موارد متعددی می تواند باعث شکستن یا پوسیدگی دندان شود. وقتی دندان به هر دلیلی صدمه ببیند، باید ترمیم یا اصطلاحاً پر گردد. در غیر این صورت محل مناسبی برای رشد باکتری ها بوجود می آید. با رشد باکتری ها در دندان و دهان عفونت گسترش پیدا کرده و دندان به کلی از بین می رود. به موازات از بین رفتن دندان، بیمار، درد بسیار شدیدی نیز حس خواهد کرد. در این مطلب می خواهیم بررسی کنیم و بدانیم چه موقع دندان به ترمیم نیاز دارد، دندان ها در چه سنینی بیشتر صدمه می بینند، فرد چه زمانی باید برای ترمیم دندان خود اقدام کند.
چرا دندان ها نیاز به ترمیم دارند؟
مهم ترین دلیل برای ترمیم دندان ها پوسیدگی می باشد. بعد از سرماخوردگی، پوسیدگی دندان رایج ترین بیماری بین انسان ها است، با این حال باید دلایل دیگر را نیز در نظر گرفت. دلایلی مانند شکستگی دندان در حین تصادفات رانندگی، مسابقات یا تمرینات ورزشی، بازی ها، برخوردهای فیزیکی، وجود جسم سخت در غذا و …
اگر پوسیدگی بسیار سطحی باشند، فرد می تواند با مسواک زدن مرتب، پوسیدگی را در همان سطح نگه دارد و از پیشروی آن جلوگیری کند. بهتر است در چکاپ شش ماهه از دندانپزشک سؤال شود که آیا نیاز به ترمیم وجود دارد یا خیر. درباره شکستگی دندان نیز باید به همین شکل عمل کرد. اگر شکستگی دندان بسیار سطحی باشد برای مثال فرد در حال شکستن آجیل متوجه می شود گوشه دندان های جلویی به اندازه یک سر سوزن شکسته، در این حالت احتمالاً دندانپزشک نیازی برای ترمیم نمی بینید. در موارد حاد که قسمت زیادی از دندان به دلیل پوسیدگی یا شکستگی از بین رفته است، حتماً باید در اسرع وقت ترمیم را در مطب دندانپزشکی آغاز کرد.
چه کسانی بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند؟
برخی افراد بنابر دلایل ژنتیکی، تغذیه، سن، عادات زندگی و … بیش از بقیه در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند:
افراد سالمند از تمام اقشار جامعه
افراد کم درآمد
افرادی که در مناطقی زندگی میکنند که به آب فلوراید زده نمیشود.
مبتلایان به دیابت
مصرف کنندگان دخانیات و مواد مخدر
افرادی که نوشابههای گازدار و شیرینی زیاد مصرف میکنند.
افراد تحت پرتودرمانی
آیا پوسیدگی دندان سن خاصی دارد؟
در بخش قبلی اشاره کردیم که افراد سالمند از اقشار مختلف جامعه بیش از بقیه افراد در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند. واقعیت این است که افراد سالمند به دلیل اینکه تمام منابع کلسیم خود را در طول زندگی مصرف کرده اند، ممکن است در دوران کهنسالی دچار ساییدگی و پوسیدگی دندان شوند. اگر شما بهداشت دهان و دندان را به دقت رعایت کنید و تغذیه مناسب و کافی داشته باشید، حتی در سالمندی هم دندان های قابل قبولی خواهید داشت. بنابراین باید گفت پوسیدگی دندان می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. اگر هنگام مسواک زدن متوجه شدید دندان شما شکسته یا دچار پوسیدگی شده است یا با نوشیدن مایعات سرد و گرم درد می گیرد، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
دندانپزشک با معاینه دندان تصمیم می گیرد دندان نیاز به ترمیم دارد یا فقط حساس شده است. حساسیت دندانی با خمیر دندان های مخصوص برطرف می گردد. دقت داشته باشید که پوسیدگی دندان سن خاصی ندارد، پس چنانچه فرزند شما در سن کودکی یا خردسالی است، او را برای چکاپ های دندانپزشکی هر شش ماه یکبار نزد دندانپزشک ببرید. حتماً از کودکی مسواک زدن صحیح را به او آموزش دهید.
چه زمانی برای ترمیم دندان ها اقدام کنیم؟
مهم ترین عاملی که باعث می شود متوجه مشکلی در بدن خود شویم، درد است. درباره دندان ها توصیه می کنیم همیشه در هنگام مسواک زدن با دقت آنها را بررسی کنید و منتظر هشداری مانند درد نباشید. معمولاً دندان ها وقتی درد می گیرند که تاج دندان شکسته و پوسیدگی یا شکستگی به عصب رسیده است. چکاپ های شش ماهه دندانپزشکی را فراموش نکنید. به طور کلی چند نکته را در نظر بگیرید و اگر هر کدام از نکته ها پیش آمدند، در اسرع وقت به دندانپزشکی مراجعه کنید تا دندان شما را ترمیم کنند یا اقدامات لازم را انجام دهند.
وقتی مایعات سرد یا گرم مینوشید دندان، درد شدیدی می گیرد یا اصطلاحاً تیر می کشد.
یک لکه قهوه ای یا سیاه روی دندان بوجود آمده با اینکه دندان، درد ندارد.
وقتی غذا می خورید، دندان به شدت درد می گیرد.
شب ها هنگام خواب دندان به شدت درد می کند.
لثه آبسه دارد.
دندان موقع خوردن غذا یا حادثه دیگری شکسته است.
قبلاً دندان را ترمیم یا روکش کرده بودید و حالا مواد آن درآمده است.
و …
اگر هر کدام از این اتفاق ها که برای شما پیش آمده است، در اسرع وقت به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید تا دندان شما را ترمیم کنند. مطمئن باشید با مراجعه سریعتر هزینه شما از نظر وقت و از نظر هزینه های دیگر بسیار کمتر خواهد بود.
انواع ترمیم دندان
همان طور که شکل و وظیفه دندان ها متفاوت است برای ترمیم آنها از مواد مختلفی استفاده می شود. معمولاً برای پر کردن دندان های آسیاب از مواد به نام آمالگام استفاده می شود که ترکیبی از جیوه، نقره و مس می باشد. برای ترمیم دندان های جلویی که در ظاهری و لبخند فرد تأثیر بیشتری دارند از موادی به نام کامپوزیت استفاده می گردد. کامپوزیت معمولاً سفید یا به رنگ دندان است. اگر بخش زیادی از دندان ترمیم شود، دندانپزشک توصیه می کند یک روکش ساخته شده و روی کل دندان قرار بگیرد.
اگر دندان خود را ترمیم کردید نکات زیرا را رعایت کنید:
دندانی که ترمیم شده است مانند دندان طبیعی شما نخواهد شد، بنابراین از جویدن غذاهای سخت مانند ته دیگ خودداری کنید.
از دندان خود به عنوان ابزار برای باز کردن درب بطری و … استفاده نکنید.
نوشیدگی های گرم و سرد را بلافاصله بعد از یکدیگر مصرف نکنید.
برای انجام خدمات دندانپزشکی به کلینیک های معتبر مراجعه نمایید.
قبل از خواب نخ دندان بکشید و مسواک بزنید.
برای انجام چکاپ ۶ ماهه دندانپزشکی نزد دندانپزشک بروید.
هرگز برای اینکه بدانید دندان شما به ترمیم نیاز دارد یا خیر نظر دوستان و آشنایان را نپرسید. یک دندانپزشک باید درباره سلامت دندان های شما نظر قطعی بدهد. امیدواریم با خواندن این مطلب بتوانید اطلاعات لازم و کافی درباره ترمیم دندان ها بدست آورده باشید. سلامت دندان ها موضوع مهمی است که با هوشیاری می توان تا سنین سالمندی آنها را حفظ کرد.