
ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV یک ویروس بسیار شایعِ پوستی مخاطی است که میتواند نواحی مختلف بدن، از جمله دهان، زبان، لثه، گلو و دستگاه تناسلی را درگیر کند. این ویروس بیش از ۱۰۰ زیرگروه مختلف دارد؛ برخی کمخطر و محدود به ایجاد زگیلهای کوچک و بیدرد، و برخی دیگر پرخطر و مرتبط با سرطان دهان و حلق.
HPV از طریق تماس مستقیم پوستی یا مخاطی منتقل میشود؛ یعنی تماس دهانی با نواحی آلوده، رابطه جنسی دهانی، بوسه عمیق، یا حتی تماسهای نزدیک در شرایط خاص. ویژگی مهم این ویروس این است که میتواند ماهها یا حتی سالها بدون علامت در بدن باقی بماند و فرد را ناآگاهانه به ناقل تبدیل کند.
در اغلب افراد، سیستم ایمنی بدن ویروس را کنترل و خاموش میکند، اما در برخی بهویژه افرادی با ایمنی ضعیف، مصرفکنندگان سیگار، و کسانی که روابط جنسی پرخطر دارند. HPV میتواند در دهان فعال شده و باعث ایجاد زگیل دهانی، ضایعات سفید یا صورتیرنگ، التهاب گلو و حتی تغییرات پیشسرطانی شود.
شناخت این ویروس و راههای انتقال آن، اولین قدم برای پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر است. این بخش میتواند مقدمهای استاندارد، علمی و روان برای شروع مقالهی «زگیل تناسلی در دهان چیست و چگونه درمان میشود؟» باشد و خواننده را خیلی درست وارد موضوع کند.

زگیل تناسلی در دهان
سکس دهانی، ارتباط دهانی، تماس دهان با اشیای و دست آلوده و ... سبب انتقال ویروس HPV به دهان می شود. این ویروس اگر از زیر گروه های بی خطر HPV باشد توسط سیستم دفاعی بدن از بین می رود. اما در برخی از موارد درمان آن حدود دو سال به طول می انجامد. این ویروس در صورت عدم مداوا به سرطان حلق و دهان تبدیل می شود.
شخص مبتلا به زگیل تناسلی باید مراقب باشد این شخص به راحتی می تواند خود و اطرافیانش را دچار زگیل تناسلی در دهان کند. همچنین در تماس دهان با آلت تناسلی که دچار زگیل تناسلی شده است نیز امکان مبتلا به این ویروس وجود دارد. همچنین آن دسته از مادران بارداری که مبتلا به ویروس تناسلی هستند می توانند ویروس خود را به راحتی به فرزندانشان منتقل نمایند.
به همین دلیل بهتر است ویروس تناسلی به سرعت تشخیص و درمان شود تا هم بیماری پیشرفت نکند و هم اینکه به اطرافیان سرایت نکند.
موارد زیر می تواند خطر ابتلا به ویروس HPV را در دهان افراد میسر نماید:
- رابطه جنسی خطرناک با شرکای متعدد
- رابطه جنسی محافظت نشده
- مصرف بی رویه دخانیات و الکل
- نوشیدن و خوردن غذا از بشقاب و لیوان فرد مبتلا به ویروس تناسلی در دهان
- رابطه جنسی در سنین پایین
- رابطه جنسی دهانی
- بوسیدن دهانی
این موارد شاید به راحتی نتواند ویروس HPV را منتقل کند اما خطر ابتلا را تسریع می بخشد. پس بسیار مراقب باشید.

راه های پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV
یکی از راه های مطمئن برای جلوگیری از ابتلا به انواع ویروس های اچ پی وی، تزریق واکسن این ویروس می باشد. پیشنهاد می شود تا قبل از میان سالی حتما این واکسن را تزریق کنید. اخیرا در بسیاری از مدارس خارج از کشور دانش آموزان در سنین 12 سالگی این واکسن را دریافت می کنند. جدا از واکسن رعایت موارد زیر نیز می تواند از ابتلا به ویروس زگیل تناسلی در دهان جلوگیری نماید:
- رابطه جنسی ایمن
- عدم رابطه جنسی دهانی در هنگام وجود زخم یا بریدگی در دهان
- پرهیز از رابطه جنسی با شرکای متعدد
- انجام آزمایش ها و غربالگری های مربوطه از سن شروع رابطه جنسی
- مراجعه به دندانپزشکی هر شش ماه یکبار
- مراجعه سریع به دندانپزشکی در هنگام رویت علائم زگیل تناسلی در دهان
- عدم مراجعه به دندانپزشکی های نا معتبر و بدون پروانه پزشکی
علائم زگیل تناسلی در دهان
ویروس اچ پی وی زیر گروه های مختلفی دارد که هر کدام از آنها علائم مختلفی دارند. اما یک دسته از علائم در همه گروه های این ویروس مشترک هستند. در صورت مشاهده این علائم سریعا به دندانپزشک مراجعه نمایید:
- به وجود آمدن زگیل در دهان در ابعاد کوچک و سخت
- وجود بر آمدی و ضایعه خاص در قسمت های مختلف دهان
- اغلب این موارد دردناک نیستند
- ضایعه ها به وجود آمده به رنگ های سفید، صورتی کم رنگ یا همرنگ بافت دهان هستند.
- زگیل های به وجود آمده یا به صورت گل کلم در قسمتی از دهان رشد می کنند یا به صورت منفرد در قسمت های مختلف دهان به وجود می آیند.
- گوش درد یا گلو درد در سمتی که زگیل یا ضایعه به وجود آمده است
- احساس بی حس شدن لب ها و زبان
- احساس درد در هنگام جویدن
- احساس وجود چیزی در گلو و گردن
- تغییر رنگ دهان و زبان
- سرفه های پی در پی
این موارد اگر بیش از یک هفته بهبود پیدا نکند باید به دندانپزشک یا پزشک عمومی مراجعه کنید. این علائم از ظاهر نمی توانند نشان دهنده ویروس زگیل تناسلی باشند. آزمایش PCR جهت تشخیص این ویروس باید انجام شود.

درمان زگیل تناسلی در دهان
هنوز درمان قطعی برای این ویروس به وجود نیامده است. روش های درمانی موجود نیز از پیشرفت بیماری جلوگیری می کنند. البته همانطور که گفته شد زیر گروه های این ویروس مختلف هستند و امکان دارد برخی از ویروس ها با درمان های فعلی درمان شوند. برای درمان مطمئن ترین راه ها لیزر و فیریز کردن است که فقط برای مدتی ویروس را حذف می کند. در ایران از این روش ها برای درمان زگیل تناسلی در دهان استفاده نمی شود و درمان فقط با استفاده از داروهای موضعی انجام می گیرد.
پس بهتر است قبل از ابتلا به این بیماری از آن پیشگیری کنیم. آن دسته از افرادی که مبتلا به زگیل تناسلی هستند باید موارد بهداشتی دهان و دندان را رعایت نمایند تا اطرافیانشان به این ویروس مبتلا نشوند.
جهت چکاپ دندانپزشکی سعادت آباد تهران در خدمت شما عزیزان می باشد.
زگیل دهانی بعد از چند وقت نمایان میشود
همان طور که اشاره کردیم، زگیل های دهانی یکی از مشکلات شایع دهان و دندان هستند که ناشی از عفونت ویروسی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) میشوند. این ویروس به طور مستقیم از طریق تماس پوست با پوست یا از طریق روابط جنسی منتقل میشود. زمان ظهور زگیل های دهانی پس از ابتلا به ویروس HPV میتواند متغیر باشد. در حالی که بعضی از افراد ممکن است بلافاصله بعد از عفونت متوجه ظهور زگیل ها شوند، در دیگران ممکن است این زگیل ها تا ماهها یا حتی سالها بعد ظاهر نشوند. بیشتر مواقع، زگیل ها بین ۱ تا ۲۰ ماه بعد از ابتلا به HPV نمایان میشوند. در این بین، ۲ تا ۳ ماه بعد از عفونت به عنوان شایعترین زمان برای بروز زگیل های دهانی شناخته شده است. به عبارت دیگر، بیشتر افراد به طور متوسط پس از گذشت حدود ۲ تا ۳ ماه از تماس با فرد مبتلا، علائم زگیل را مشاهده میکنند. با این حال، در برخی از افراد این زمان ممکن است کوتاهتر یا طولانیتر باشد.
یکی از ویژگیهای مهم HPV این است که بسیاری از عفونتها بدون علامت هستند. به این معنی که افراد ممکن است بدون آنکه بدانند به ویروس مبتلا شدهاند، عفونت را در بدن خود حمل کنند. به همین دلیل، برخی از افرادی که به HPV مبتلا میشوند، هیچگاه زگیل های دهانی را تجربه نمیکنند. این امر به دلیل فعالیت کم ویروس یا عدم توانایی سیستم ایمنی بدن برای بروز علائم است. عوامل مختلفی میتوانند زمان بروز زگیل ها را تحت تأثیر قرار دهند. این عوامل شامل وضعیت سیستم ایمنی بدن فرد، نوع ویروس و شرایط خاص زندگی او هستند. به عنوان مثال، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مانند کسانی که تحت درمانهای سرکوبکننده ایمنی قرار دارند، ممکن است زودتر دچار زگیل شوند. همچنین، در صورت وجود سایر شرایط بهداشتی یا عفونتهای مزمن، احتمال بروز زگیل های دهانی افزایش مییابد.
پس از تماس جنسی با فردی که مبتلا به HPV است، زگیل ها معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه بعد از عفونت ظاهر میشوند. این زمان میتواند در افراد مختلف بسته به نوع تماس و قدرت سیستم ایمنی متفاوت باشد. در برخی از موارد، علائم به سرعت نمایان میشوند، اما در برخی دیگر ممکن است سالها طول بکشد تا زگیل ها به طور واضح نمایان شوند. در نهایت، باید به این نکته توجه داشت که اگرچه درمانهای مختلفی برای زگیل های دهانی وجود دارد و این زگیل ها ممکن است پس از درمان در دندانپزشکی دکتر بالوی پور ناپدید شوند، اما ویروس HPV همچنان در بدن باقی میماند. این امر بدان معنی است که حتی پس از از بین رفتن زگیل ها، امکان بازگشت آنها وجود دارد. بنابراین، ممکن است افرادی که قبلاً به HPV مبتلا شدهاند، مجدداً دچار زگیل های دهانی شوند.
قرص برای زگیل دهانی
درمان زگیل های دهانی معمولاً به صورت موضعی انجام میشود، اما در برخی موارد خاص، بهترین دندان پزشک تهران ممکن است داروهای خوراکی را برای درمان این زگیل ها تجویز کند. استفاده از داروهای خوراکی برای درمان زگیل های دهانی به ندرت انجام میشود و معمولاً زمانی که درمانهای موضعی کافی نباشند، پزشک تصمیم به استفاده از آنها میگیرد. برخی از داروهای خوراکی که در موارد خاص برای درمان زگیل دهانی تجویز میشوند عبارتند از:
- داروهای سیتوکین (اینترفرون آلفا یا سیکلوسپورین): این داروهای تایید شده در دندان پزشکی در سعادت آباد به سیستم ایمنی کمک میکنند تا پاسخ بهتری به ویروس HPV دهد و رشد زگیل ها را مهار کند. این داروها معمولاً برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا زگیل های آنها مقاوم به درمانهای موضعی هستند، تجویز میشوند.
- داروهای ضد ویروسی (سیدوفوویر): داروهای ضد ویروسی مانند سیدوفوویر میتوانند در کاهش فعالیت ویروس HPV مؤثر باشند. این داروها معمولاً در صورت گستردگی زگیل ها یا عفونتهای مزمن تجویز میشوند.
- داروهای ایمونوتراپی (سیمیلیریمان): این داروها باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشوند تا بدن بهتر بتواند با ویروس HPV مبارزه کند. سیمیلیریمان یکی از داروهای شناختهشده در این دسته است که ممکن است برای درمان زگیل های دهانی استفاده شود.
این داروها معمولاً برای افرادی که به درمانهای موضعی پاسخ ندادهاند یا به زگیل های دهانی مقاوم مبتلا هستند، تجویز میشوند. با این حال، درمانهای خوراکی معمولاً با عوارض جانبی همراه هستند و باید تحت نظارت دقیق پزشک انجام شوند. در نهایت، متخصص دندانپزشکی غرب تهران با توجه به وضعیت هر بیمار و شدت زگیل های دهانی، بهترین روش درمانی را انتخاب خواهد کرد. درمانهای موضعی معمولاً گزینه اول هستند، اما در موارد خاص، داروهای خوراکی نیز میتوانند به عنوان بخشی از درمان تجویز شوند.
درمان خانگی زگیل دهان با طب سنتی
طب سنتی روشهایی برای درمان زگیل های دهانی ارائه میدهد که برخی از آنها شامل استفاده از گیاهان دارویی، درمانهای فیزیکی مانند طب سوزنی و مصرف مکملهای گیاهی هستند. با این حال، باید توجه داشت که شواهد علمی قطعی در مورد اثربخشی این روشها در درمان زگیل های دهانی وجود ندارد و همواره توصیه میشود که قبل از استفاده از این روشها، با پزشک مشورت شود. یکی از روشهای رایج در طب سنتی برای درمان زگیل دهانی استفاده از گیاهان دارویی است. به عنوان مثال، جوشانده سیر به دلیل خاصیت ضدویروسیاش ممکن است برای درمان زگیل های دهانی مؤثر باشد. چای سبز نیز به عنوان یک ضدالتهاب طبیعی و آنتیاکسیدان شناخته شده است که ممکن است به کاهش التهاب ناشی از زگیل ها کمک کند. همچنین، عصاره جوز هندی به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدویروسیاش ممکن است در تسکین و کاهش زگیل ها مؤثر باشد.
روش دیگری که در طب سنتی برای درمان زگیل دهانی به کار میرود، طب سوزنی است. این روش به تنظیم جریان انرژی در بدن کمک میکند و ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی و تسریع در روند بهبودی زگیل ها شود. مصرف برخی مکملهای گیاهی مانند: آستراگالوس، اکیناسه و رزماری نیز به عنوان تقویتکنندههای سیستم ایمنی در طب سنتی توصیه میشود. این گیاهان میتوانند به تقویت دفاعهای طبیعی بدن در برابر ویروسها کمک کنند و ممکن است به پیشگیری از بروز زگیل های دهانی کمک کنند. در مجموع، گرچه استفاده از این روشها برای درمان زگیل دهانی در طب سنتی رایج است، اما همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری برای تأیید اثربخشی آنها وجود دارد. بنابراین، پیش از استفاده از هر یک از این روشها، مشاوره با پزشک اهمیت دارد.
تفاوت آفت دهان و زگیل دهانی
آفت دهان و زگیل دهانی هر دو بهصورت ضایعاتی در دهان دیده میشوند، اما از نظر علت، شکل و خطر کاملاً متفاوتاند. آفت دهان معمولاً بهدلیل عوامل غیرعفونی مانند استرس، آسیبهای کوچک داخل دهان، آلرژی یا کمبود ویتامین ایجاد میشود و بهصورت زخمهای سفید یا زرد با حاشیه قرمز دیده میشود؛ این زخمها دردناکاند اما مسری نیستند و اغلب طی چند روز تا دو هفته خودبهخود بهبود مییابند. در مقابل، زگیل دهانی ناشی از ویروس HPV است و از طریق تماس مستقیم دهانی—بهویژه رابطه جنسی دهانی—منتقل میشود. این ضایعات معمولاً بدون درد، به رنگ سفید یا صورتی و به شکل برجستگیهای کوچک یا خوشهای (گاهی شبیه گلکلم) روی زبان، لثه، لب یا سایر بخشهای دهان ظاهر میشوند و بدون درمان ممکن است باقی بمانند یا گسترش پیدا کنند. برخلاف آفت، زگیل دهانی مسری است و برای تشخیص دقیق و درمان لازم است فرد توسط پزشک یا دندانپزشک معاینه شود، زیرا برخی از انواع HPV میتوانند خطر ضایعات پیشسرطانی را افزایش دهند.
نکات مراقبتی برای افراد مبتلا به زگیل دهانی (HPV دهانی)
رعایت اصول مراقبتی پس از ابتلا به زگیل دهانی، هم برای کنترل بیماری و جلوگیری از بازگشت ضایعات ضروری است و هم برای محافظت از اطرافیان. ویروس HPV اگرچه همیشه باعث زگیل قابلمشاهده نمیشود، اما میتواند در بزاق و بافتهای مخاطی فعال بماند و از طریق تماس نزدیک منتقل شود. بنابراین رعایت نکات زیر بسیار مهم است:
۱. خودداری از رابطه جنسی دهانی تا زمان درمان کامل
تا زمانی که ضایعات دهانی بهطور کامل از بین نرفتهاند و پزشک تأیید نکرده است، رابطه دهانی (اورالسکس) نباید انجام شود؛ زیرا این نوع تماس یکی از مهمترین مسیرهای انتقال HPV است.
۲. استفاده نکردن از وسایل مشترک
لیوان، مسواک، ریزهخوارها، سیگار، رژ لب یا هر وسیلهای که با دهان تماس دارد باید کاملاً شخصی باشد. اشتراک این وسایل میتواند ویروس را به دیگران منتقل کند.
۳. مراقبت کامل از بهداشت دهان و دندان
افراد مبتلا باید روزانه مسواک بزنند، نخدندان استفاده کنند و از دهانشویههای ضدباکتری طبق نظر پزشک بهره ببرند. این کار باعث کاهش بار ویروسی و جلوگیری از تحریک ضایعات میشود.
۴. تقویت سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی فعال مهمترین عامل کنترل ویروس HPV است. رعایت موارد زیر میتواند کمککننده باشد:
خواب کافی
تغذیه سالم و مصرف میوه و سبزیجات
کاهش استرس
فعالیت بدنی منظم
ترک سیگار و الکل
سیگار یکی از عوامل اصلی فعال ماندن ویروس و ماندگاری ضایعات دهانی است.
۵. پرهیز از دستکاری ضایعات
کندن یا فشار دادن زگیلها میتواند باعث خونریزی، گسترش ضایعه و افزایش احتمال انتقال ویروس به دیگر نواحی دهان شود. بهتر است ضایعات فقط توسط دندانپزشک بررسی و درمان شوند.
۶. استفاده از کاندوم — ولی با آگاهی
اگرچه کاندوم میتواند احتمال انتقال HPV را کاهش دهد، اما کاملاً از انتقال جلوگیری نمیکند؛ زیرا تماس پوستی در ناحیههای اطراف تناسلی و دهان هنوز هم میتواند ویروس را منتقل کند. اما همچنان یکی از اقدامات مهم برای کاهش خطر محسوب میشود.
۷. پیگیری درمان و معاینههای منظم
افراد مبتلا باید هر ۳ تا ۶ ماه یکبار به دندانپزشک یا متخصص مراجعه کنند تا وضعیت ضایعات، احتمال بازگشت و تغییرات مشکوک (پیشسرطانی) بررسی شود.
۸. واکسیناسیون HPV
اگرچه واکسن HPV ضایعات ایجادشده را از بین نمیبرد، اما از ابتلا به انواع پرخطر ویروس جلوگیری میکند و احتمال گسترش یا بازگشت ضایعات را کاهش میدهد. پزشکان توصیه میکنند افراد مبتلا نیز واکسن را دریافت کنند.
۹. خودداری از بوسههای عمیق (فرنچ کیس)
زیرا مخاط دهان و بزاق آلوده میتواند ویروس را منتقل کند. تا زمان درمان کامل، بوسههای عمیق بهتر است انجام نشود.
۱۰. توجه به هر تغییر جدید
اگر احساس توده، زخم غیرطبیعی، سرفههای طولانی، درد گلو یا تغییر صدا دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. برخی از زیرگروههای HPV با ضایعات پیشسرطانی مرتبطاند و تشخیص زودهنگام اهمیت حیاتی دارد.
مراقبتهای بعد از درمان و رفتارهای ایمن در زگیل دهانی (HPV دهانی)
پس از درمان زگیل دهانی، رعایت یکسری نکات مراقبتی ضروری است تا هم روند بهبودی سریعتر طی شود و هم از بازگشت یا انتقال ویروس جلوگیری گردد. اولین نکته، پرهیز از هرگونه رابطه دهانی یا تماس مستقیم دهان با پوست یا مخاط دیگران تا زمان ترمیم کامل بافتهاست؛ زیرا در این دوره احتمال انتقال ویروس بسیار بالاتر است. رعایت بهداشت دهان نیز اهمیت زیادی دارد—مسواک زدن ملایم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه ضدباکتری (طبق نظر پزشک) باعث کاهش بار ویروسی و التهاب میشود. افراد مبتلا باید وسایل شخصی مانند لیوان، مسواک و لوازم خوردنی را از دیگران جدا کنند تا احتمال انتقال کاهش یابد.
تقویت سیستم ایمنی یکی از مهمترین بخشهای مراقبت پس از درمان است؛ ترک سیگار و الکل، خواب کافی، تغذیه سالم و مدیریت استرس همگی به کنترل ویروس کمک میکنند. دستکاری یا کندن ضایعات ممنوع است، زیرا میتواند باعث خونریزی، عفونت یا گسترش زگیل به نواحی دیگر دهان شود. همچنین، بهتر است فرد برای مدتی از بوسههای عمیق خودداری کرده و روابط جنسی محافظتشده داشته باشد، زیرا حتی بدون وجود ضایعهٔ قابلمشاهده نیز ویروس میتواند منتقل شود.
پیگیری درمان بسیار مهم است. افرادی که زگیل دهانی داشتهاند باید هر چند ماه یکبار توسط دندانپزشک یا پزشک متخصص معاینه شوند تا ضایعات احتمالی جدید، تغییرات مشکوک یا علائم بازگشت بیماری بهموقع شناسایی گردد. تزریق واکسن HPV نیز میتواند احتمال ابتلا به انواع پرخطر ویروس را کاهش دهد و یکی از مؤثرترین اقدامات ایمنی بعد از درمان محسوب میشود. چنین مراقبتهایی باعث میشود درمان نتیجه بهتری داشته باشد، عوارض کاهش یابد و فرد زندگی روزمرهاش را با آرامش بیشتری ادامه دهد.
جمع بندی
زگیل تناسلی دهان که توسط ویروس HPV ایجاد میشود، یکی از شایعترین عفونتهای ویروسی دهانی تناسلی است و در سالهای اخیر بهدلیل تغییر الگوهای رفتاری جنسی، شیوع بیشتری پیدا کرده است. این ویروس میتواند بدون علامت برای مدت طولانی در بدن باقی بماند و در برخی افراد هرگز موجب ایجاد زگیل نشود. اما در مواردی، بهویژه با حضور عوامل خطر مانند رابطه جنسی پرخطر، سیگار، ضعف سیستم ایمنی و مصرف الکل، ویروس در دهان فعال شده و زگیلهای کوچک یا ضایعات مخملیشکل روی زبان، لثه، لب یا گلو ایجاد میکند.
اهمیت HPV دهانی تنها به ظاهر زگیل محدود نمیشود؛ برخی زیرگروههای این ویروس بهخصوص HPV نوع 16 و 18 با افزایش احتمال سرطانهای دهان و حلق مرتبط هستند. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و ارزیابی دقیقی مثل معاینه کلینیکی، بیوپسی یا تست PCR در ضایعات مشکوک ضروری است.
از نظر درمان، هنوز درمان قطعی برای ریشهکن کردن ویروس وجود ندارد؛ اما میتوان ضایعات را با روشهایی مانند لیزر، کرایوتراپی (فریز کردن) یا داروهای موضعی کنترل و حذف کرد. در موارد پیشرفته یا مقاوم، پزشک ممکن است از داروهای تقویتکننده سیستم ایمنی نیز کمک بگیرد. نباید فراموش کرد که درمان زگیل، لزوماً به معنای حذف ویروس از بدن نیست و امکان بازگشت ضایعات وجود دارد. به همین دلیل، مراقبت طولانیمدت و معاینههای دورهای اهمیت بسیار زیادی دارد.
در نهایت، بهترین راه مقابله با HPV دهانی، پیشگیری است:
رابطه جنسی ایمن، کاهش شرکای جنسی، ترک سیگار، رعایت بهداشت دهان و دندان، و مهمتر از همه تزریق واکسن HPV که اثربخشی بسیار بالایی در جلوگیری از انواع پرخطر این ویروس دارد.
اگر ضایعهای در دهان، زبان یا گلو مشاهده کردید که بیش از یک هفته بهبود پیدا نکرد، یا همراه با درد، التهاب، احساس توده، تغییر صدا یا مشکل در بلع بود، مراجعه فوری به دندانپزشک یا متخصص ضروری است. تشخیص زودهنگام، نهتنها درمان را سادهتر میکند، بلکه احتمال بروز عوارض جدیتر مانند آسیبهای پیشسرطانی را بهطور چشمگیری کاهش میدهد.
دندان پزشکی یوسف بالوی پور