دندان پزشکی یوسف بالوی پور
ارتوسرجری چیست؟
ارتوسرجری، روشی نوین و تخصصی در خدمات زیبایی دندان است که برای اصلاح و بهبود وضعیت فک و صورت است که می‌تواند تأثیرات شگرفی بر عملکرد و زیبایی فرد داشته باشد. اما آیا همه افراد به این نوع جراحی نیاز دارند؟ چه علائمی نشان می‌دهند که باید به فکر ارتوسرجری باشیم و تفاوت‌های آن با ارتودنسی چیست؟ اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوالات هستید و می‌خواهید بدانید این روش درمانی چه تأثیری بر کیفیت زندگی شما می‌گذارد، خواندن ادامه مقاله را از دست ندهید.
تفاوت ارتوسرجری و ارتودنسی؟
جراحی ارتوسرجری و ارتودنسی هر دو روش‌های درمانی برای اصلاح مشکلات فک و دندان هستند، اما تفاوت‌های اساسی در نحوه اجرا و هدف درمان دارند. ارتوسرجری، یک جراحی باز فک است که برای درمان مشکلات شدید و ناهنجاری‌های فک مانند: فک‌های نامتقارن، مشکلات bite یا اختلالات شدید در عملکرد فک انجام می‌شود. این نوع جراحی معمولاً در مواردی که درمان‌های غیرجراحی موثر نباشند، به کار می‌رود. در مقابل، ارتودنسی بیشتر بر تنظیم و جابجایی دندان‌ها تمرکز دارد و هدف اصلی آن اصلاح نامرتبی دندان‌ها، بهبود ظاهر صورت و تنظیم بهتر عملکرد فک است. یکی از تفاوت‌های عمده بین ارتوسرجری و ارتودنسی، مدت زمان درمان است. درمان‌های ارتودنسی معمولاً زمان‌بر هستند و بسته به شدت ناهنجاری‌های دندانی ممکن است از ۱ تا ۳ سال به طول انجامد. این درمان شامل استفاده از بریس‌ها یا دستگاه‌های دیگر برای جابجایی دندان‌ها و اصلاح خط فک است. در مقابل، جراحی ارتوسرجری به یک عمل جراحی یک‌بار انجام می‌شود که در آن فک اصلاح می‌شود و سپس دوره نقاهت کوتاهی، معمولاً ۱۰ تا ۱۵ روز، نیاز دارد. بنابراین، در حالی که درمان ارتودنسی زمان بیشتری می‌برد، ارتوسرجری معمولاً روند سریع‌تری دارد، ولی به دقت و تخصص بالاتری نیاز دارد.
علائم نیاز به ارتوسرجری
اگر نمی‌دانید که به ارتودنسی یا جراحی ارتوسرجری نیاز دارید، مشاوره با متخصص ارتوسرجری در تهران می‌تواند بهترین راهکار باشد. با این حال، قبل از مراجعه به پزشک، میتوانید برخی از علائم اولیه را خودتان ارزیابی کنید تا تشخیص بهتری از نیاز به جراحی ارتوسرجری داشته باشید. در ادامه متن، چند نشانه رایج که ممکن است نشان‌دهنده نیاز به ارتوسرجری باشد آورده شده است:
1. بررسی تطابق دندان‌ها: رو به روی آینه بایستید و دندان‌های خود را به خوبی روی هم قرار دهید. اگر متوجه شدید که دندان‌های شما به درستی روی هم منطبق نمی‌شوند و فاصله زیادی بین آن‌ها وجود دارد، ممکن است نیاز به ارتوسرجری داشته باشید.
2. بررسی وضعیت فک: بررسی کنید که آیا فک بالای شما بیش از حد جلوتر از فک پایین است یا بالعکس، فک پایین شما به طور غیرطبیعی عقب رفته است. این نوع ناهماهنگی‌ها ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی فکی باشند که به جراحی نیاز دارند.
3. انحراف فک: اگر فک شما به طرفین منحرف شده است یا در موقعیت غیرطبیعی قرار دارد، این می‌تواند نشانه‌ای از نیاز به ارتوسرجری باشد. انحراف فک معمولاً با مشکلات در جویدن و صحبت کردن همراه است و نیاز به اصلاح دارد. برای مشاوره بیشتر میتوانید با مطب دندانپزکی دکتر بالوی پور تماس حاصل فرمایید:تلفن: 22383900
انواع روش های ارتوسرجری
همان گونه که اشاره کردیم، ارتوسرجری یکی از خدمات زیبایی دندان است که به درمان مشکلات فک و صورت کمک کرده و معمولاً در ترکیب با ارتودنسی برای بهبود عملکرد و زیبایی صورت استفاده می‌شوند. در ادامه متن، به برخی از رایج‌ترین انواع روش‌های ارتوسرجری اشاره می‌کنیم:
1. جراحی دو فک
در مواردی که ناهماهنگی و عدم تقارن در لب‌ها و چانه وجود داشته باشد، جراحی دو فک برای اصلاح مشکل ضروری است. در این روش، هر دو فک بیمار (بالا و پایین) تحت درمان ارتودنسی و جراحی قرار می‌گیرند تا توازن و هماهنگی در صورت بهبود یابد.
2. مندیبولار استئوتومی (جراحی فک پایین)
در این روش، فک پایین بیمار به صورت عمودی برش داده می‌شود و سپس به سمت عقب جابجا می‌گردد. این نوع جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که فک پایین بیش از حد جلو آمده یا نیاز به اصلاح موقعیت داشته باشد. جراح با استفاده از برش‌های خاص می‌تواند استخوان فک را تغییر مکان دهد تا تناسب بهتری با فک بالایی ایجاد کند.
3. استئوتومی ماگزیلا (جراحی فک بالا)
این روش یکی از پرکاربردترین جراحی‌ها در ارتوسرجری است و برای اصلاح مشکلات فک بالا انجام می‌شود. کاربرد اصلی آن در مواردی است که فک بالا بیش از حد جلو زده باشد یا در مواردی همچون لبخند لثه‌ای شدید که لثه‌های بالایی به طور واضح در هنگام لبخند زدن نمایان می‌شوند و با لیفت لثه درمان پذیر نیستند.
مراحل ارتوسرجری
فرایند ارتوسرجری شامل چندین مرحله است که نیاز به همکاری دقیق بیمار و تیم درمانی دارد:
1. مشاوره و ارزیابی: اولین قدم در درمان ارتوسرجری، مشاوره با متخصص دندانپزشکی در سعادت اباد است. در این مرحله، پزشک با بررسی وضعیت فک و دندان‌ها، تصویربرداری‌های تخصصی مانند رادیوگرافی و سی‌تی‌اسکن می‌گیرد تا مشکلات دقیق فک را شناسایی کند. بر اساس نتایج این ارزیابی‌ها، برنامه درمانی مخصوص هر بیمار تدوین می‌شود.
2. ارتودنسی دندان: درمان ارتودنسی معمولاً پیش از جراحی ارتوسرجری شروع می‌شود. در این مرحله، بریس‌ها یا دستگاه‌های دیگر برای تنظیم دندان‌ها نصب می‌شود تا دندان‌ها به موقعیت صحیح خود برسند و فک‌ها برای جراحی آماده شوند. این مرحله ممکن است از چند ماه تا یک سال طول بکشد.
3. فرم‌گیری دندان‌ها: پس از گذشت مدت زمانی که به تشخیص پزشک بستگی دارد و دندان‌ها به موقعیت بهتری رسیدند، بیمار آماده می‌شود تا جراحی ارتوسرجری انجام شود. در این مرحله، فرم‌گیری دندان‌ها و فک انجام می‌شود.
4. انجام عمل جراحی: جراحی ارتوسرجری به صورت یک عمل جراحی باز انجام می‌شود. در این مرحله، متخصص ارتوسرجری دندانپزشکی غرب تهران با دقت بالا فک بیمار را اصلاح می‌کند تا مشکلات موجود برطرف شود. این عمل معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و مدت زمان آن بسته به پیچیدگی جراحی متفاوت است.
5. دوره نقاهت و بازگشت ارتودنسی: پس از جراحی، بیمار به مدت ۱۰ تا ۱۵ روز تحت مراقبت‌های ویژه قرار می‌گیرد و سپس دوره نقاهت آغاز می‌شود. بعد از بهبودی اولیه، ارتودنسی دوباره برای تثبیت موقعیت دندان‌ها نصب می‌شود. این مرحله به تنظیم دقیق‌تر دندان‌ها و فک کمک می‌کند و در نهایت به دستیابی به نتیجه مطلوب از جراحی ارتوسرجری کمک می‌کند.
جراحی ارتوسرجری همراه با ارتودنسی
جراحی فک و ارتودنسی که به آن ارتوسرجری گفته می‌شود، ترکیبی از دو عمل درمانی است که برای اصلاح ناهنجاری‌های فکی مانند: اپن بایت، دیپ بایت، کراس بایت و سایر مشکلات فکی انجام می‌شود. جراحی فک و ارتودنسی تحت نظارت متخصص ارتودنسی دندانپزشکی دکتر بالوی پور و در شرایط خاص بیمار انجام می‌شود. این درمان ترکیبی شامل: جراحی فک با بیهوشی عمومی است و باید در یک اتاق عمل تحت مراقبت‌های ویژه انجام شود. بنابراین، پیش از انجام عمل، بررسی وضعیت سلامت عمومی بیمار برای جلوگیری از خطرات احتمالی ضروری است.
جایگزینی برای جراحی فک
درمان مشکلات فکی و دندانی در برخی موارد تنها با ارتودنسی امکان‌پذیر نیست و برای اصلاح ناهماهنگی‌ها و مشکلات فک نیاز به روش‌های درمانی دیگر نیز وجود دارد. با این حال، بسته به شدت مشکل و شرایط بیمار، می‌توان از روش‌های جایگزین برای جراحی فک استفاده کرد.
تغییر وضعیت رشد فک با ابزارهای ارتوپدی دنتوفیشال
یکی از روش‌های مؤثر برای درمان مشکلات فکی در دوران رشد استفاده از ابزارهای ارتوپدی دنتوفیشال است. ابزارهایی مانند هدگیرها که برای کودکان در سنین رشد طراحی شده‌اند، می‌توانند در صورت استفاده صحیح و در زمان مناسب، به طور قابل توجهی وضعیت فک را بهبود بخشند. این ابزارها به ویژه در مواقعی که ناهماهنگی فک در مراحل اولیه رشد تشخیص داده می‌شود، می‌توانند نیاز به جراحی ارتوسرجری را کاهش دهند و به اصلاح مشکلات فکی کمک کنند.
ارتودنسی جبرانی
در برخی از موارد، ارتودنتیست می‌تواند با استفاده از ارتودنسی، دندان‌های فک بالا و پایین را جابه‌جا کند. این روش به طور معمول برای اصلاح نامرتبی دندان‌ها استفاده می‌شود و نیازی به کشیدن دندان‌های سالم برای ایجاد فضا ندارد. با این حال، این درمان فقط مشکلات دندانی را حل می‌کند و ممکن است ناهماهنگی‌های فک را به طور کامل اصلاح نکند. در این حالت، هرچند دندان‌ها صاف به نظر می‌رسند، ممکن است مشکلاتی در تناسب صورت و زیبایی چهره به وجود آید. یکی از رایج‌ترین روش‌های ارتودنسی جبرانی، ارتودنتیک اوربایت است که در آن فک پایین به دلیل کوچک بودن، به جلو کشیده می‌شود تا با فک بالا هماهنگ شود. در این شرایط، برای اینکه دندان‌های فک بالا با دندان‌های فک پایین منطبق شوند، فک بالا به عقب کشیده می‌شود که ممکن است باعث عقب‌نشینی لب‌ها و افزایش اندازه بینی و اختلال در زیبایی فرم چانه شود.
جراحی ارتوگناتیک
در صورتی که فرآیند رشد فک و صورت به پایان رسیده باشد، جراحی ارتوگناتیک بهترین گزینه برای اصلاح ناهنجاری‌های فکی است. این جراحی به اصلاح و ایجاد تناسب میان فک بالا و پایین کمک می‌کند و در نهایت باعث می‌شود که دندان‌ها به طور یکدست و صاف به نظر برسند.
سن و زمان مناسب برای جراحی ارتوسرجری
سن بیمار نقش مهمی در موفقیت جراحی ارتوسرجری دندانپزشکی دکتر بالوی پور دارد. استخوان‌های فک معمولاً تا سن ۲۰ سالگی به رشد خود ادامه می‌دهند، بنابراین بهترین زمان برای انجام این جراحی زمانی است که رشد استخوان فک به پایان رسیده باشد. بهترین سن ارتوسرجری، برای بانوان بین ۱۵ تا ۱۷ سالگی و آقایان بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی است. در این سنین، رشد استخوانی به حد کافی متوقف شده است و احتمال اینکه نتیجه جراحی ثابت و مطلوب باقی بماند بسیار بیشتر است. زمان انجام ارتوسرجری بستگی به عواملی مانند: رشد فک و وضعیت سلامت عمومی بیمار دارد. این درمان باید زمانی انجام شود که فک بیمار توانایی تغییر وضعیت را داشته باشد، اما رشد استخوان‌های فک کامل شده باشد و فک در یک وضعیت ثابت و پایدار قرار گیرد.
قبل از جراحی ارتوسرجری ارتودنسی انجام بدهیم؟
به طور معمول، بیماران باید حدود ۱۴ ماه قبل از جراحی تحت درمان ارتودنسی قرار گیرند. در این مدت، با استفاده از بریس‌ها، دندان‌ها به موقعیت مناسب خود منتقل می‌شوند. این کار باعث می‌شود که در هنگام جراحی فک، دندان‌ها به درستی در فک بالا و پایین قرار بگیرند و پس از جراحی، با هماهنگی کامل عمل کنند. این روند کمک می‌کند تا نتیجه نهایی درمان ارتوسرجری دقیق‌تر و موفق‌تر باشد.
عمل ارتوسرجری درد دارد؟
ارتوسرجری، برای اصلاح مشکلات شدید فکی و دندانی استفاده می‌شود و به دلیل ماهیت جراحی، ممکن است با درد و ناراحتی همراه باشد. پس از انجام جراحی فک، بیمار معمولاً با یک دوره نقاهت طولانی روبه‌رو خواهد بود که می‌تواند شامل مشکلاتی مانند: عدم توانایی در جویدن غذا و احساس درد باشد. البته با مصرف داروهای مسکن و داروهای ضد التهاب که توسط دندانپزشکی دکتر بالوی پور تجویز می‌شود، می‌توان درد را به خوبی کنترل کرد و روند بهبودی را تسریع نمود.
دوره نقاهت عمل ارتوسرجری
دوره نقاهت پس از ارتوسرجری بستگی به نوع و شدت ناهنجاری فکی و شرایط عمومی بیمار دارد. اما به طور کلی، بیشتر بیماران می‌توانند پس از دو هفته فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرند. البته در ابتدا ممکن است نیاز به استراحت و مراقبت‌های ویژه وجود داشته باشد تا روند بهبودی به درستی پیش رود.
عوارض عمل ارتوسرجری
جراحی ارتوسرجری، مانند هر نوع عمل جراحی دیگری، ممکن است با عوارضی همراه باشد. اگر این جراحی توسط یک پزشک غیرمتخصص انجام شود، احتمال بروز مشکلات بیشتر می‌شود. برخی از عوارض کوتاه‌مدت که ممکن است پس از جراحی ارتوسرجری بروز کنند، شامل موارد زیر هستند:
- تورم: پس از جراحی، تورم در ناحیه صورت و فک طبیعی است و معمولاً در چند روز اول به اوج خود می‌رسد.
- التهاب: التهاب در ناحیه فک و صورت ممکن است برای چند روز پس از جراحی ادامه یابد.
- صدا دادن فک: در برخی موارد، فک ممکن است صدای خاصی هنگام حرکت تولید کند، که معمولاً موقتی است.
- عفونت: مانند هر عمل جراحی دیگری، احتمال بروز عفونت در ناحیه جراحی وجود دارد، به ویژه اگر مراقبت‌های بهداشتی به درستی رعایت نشوند.
مراقبت های بعد از جراحی فک
مراقبت‌های بعد از جراحی ارتوسرجری نقش مهمی در تسریع بهبودی و کاهش عوارض دارند. بسته به نوع جراحی و وضعیت عمومی فرد، دستورالعمل‌های خاصی برای مراقبت‌ها وجود دارد. در ادامه متن، چند نکته مهم برای مراقبت پس از جراحی ارتوسرجری آورده شده است:
- کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه فک می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند. این کار را در ۴۸ ساعت اول پس از جراحی انجام دهید.
- تغذیه: در روزهای اول پس از جراحی، تغذیه شما ممکن است محدود باشد. از غذاهای نرم و مایع مانند سوپ، پوره و ماست استفاده کنید و از خوردن غذاهای سفت و سخت خودداری کنید.
- مصرف مایعات: نوشیدن مایعات کافی برای جلوگیری از خشکی دهان و کمک به بهبود وضعیت دهان و گلو پس از جراحی ضروری است.
- بهداشت دهان و دندان: پس از جراحی، به بهداشت دهان و دندان‌های خود توجه ویژه‌ای داشته باشید. ناحیه بخیه شده را مسواک نزنید و از دهان‌شویه‌های توصیه‌شده استفاده کنید.
- اجتناب از سیگار و قلیان: برای جلوگیری از عوارض جانبی و مشکلات بهبودی، حداقل تا یک ماه پس از جراحی از کشیدن سیگار و قلیان خودداری کنید.
- نحوه خوابیدن: در دوره بهبودی، هنگام خوابیدن سر خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا از تورم و درد کاسته شود.
بعد از جراحی ارتوسر جری چه غذایی بخوریم؟
رژیم غذایی پس از جراحی فک بسیار مهم است، زیرا به فرآیند بهبودی و التیام استخوان‌ها کمک می‌کند. بلافاصله پس از عمل، بیمار نمی‌تواند مانند قبل غذا بخورد و نوشیدنی‌ها را به طور معمول مصرف کند. به دلیل وجود تورم در ناحیه فک و صورت، استفاده از ابزارهایی مانند سرنگ، قاشق یا نی کوچک برای خوردن و نوشیدن ضروری است. در این مرحله، تغذیه بیمار باید شامل مایعات مغذی مانند: سوپ، شیر، اسموتی و غذاهای نرم باشد که به راحتی بلعیده شوند. در صورتی که فک بیمار توسط الاستیک نگه داشته شده باشد، این الاستیک‌ها بعد از چند روز برداشته خواهند شد. همچنین ممکن است پزشک اجازه دهد که بیمار هنگام صرف غذا، الاستیک‌ها را موقتاً بردارد. برای چند هفته پس از جراحی، بیمار باید از یک رژیم غذایی نرم پیروی کند که نیازی به جویدن زیاد نداشته باشد. این رژیم غذایی شامل: غذاهای پوره‌شده، مایعات مغذی و غذاهایی است که در غذاساز کاملاً خرد شده‌اند. هدف از این رژیم غذایی، کمک به تسریع بهبودی و کاهش درد هنگام جویدن است. در این دوره، بیمار باید از غذاهای سخت و نیاز به جویدن طولانی مدت پرهیز کند. پس از گذشت چند هفته و زمانی که بیمار توانست به طور طبیعی غذا بخورد و اشتهایش بازگشت، رژیم غذایی می‌تواند به حالت معمولی باز گردد. البته بهتر است همچنان از غذاهای سخت و سفت که نیاز به جویدن زیاد دارند، پرهیز شود تا به فک و دندان‌ها آسیبی وارد نشود.
هزینه عمل ارتو سرجری
هزینه جراحی ارتوسرجری به عوامل مختلفی بستگی دارد که برای تخمین دقیق آن باید در نظر گرفته شوند. این عوامل شامل نوع جراحی (آیا فقط فک بالا یا پایین نیاز به جراحی دارد یا هر دو فک)، شدت ناهنجاری، سن بیمار، میزان پیچیدگی جراحی و حتی تجربه پزشک متخصص دندانپزشکی دکتر بالوی پور است. به دلیل این تنوع فاکتورها، بهترین کار برای دریافت یک برآورد دقیق از هزینه‌ها، مشاوره با جراح متخصص است. پزشک می‌تواند پس از ارزیابی وضعیت شما، بازه هزینه‌ای مناسب را برای شما ارائه دهد.
ارتوسرجری چیست و چرا نیاز به آن داریم؟
ارتوسرجری یک روش جراحی است که برای اصلاح مشکلات فک و صورت، مانند ناهماهنگی فک‌ها، عقب‌رفتگی یا جلو زدگی فک‌ها و مشکلات ساختاری دیگر، انجام می‌شود. این جراحی معمولاً زمانی توصیه می‌شود که ارتودنسی به تنهایی قادر به اصلاح وضعیت فک نباشد.
دوره نقاهت پس از ارتوسرجری چقدر طول می‌کشد؟
دوره نقاهت بعد از ارتوسرجری بسته به نوع و شدت جراحی و وضعیت فرد، معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته است. در این مدت بیمار ممکن است نیاز به استراحت داشته باشد و فعالیت‌های سنگین را از دست بدهد. پس از دو هفته، بیشتر افراد می‌توانند به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند، اما ممکن است برای مدت طولانی‌تری مراقبت‌های خاصی نیاز باشد.
آیا ارتوسرجری درد زیادی دارد؟
ارتوسرجری یک جراحی پیچیده است که ممکن است با درد و ناراحتی همراه باشد، اما درد آن تحت کنترل است. پزشک معمولاً داروهای مسکن تجویز می‌کند تا درد پس از جراحی کاهش یابد. همچنین، تورم و التهاب در روزهای اول پس از جراحی طبیعی است، اما به تدریج کاهش می‌یابد.
هزینه ارتوسرجری چقدر است؟
هزینه ارتوسرجری بسته به پیچیدگی جراحی، موقعیت جغرافیایی، تجربه جراح و نیاز به مراحل اضافی (مانند ارتودنسی پیش از جراحی) متغیر است.
آیا پس از ارتوسرجری به ارتودنسی نیاز است؟
بله، در بسیاری از موارد، ارتودنسی قبل یا بعد از ارتوسرجری برای تنظیم دندان‌ها و فک‌ها به موقعیت صحیح ضروری است. این کار به تسهیل جراحی و دستیابی به نتیجه بهتر کمک می‌کند. معمولاً ارتودنسی برای چند ماه تا یک سال قبل یا بعد از جراحی ادامه می‌یابد.