دندان پزشکی یوسف بالوی پور
یکی از عوامل عدم موفقیت و شکست درمان ایمپلنت، حساسیت به ایمپلنت دندان است. ایمپلنت‌های دندانی جایگزینی‌های محبوب و بادوام برای دندانهای از دست رفته هستند. با این حال، برخی از افراد ممکن است پس از دریافت ایمپلنت دچار حساسیت شوند. این عارضه که به عنوان پری ایمپلنتیت نیز شناخته می‌شود، می‌تواند شامل التهاب، درد و خونریزی لثه در اطراف ایمپلنت باشد.
حساسیت به ایمپلنت دندان از جمله فاکتورهای شکست ایمپلنت محسوب می‌شود، امروزه از این روش درمانی به طور گسترده در کلینیک‌های دندانپزشکی بسیاری از جمله دندانپزشکی دکتر بالوی پور استفاده می‌شود و افراد زیادی از فواید آن بهره مند می‌گردند، اما هر روش درمانی در کنار مزایایی که دارد می‌تواند شامل برخی از عوارض در گروهی از افراد باشد. در این مقاله قصد بررسی بیشتر این موضوع را داریم.
علائم حساسیت به ایمپلنت
حساسیت به ایمپلنت زمانی رخ می‌دهد که بدن به ایمپلنت که معمولاً از تیتانیوم ساخته می‌شود، واکنش نشان می‌دهد. این واکنش می‌تواند باعث علائم مختلفی از جمله درد، تورم، قرمزی و خونریزی شود. در موارد شدید، ایمپلنت ممکن است شل شده و از بین برود.
علائم حساسیت به ایمپلنت دندان می‌تواند در هر زمانی پس از عمل جراحی ظاهر شود، اما معمولاً در چند هفته اول رخ می‌دهد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
التهاب و تورم
یکی از اولین و شایع‌ترین علائم حساسیت به ایمپلنت دندان، التهاب و تورم در ناحیه اطراف ایمپلنت است. این التهاب ممکن است به علت واکنش بدن به مواد ایمپلنت یا عفونت ناشی از آن باشد.
درد و ناراحتی
احساس درد و ناراحتی مداوم یا افزایش درد ضربان دار بعد از ایمپلنت می‌تواند نشانه‌ای از حساسیت یا مشکل دیگر باشد. این درد ممکن است به صورت حاد یا مزمن بروز کند.
قرمزی و خونریزی لثه
قرمز شدن و خونریزی لثه‌ها در اطراف ایمپلنت می‌تواند نشانه‌ای از حساسیت یا عفونت باشد. این علائم باید به دقت پیگیری و مدیریت شوند.
مشکلات جویدن و بلعیدن
حساسیت به ایمپلنت ممکن است باعث بروز مشکلاتی در هنگام جویدن و بلعیدن غذا شود. این مشکل می‌تواند به دلیل التهاب و درد در ناحیه ایمپلنت ایجاد شود.
حرکت ایمپلنت
در صورتی که ایمپلنت به درستی در استخوان فک جای نگرفته باشد یا واکنش بدن به ایمپلنت منفی باشد، ممکن است ایمپلنت دچار حرکت شود. حرکت ایمپلنت نیاز به توجه و رسیدگی فوری دارد.
تب و علائم عمومی عفونت
در موارد شدیدتر، حساسیت به ایمپلنت ممکن است با علائم عمومی عفونت مانند تب، خستگی و ضعف عمومی همراه باشد.
علت حساسیت به ایمپلنت
در واقع حساسیت به ایمپلنت دندان ناشی از واکنش ایمنی افراد نسبت به فلز تیتانیوم است که در پایه‌های ایمپلنت به کار می‌رود، طبق تحقیقات انجام شده فلز تیتانیوم سازگاری بالایی با بدن داشته و از این رو در پروتزهای داخلی به کار می رود، با این وجود در برخی از افراد این راهکار با شکست مواجه می‌گردد.
فلز تیتانیوم در برابر خوردگی بسیار مقاوم است، در واقع تشکیل یک لایه سطحی اکسید غیر فعال سبب مقاومت بالای آن در برابر خوردگی می‌گردد، اما در صورت شکست در این لایه ممکن است شاهد عوارضی باشیم، آزاد شدن یون‌ها و در پی آن تشکیل کمپلکس با پروتئین‌های بدن سبب ایجاد آلرژی و بروز واکنش‌های حساسیت به ایمپلنت دندان می‌گردد.
از جمله علت‌های دیگر حساسیت به ایمپلنت دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عفونت لثه
هنگام ایجاد عفونت لثه، ممکن است مشکلاتی در ایمپلنت دندان شما ایجاد شود. در نتیجه اگر بیماری پریودنتال پیشرفت کند، موجب از بین رفتن تراکم استخوان در فک شما شده و ممکن است باعث شل شدگی و دردناک شدن ایمپلنت دندانی شود. در صورتی که علت مشکلات ایجاد شده نحوه قرار گرفتن ایمپلنت شما باشد.
به عنوان مثال، اگر سیمان دندان بیش از اندازه به منظور حفظ و نگه داشتن تاج ایمپلنت استفاده شود، می‌تواند لثه را تحریک کرده و در نهایت منجر به عفونت شود. اگر بافت نرم دهان که در اطراف دندانهای شما قرار دارد، ملتهب شود، می‌تواند تأثیر منفی بر ایمپلنت گذاشته و در صورت عدم درمان موجب از کار افتادن آن شود.
تراکم زیاد ایمپلنت
در صورتی که ایمپلنت خیلی نزدیک به سایر دندانهای طبیعی شما نصب شده و موجب ایجاد تراکم ناراحت کننده شود. با ادامه فشار ناشی از ایمپلنت، دندانهای شما حساس شده و در نهایت باعث می‌شود که احساس کنید خود ایمپلنت دچار درد و یا حساسیت شده است.
واکنش آلرژیک
معمولا این اتفاق غیرمعمول است اما متاسفانه برخی از افراد به آلیاژ تیتانیوم که پایه ایمپلنت دندانی را تشکیل می‌دهد، حساسیت دارند. اگر به تیتانیوم حساسیت داشته باشید، امکان دارد حس چشایی خود را از دست داده، لثه‌های شما ورم کند و نیز ممکن است احساس مور مور شدن داشته باشیداگر در اطراف ایمپلنت خود احساس درد و ناراحتی می‌کنید، احتمال شکسته شدن آن وجود دارد. امکلان دارد شکستن ایمپلنت‌های دندانی، به دلیل عواملی چون، حل شدن استخوان فک یا پس زدن ایمپلنت توسط سیستم ایمنی بدن ایجاد شده باشد.
سیمان بیش از حد
اگر از سیمان مخصوص دندان به مقدار خیلی زیاد برای محکم کردن روکش ایمپلنت استفاده شود، باعث ایجاد نوعی بیماری و ناراحتی در لثه می‌شود. درمان به این صورت است که دندانپزشک یک عمل جراحی را بر روی بافت لثه که اباتمنت ایمپلنت را احاطه کرده است، انجام می‌دهد؛ در این عمل سیمان اضافی که باعث التهاب شده، برداشته می‌شود. اگر مشکل شناسایی و درمان شود، ایمپلنت فعلی باقی می‌ماند و نیاز به برداشتن آن نیست.
درد دندان نزدیک ایمپلنت
ممکن است که درد ایجاد شده به دلیل ایمپلنت شما نباشد، احتمال دارد که ناراحتی ایجاد شده به دلیل حساسیت دندانی باشد که در نزدیکی ایمپلنت قرار گرفته و ظاهرا به نظر برسد که پروتز شما باعث درد شده است، اما در واقع دندان واقعی شما است که از عفونت یا پوسیدگی شدید رنج می‌برد.
آسیب بافتی یا عصبی
با وجود اینکه ۹۵ درصد از جراحی‌های ایمپلنت دندان موفقیت آمیز هستند اما این احتمال وجود دارد که طی جراحی، لثه دچار آسیب عصبی یا بافتی شده و در نتیجه حساسیت در منطقه نصب ایمپلنت ایجاد شود. آسیب بافتی ایجاد شده می‌تواند بهبود یابد اما آسیب عصبی ممکن است دائمی باشد و لثه شما را در آن بخش حساس کند. این قضیه یکی از دلایل مهمی است که اهمیت مراجعه به یک کلینیک دندانپزشکی معتبر را نشان می‌دهد.
تست حساسیت به تیتانیوم
افراد مبتلا به حساسیت‌های مختلف و از جمله آلرژی به فلزات می بایست قبل از استفاده از این روش جایگزینی دندان، تست حساسیت به تیتانیوم ایمپلنت را انجام دهند.
تست‌های مختلفی جهت تشخیص حساسیت به فلزات وجود دارد، از جمله این موارد می‌توان به تست پچ پوستی و تست MELISA اشاره کرد، MELISA که در واقع مخفف Memory Lymphocyte Immuno-Stimulation Assay است توسط نمونه خون انجام می‌شود و دقت بیشتری نسبت به تست پچ دارد، طی این روش گلبول‌های سفید خون جدا می‌گردد و نمونه در معرض تیتانیوم قرار می‌گیرد و طی یک بازه زمانی واکنش‌های آلرژیک آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
استفاده از این روش تشخیصی می‌تواند از بروز حساسیت به ایمپلنت دندان در افراد مستعد پیشگیری نماید و از این رو شاهد عوارض نا خواسته آن نخواهیم بود.
همان طور که اشاره شد بروز عارضه حساسیت به ایمپلنت دندان می‌تواند منجر به شکست ایمپلنت گردد، علاوه بر آن علائم و عوارضی را به دنبال دارد که نیازمند اقدامات درمانی سریع است، توصیه می‌کنیم جهت تسریع روند بهبودی، این علائم را جدی بگیرید و در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه نمایید. متخصصین ما در دندانپزشکی دکتر بالوی پور آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستند.
میزان دقت تست MELISA
تست MELISA می‌تواند از تست های چسب پوستی نتیجه دقیق‌تری را ارائه دهد. زیرا تست MELISA نشان می‌دهد که فلز در تماس با بافت داخل بدن و خون بیمار و نه فقط در سطح پوست، به چه صورت می‌تواند واکنش نشان دهد. با این همه، مطالعاتی وجود داشته که صحت و پایایی این حرف را می‌تواند زیر سوال ببرد.
در طی یک تحقیق انجام گرفته در سال 2016، 57 درصد از بیمارانی که به تیتانیوم حساسیت داشته‌اند به دیگر فلزات من جمله نیکل هم واکنش نشان داده‌اند. این موضوع به خصوص بسیار نگران کننده است، چرا که حتی خالص‌ترین تیتانیوم دارای مقدار کمی نیکل است. به این صورت اگر به نیکل حساسیت داشته اید امکان دارد به ایمپلنت‌های دندانی که از این فلز ساخته شده‌اند هم واکنش آلرژیک نشان خواهید داد.
آلرژی به نیکل بسیار رایج است. در اصل، پس از پیچک سمی، آنها به عنوان شایع‌ترین علت بثورات پوستی آلرژیک شناخته می شوند. به غیر از این، MELISA به طور کامل نتوانسته نظر 100٪ قابل اعتماد توسط جوامع پزشکی یا تحقیقاتی را کسب نماید.
درمان حساسیت به تیتانیوم ایمپلنت
تشخیص صحیح از طریق آزمایش آلرژی برای تعیین وجود حساسیت به تیتانیوم بسیار مهم است تا از پس زدن ایمپلنت جلوگیری شود. درمان حساسیت زدایی، استفاده از دارو، برداشتن ایمپلنت و در نظر گرفتن مواد جایگزین، همه بسته به شدت واکنش آلرژیک بدن بیمار، روش‌های درمانی مناسبی به شمار می‌روند. مشاوره با یک دندانپزشک متبحر و متخصص آلرژی برای تعیین مناسب‌ترین برنامه درمانی برای هر مورد ضروری است.
هنگامی که آلرژی به ایمپلنت‌های دندانی تیتانیوم تشخیص داده شد، می‌توان داروهایی برای کاهش علائم و مدیریت واکنش آلرژیک تجویز کرد. آنتی هیستامین‌ها، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) معمولا برای کاهش التهاب، تسکین خارش و کنترل درد مرتبط با آلرژی ایمپلنت تیتانیوم تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند تسکین موقتی ایجاد کنند، اما علت اصلی آلرژی را برطرف نمی‌کنند.
برای افراد مبتلا به آلرژی شدید کاشت تیتانیوم، درمان حساسیت زدایی که به عنوان ایمونوتراپی نیز شناخته می‌شود، ممکن است توصیه شود. این روش قرار دادن تدریجی بیمار در معرض دوزهای افزایشی تیتانیوم برای ایجاد تحمل و کاهش حساسیت بیش از حد سیستم ایمنی را شامل می‌شود. درمان حساسیت زدایی یک درمان طولانی مدت است که هدف آن تحت تأثیر قرار دادن پاسخ ایمنی بدن، کاهش واکنش آن نسبت به ایمپلنت‌های دندانی تیتانیومی است.
در صورتی که آلرژی به ایمپلنت دندان تیتانیوم شدید باشد و بیمار به سایر گزینه‌های درمانی پاسخ ندهد، ممکن است از راه حل برداشتن ایمپلنت استفاده شود. این تصمیم بهتر است با مشورت دندانپزشک و متخصص آلرژی بیمار گرفته شود. برداشتن ایمپلنت می‌تواند فوراً علائم را تسکین دهد، اما ممکن است به روش‌های ترمیمی بعدی برای جایگزینی ایمپلنت و بازیابی عملکرد دهان نیاز داشته باشد.
در مواردی که حساسیت به تیتانیوم تایید شود، می توان مواد جایگزین برای ایمپلنت‌های دندانی را در نظر گرفت. ایمپلنت‌های زیرکونیا و سرامیکی جایگزین‌هایی هستند که زیست سازگاری و مزایای زیبایی مناسبی را ارائه می‌دهند. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که میزان موفقیت و طول عمر این جایگزین‌ها ممکن است متفاوت باشد و ارزیابی کامل توسط یک متخصص دندانپزشکی قبل از انتخاب ماده جایگزین ضروری است.
با وجود پیشرفت‌های گسترده در دنیای پزشکی، امروزه امکان استفاده از ایمپلنت‌های غیر فلزی که تحت عنوان ایمپلنت‌های سرامیکی شناخته می‌شوند در افراد مبتلا به حساسیت به ایمپلنت دندان وجود دارد، در ساخت این نوع از ایمپلنت‌ها از اکسید زیرکونیوم استفاده می‌شود.
ایمپلنت‌های ساخته شده از زیرکونیا دارای فواید و مزایای بسیاری هستند که از این جمله می‌توان به دوام و استحکام بالای آن اشاره کرد که یکی از پارامترهای مهم برای مواد مصرفی در این زمینه بوده، و سبب افزایش ماندگاری آن می‌گردد.
از طرفی زیرکونیا زیست سازگار بوده و سبب تحریک واکنش‌های آلرژیک نمی‌گردد، از این رو گزینه‌ای ایده آل برای افراد حساس و با سطح واکنش آلرژیک بالا است، از دیگر مزایای این ترکیب می‌توان به هم رنگ بودن آن با دندان اشاره کرد، علاوه بر آن از نظر بهداشتی نیز به دلیل عدم تجمع جرم بر سطح آن بسیار مناسب است.
راه‌های پیشگیری از حساسیت بعد از کاشت ایمپلنت
پس از جراحی کاشت ایمپلنت دندان، ممکن است برخی افراد به حساسیت یا عوارض موقتی برخورد کنند. با رعایت توصیه‌های دندانپزشک و اقدامات احتیاطی، می‌توان این عوارض را کاهش داد. در ادامه، راه‌هایی برای پیشگیری از حساسیت بعد از کاشت ایمپلنت آورده ایم:
دریافت داروها و دستورات پزشک
پس از عمل جراحی کاشت ایمپلنت، پزشک شما ممکن است داروها و دستورات خاصی را به شما تجویز کند. حتماً دستورات پزشک را دقیقاً دنبال کنید و هر گونه داروهای تجویز شده را به موقع و به میزان تعیین شده مصرف کنید.
بهداشت دهانی مرتب
بهداشت دهانی مناسب و مراقبت از منطقه جراحی کمک می کند تا عفونت جلوگیری شود. بهتر است دندانپزشک شما راهنمایی‌هایی در مورد نحوه شستشوی دهان و مراقبت از جای جراحی ارائه به شما دهد.
استراحت و ترک فعالیت های فیزیکی
بعد از جراحی کاشت ایمپلنت، به بدن زمانی برای بهبود و به حالت طبیعی بازگشتن نیاز دارد. بنابراین، اجتناب از فعالیت های سنگین و استراحت کافی در ایام اولیه پس از جراحی مهم است.
رژیم غذایی مناسب
تغذیه مناسب و مصرف مواد غذایی نرم و نرم تر به بازتاب مثبت در بهبود سریع تر ایمپلنت خواهد داشت.
جلوگیری از فشار و ضربه
از ضربه، فشار مکرر و تماس مستقیم با منطقه جراحی خودداری کنید.
عدم مصرف مواد تحریک کننده
از مصرف سیگار، الکل و سایر مواد تحریک کننده در ایام بعد از جراحی خودداری کنید، زیرا این مواد می توانند فرآیند بهبود را کند کنند و خطر عفونت را افزایش دهند.
تحقیق در مورد کلینیک دندانپزشکی
در مورد کلینیکی که می‌خواهید خدمات زیبایی دندان در آن انجام دهید، به خوبی تحقیق کنید که در آن مرکز برای کاشت ایمپلنت از متریال و برندهای درجه یک ایمپلنت دندان استفاده شود.
عوارض و حساسیت پس از انجام کاشت ایمپلنت معمولاً به صورت موقت هستند که با رعایت اقدامات بهداشتی و دستورات پزشک بهبود خواهند یافت. در هر صورت، اگر هرگونه علائم غیرمعمول یا نگرانی دارید، به دندانپزشک خود اطلاع دهید. اگر به دنبال یک دندانپزشکی در سعادت آباد هستید پشنهاد ما به شما دندانپزشکی دکتر بالوی پور است.
جمع بندی
در این مقاله در مورد حساسیت به ایمپلنت دندان، نشانه‌ها و روش‌های درمان آن توضیح دادیم. ایمپلنت دندان معمولا از جنس آلیاژ تیتانیوم و زیرکونیوم است و بالاترین میزان سازگاری را با بدن انسان دارد. با این حال در برخی افراد منجر به بروز حساسیت و آلرژی می‌شود. اگر فکر می‌کنید احتمال حساسیت به ایمپلنت دندان در شما بالا است، دلایل و سابقه پزشکی شامل هر گونه حساسیت و آلرژی را به دندانپزشک خود بگویید. شما می‌توانید برای دریافت نوبت مشاوره انجام ایمپلنت دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر بالوی پور از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت با ما در تماس باشید.