه نامگذاری می شود.
برای درمان شلوغی دندان ها چه روشی بهتر است؟
برای درمان شلوغی دندان ها می توانید از روش ارتودنسی استفاده کنید. روش های دیگری همچون کامپوزیت نمی تواند گزینه مناسبی برای درمان دندان های نامرتب باشد؛ چرا که در این روش دندان ها حرکت نمی کنند و در جای خود قرار نمی گیرند.
باندیگ دندان چه تاثیری بر روی درمان ارتودنسی دندان های به هم ریخته دارد؟
اگر دندانی لب پریده و یا شکسته دارید، می توانید با استفاده از روش باندینگ اقدام به ترمیم آن کنید. ولی درمان ارتودنسی تنها برای حرکت دادن دندان ها و قرارگیری آنها در جای مناسب کاربرد دارد.