دندان پزشکی یوسف بالوی پوربدن انسان تا سن جوانی در حال رشد است. پزشکان بر این باورند که بسیاری از استخوان ها مخصوصا استخوان های فک تا سن ۲۲ سالگی رشد می کنند. بسیار اهمیت دارد که رشد فک و دندان ها در کودکی تحت کنترل باشند و اگر مشکلی وجود دارد در مطب دندانپزشکی و زیر نظر متخصص ارتودنسی برطرف گردد.
کودکان فک کوچک و ظریفی دارند و دندان های آنان از نوع شیری می باشد. متاسفانه بسیاری از والدین به اشتباه تصور می کنند دندان های شیری موقتی هستند و هیچ اهمیتی ندارند. در حالی که نحوه نگهداری و مراقبت از دندان های شیری بر رویش دندان های دائمی تاثیر بسزایی دارد.
انجمن دندانپزشکان آمریکا از والدین می خواهد که کودکان را از سن ۷ سالگی هر ۶ ماه یکبار برای چکاپ های دندانپزشکی به طور مرتب به مطب دندانپزشکی ببرند. اگر مشکلی برای فک یا چینش دندان های کودک وجود داشته باشد، در این سن مشخص خواهد شد. دندانپزشک عمومی در چنین مواقعی شما را به یک متخصص جراحی فک یا متخصص ارتودنسی ارجاع می دهد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله قصد داریم درباره ارتودنسی کودکان بحث کنیم و همه نکات را درباره آن مورد بررسی قرار دهیم.
کودک چه زمانی نیاز به ارتودنسی دارد؟
در بخش ابتدایی مطلب گفتیم که دندانپزشکان از والدین می خواهند کودکان را از سن ۷ سالگی برای چکاپ دندانپزشکی نزد دندانپزشک ببرند. در این سن ایرادات احتمالی که مربوط به استخوان های فک و چیدمان دندان ها می باشد به موقع تشخیص داده می شوند. در ۷ سالگی با اینکه بسیاری از دندان ها از نوع دندان شیری است، مشکلات جزئی مربوط به فک و دندان ها خود را نشان می دهند. دندانپزشک عمومی می تواند این مشکلات ظریف را تشخیص داده و شما را به یک متخصص ارتودنسی معرفی کند. بسیاری از کودکان درمان ارتودنسی را از سن ۹ تا ۱۴ سالگی آغاز می کنند. متخصصان ارتودنسی بر این باورند که بهترین زمان شروع درمان ارتودنسی زمانی است که کودکان هنوز در حال رشد هستند. اگر زمان رشد به پایان برسد، درمان ارتودنسی طولانی تر شده و هزینه های بیشتری نیاز خواهد داشت.
استثنا‌های بسیاری درباره سن کودک برای انجام درمان ارتودنسی وجود دارد. برای مثال کودکی که دارای شکاف کام و لب باشد، قبل از رویش اولین دندان های دائمی تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرد. بسیاری دیگر از کودکان در سنین بین ۶ تا ۷ سالگی ارتودنسی انجام می دهند. به طور کلی این متخصص ارتودنسی است که تصمیم می گیرد چه سنی برای درمان ارتودنسی برای کودک مناسب تر می باشد. درمان ارتودنسی شرایطی را بوجود می آورد که دندان های دائمی با چیدمان مرتب رشد کنند و لبخند زیبایی برای فرد بوجود بیاورند.
اگر در تکمیل درمان ارتودنسی نیاز باشد متخصص ارتودنسی، برای کودک از تجهیزاتی مانند بریس یا اقدامات اضافی دیگر نیز استفاده خواهد کرد. در بسیاری از موارد اگر درمان به موقع انجام شود، نیاز به درمان های تکمیلی و تجهیزات اضافی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.
آیا ارتودنسی برای کودک دردناک است؟
ارتودنسی برای کودکان و حتی بزرگسالان بیش از اینکه دردناک باشد، آزاردهنده است. بهتر است پیش از شروع درمان ارتودنسی و در طول درمان با کودک صحبت کنید تا از میزان استرس او بکاهید. به هر حال کودکان در اکثر اوقات نسبت به انجام اعمال دندانپزشکی اضطراب دارند. درمان ارتودنسی برای کودکان می تواند آزاردهنده و خسته کننده باشد، چرا که یک جسم خارجی قرار است تا مدت ها درون دهان باقی بماند. اگر قسمت های اضافه در انتهای سیم ها باعث آزار کودک می شوند، از دندانپزشک بخواهید با موم های مخصوص این نواحی تیز را بپوشاند. اگر در ابتدای هر ملاقات ارتودنسی، کودک از درد شکایت می کند با متخصص ارتودنسی مشورت کنید و به کودک یک مسکن مانند استامینوفن بدهید.
آیا کودکان به بریس های ارتودنسی حساسیت دارند؟
همان طور که می دانید جنس بریس ها از فلز است. در مواردی کودکان به فلز بریس که معمولا از جنس نیکل است، حساسیت نشان می دهند. اگر لثه های کودک شروع به خارش کردند یا متورم شدند، به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا وضعیت را مورد بررسی قرار دهد. در این مواقع از انواع دیگر بریس برای کودک استفاده می شود. توجه داشته باشید که حساسیت به بریس های جنس نیکل بسیار نادر است، پس حتماً باید وضعیت را یک متخصص ارتودنسی چک کند.
یک نوع حساسیت دیگر وجود دارد که معمول تر از حساسیت به نیکل می باشد. حساسیت به لاتکس! دستکش های دندانپزشکی از جنس لاتکس هستند. هر بار که کودک را برای جلسات ارتودنسی به مطب دندانپزشک می برید باید برای دقایق طولانی، این دستکش ها را تحمل کند. اگر متوجه شدید کودک شما به این جنس حساسیت دارد، از دندانپزشک بخواهید از دستکش های ضد حساسیت استفاده کند.
ارتودنسی کودکان و رژیم غذایی
یکی از مهم ترین خصوصیت کودکان بازیگوشی آنها است. کودکان مخصوصاً بازیگوشی خود را درباره خوردن مواد غذایی نشان می دهند. یکی از مهم ترین وظایف والدین در دوره درمان ارتودنسی کودک، رژیم غذایی او می باشد. والدین باید مراقب باشند که کودک خوراکی های چسبنده، دارای گوشه های تیز، خیلی خشک، شکننده و … نخورد. بنابراین در طول درمان ارتودنسی این خوراکی ها را از دسترس کودک دور نگاه دارید:
آبنبات های کشی
پاستیل
سوهان و گز
ته دیگ
ذرت بو داده
آبنبات جویدنی
یخ
آجیل
مدت زمان ارتودنسی کودک
مدت زمان ارتودنسی کودک به فاکتور‌های مختلفی بستگی دارد. مهم ترین فاکتور این است که میزان مشکل دندان های کودک تا چه اندازه باشد. بدیهی است که اگر مشکلات جزئی و ظریف باشد، مدت زمان درمان ارتودنسی هم کوتاه خواهد بود. همچنین باید ملاقات های دندانپزشکی را به موقع انجام دهید تا متخصص ارتودنسی بتواند اقدامات لازم را اعمال کند. هر چقدر همکاری کودک با متخصص بیشتر باشد، دوره درمان سریع تر تمام خواهد شد. به طور کلی مدت زمان ارتودنسی کودک از ۱۸ ماه تا ۳۶ ماه متغیر می باشد.
هزینه ارتودنسی کودک
هزینه ارتودنسی کودک پایین تر از ارتودنسی بزرگسالان می باشد. با این حال تعرفه ارتودنسی تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرد. برخی بیمه های تکمیلی هزینه های ارتودنسی را پرداخت می کنند. توجه داشته باشید که بر اساس تخصص دندانپزشک تعرفه های دستمزد نیز متفاوت خواهد بود.
برای اینکه در هزینه های ارتودنسی کودک صرفه جویی کنید، بهتر است هر چه سریعتر برای این درمان اقدام نمایید. همان طور که در این مطلب چند بار اشاره کردیم، بایستی کودکان را از سن ۷ سالگی برای چکاپ دندانپزشکی نزد دندانپزشک ببرید. اگر مشکلاتی برای دندان های کودک وجود داشته باشد، در سنین پایین با درمان ارتودنسی برطرف خواهند شد.