عفونت دندان عصب کشی شده یکی از اتفاقات نادری است که در برخی مواقع بنابر دلایل مختلفی رخ می دهد. عفونت دندان عصب کشی شده معمولا بین یک هفته تا ده روز پس از عصب کشی اتفاق می افتد. در ادامه این مقاله با دلایل بروز این مشکل و نحوه درمان آن بیشتر آشنا خواهید شد.
دلایل رایج عفونت دندان عصب کشی شده
از رایج ترین دلایل بروز این عفونت می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- یکی از کانال ها به صورت کامل تمیز نشده باشد؛ چرا که بعضی از دندان ها مقدار غیر طبیعی کانال دارند و دندانپزشک به دلیل عدم آگاهی آن را نادیده می گیرد.
- یکی دیگر از دلایل بروز عفونت عدم ترمیم کانال به صورت صحیح و نفوذ باکتری ها و ایجاد عفونت در دندان است.
- در صورتی که در ریشه دندان ترک وجود داشته باشد و دندانپزشک متوجه آن نشود، عفونت به وسیله این شکاف در دندان نفوذ می کند.
- در بعضی مواقع با گذشت زمان ماده ای که برای پر کردن کانال استفاده شده است، از بین می رود. در نتیجه باکتری ها موجب بروز عفونت در دندان می شوند.
چرا گاهی دندانی که عصب کشی می شود درد میگیرد؟
دقت داشته باشید که دندان های شما به وسیله ریشه هایی که در استخوان فک نفوذ می کنند، در دهان جای می گیرند. معمولا دندان های جلو دارای یک ریشه می باشند. در صورتی که سایر دندان ها مانند دندان های پرمولر و مولر دارای دو و یا چند ریشه هستند که نوک هر ریشه آپکس نامیده می شود.
عصب و عروق خونی دندان در واقع به وسیله آپکس وارد دندان می شوند، سپس از طریق یک کانال وارد ریشه شده و داخل اتاقکی نرم در تاج دندان قرار می گیرند. در ادامه نحوه درمان عفونت دندان عصب کشی شده را مورد بررسی قرار می دهیم.
وقتی نیاز به عصب کشی دارم چه علائمی دارم؟
در اغلب موارد به دلیل پوسیدگی هایی که به داخل دندان نفوذ کرده اند، سطح بیرونی دندان در هنگام با تماس غذا، آب سرد یا گرم و ... حساسیت نشان می دهد. این حساسیت در موارد حادتر به درد تبدیل شده و حتی در برخی از موارد زندگی معمولی فرد را به مخاطر می اندازد.
هر چه آسیب و پوسیدگی بیشتر به قسمت پالپ دندان نفوذ کرده باشد، علائمی که توسط بیمار احساس می شود شدیدتر و حادتر خواهد بود. اما در برخی موارد درد پس از چند روز کاهش می یابد زیرا بافت داخیل دندان به طور کامل مرده است و به همین دلیل فرد دیگر احساس درد نمی کند. علائم عفونت پالپ در موارد شدیدتر عبارت است از:
• ترشحات چرک و آبسه دندان
• تغییر رنگ دندان به دلیل نکروز آن
• احساس درد هنگام خوردن یا نوشیدن غذا و نوشیدنی سرد یا گرم
• درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
• ایجاد فیستول در نزدیکی دندان
• لقی دندان
• گونه یا فک متورم
• تب
• طعم تلخ در دهان
• بوی بد به نفس
• تورم غدد گردن
• قرمزی و تورم لثه
نحوه درمان عفونت دندان عصب کشی شده
به صورت کلی در عصب کشی یا روت کانال، ابتدا کانال ها تمیز شده و سپس بافت ملتهب یا آلوده برداشته می شود. دقت داشته باشید که کانال های ریشه دارای پیچیدگی می باشند و شاخه های کوچک کانال اصلی منشعب می شود.
در بعضی مواقع حتی بعد از درمان و تخلیه عفونت از کانال ریشه، عفونت در این شاخه ها باقی می ماند و بعد از مدتی سبب عود عفونت می شود. زمانی که یک دندان عصب کشی شده دوباره دچار عفونت می شود، مجددا باید برای روت کانال یا عصب کشی به دندانپزشک مراجعه کند.
در چنین شرایطی برای درمان عفونت از آنتی بیوتیک نیز استفاده می شود. در صورت عدم موثر واقع شدن درمان و عود عفونت، جراحی اپکتومی صورت می گیرد.
از بین بردن عفونت در دندان عصب کشی شده با اپیکتومی
به صورت کلی در عمل اپیکتومی، نوک ریشه یا همان آپکس به همراه بافت آلوده برداشته می شود. در مرحله بعدی انتهای ریشه پر و مهر و موم می شود. عمل آپیکتومی با نام میکروسرجری اندودنتیکس نیز شناخته می شود؛ چرا که این روش با استفاده از میکروسکوپ انجام می شود.
البته پیش از روش آپیکتومی، مجددا عصب کشی دندان صورت می گیرد و اگر این کار موثر واقع نشد، این روش را انجام می دهد. دقت داشته باشید این روش با روش برداشت ریشه کاملا متفاوت است. به این صورت که در روش برداشت ریشه، ریشه به طور کامل برداشته می شود. در صورتی که در روش اپیکتومی تنها نوک ریشه برداشته می شود.
معمولا پیش از انجام آپیکتومی جهت درمان عفونت دندان عصب کشی شده، دندانپزشک یک عکس از دندان می گیرد. پس از آن با داروهای ضد التهابی و آنتی بیوتیک خوراکی درمان را آغاز می کند و در بعضی مواقع نیاز است دهانتان را با محلول ضد عفونی کننده شست و شو دهید.
جهت درمان عفونت در دندان عصب کشی شده با آپیکتومی، ابتدا دندانپزشک لثه را بریده و آن را بلند می کند تا ریشه به راحتی در دسترس قرار بگیرد. در مرحله بعدی بافت های آلوده به همراه چندین میلی متر از نوک ریشه برداشته می شود.
دندانپزشک از یک ماده رنگی استفاده می کند که شکستگی ها و ترک های موجود بر روی دندان را با وضوح بیشتری نشان می دهد. دقت داشته باشید که در صورت شکستگی دندان اپیکتومی ادامه پیدا نمی کند. برای تکمیل اپیکتومی جهت درمان عفونت دندان عصب کشی شده، 3 تا 4 میلی متر از کانال دندان تمیز شده و پر می شود.
معمولا تمیز کردن دندان به وسیله میکروسکوپ و با استفاده از دستگاه های اولتراسونیک (فراصوت) صورت می گیرد. لازم به ذکر است که استفاده از میکروسکوپ در این روش جراحی شانس موفقیت آن را به طور چشمگیری افزایش می دهد؛ زیرا نور و بزرگنمایی حاصل از آن امکان دیدن منطقه تحت درمان را برای دندانپزشک فراهم می کند. در مرحله پایانی، دندانپزشک پیش از قرار دادن بافت در جای خود یک عکس دیگر هم می گیرد.
مدت زمان درمان عفونت دندان عصب کشی شده
اگر از روش آپیکتومی برای درمان عفونت دندان عصب کشی شده استفاده کنید، بسته به محل دندان و پیچیدگی ساختار ریشه مدت زمان درمان آن متفاوت است. به صورت میانگین مدت زمان درمان می تواند بین 30 تا 90 دقیقه زمان ببرد. البته انجام اپیکتومی برای درمان عفونت دندان های عصب کشی جلو به مدت زمان کمتری نیاز است.
دقت داشته باشید که هر چقدر تعداد مولرها یا کانال های دندان بیشتر باشد، برای درمان عفونت دندان عصب کشی شده به مدت زمان بیشتری نیاز است.
در چه شرایطی کشیدن دندان توصیه می شود؟
اقدامات بعد از درمان عفونت دندان عصب کشی شده با اپیکتومی
دندانپزشک پس از درمان عفونت دندان عصب کشی شده داروهایی تجویز می کند که حتما باید طبق دستورالعمل آنها را مصرف کنید. همچنین در برخی موارد نکاتی در مورد خوردن یا نوشیدن گفته می شود که حتما باید به آنها دقت داشته باشید. توصیه می شود 10 الی 12 ساعت بعد از جراحی، در محل جراحی یخ قرار دهید و استراحت کنید.
دقت داشته باشید که امکان خونریزی و متورم شدن ناحیه تحت درمان وجود دارد. برای تسکین درد معمولا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند: ایبوپروفن تجویز می شود که می توانید آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید. همچنین برای مراقبت بیشتر توصیه می کنیم از شست و شوی شدید، سیگار کشیدن یا خوردن غذاهای ترد و سخت خودداری کنید.
از بررسی کردن ناحیه تحت درمان خودداری کنید، چرا که این کار باعث شل شدن بخیه ها می شود. دقت داشته باشید که بخیه ها 2 الی 7 روز پس از جراحی کشیده می شوند. در مورد درد و تورم هم باید بگوییم که این مشکل معمولا پس از دو هفته از بین می رود.
درمان عفونت دندان عصب کشی شده چگونه انجام می شود؟
درمان عفونت دندان عصب کشی شده نه تنها مانع گسترش عفونت می شود بلکه موجب حفظ سلامت دندان های دیگر نیز می گردد. بنابراین فردی که دچار عفونت دندان عصب کشی شده، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه نموده و نسبت به درمان آن اقدامات لازم را انجام دهد. مجموعه ای از اقدامات که برای درمان عفونت دندان عصب کشی شده توسط کادر درمان صورت می گیرد شامل موارد زیر می باشد.
• دریافت یک بی حس کننده موضعی
• حذف باکتری از سیستم کانال ریشه (درمان کانال ریشه)
• کشیدن و استخراج قسمتی از دندان و کانل ریشه که در داخل بافت لثه جا مانده
• پر کردن کانال ریشه با مواد یا روکش مهر و موم موقت
هزینه های عصب کشی
باید اذعان کرد هزینه درمان عفونت دندان عصب کشی شده بستگی به تعداد ریشه دندان های درگیر و نحوه عملیات اجرایی برای درمان این عارضه دارد. برخی از دندان ها یک ریشه، دو یا حتی سه ریشه دارند که همه آنها به طور همزمان درگیر عفونت باکتریایی شده اند و یا میزان گسترش عفونت به قدری وسیع است که پزشک باید برای درمان از عمل جراحی استفاده نماید.
در نتیجه دندانپزشک پس از معاینه بیمار و تعیین تعداد ریشه هایی که در گیر عفونت شده اند، مواد درمانی و وضعیت دندان و البته سختی و شیوه درمان می تواند هزینه عصب کشی را تعیین کند.
مراقبت های عصب کشی
یکی از رایج ترین درمان ها در زمینه دندان درد و حوزه دندان پزشکی انجام عصب کشی دندان است. این درمان در حساس ترین ناحیه یعنی ریشه دندان ها انجام می شود. از همین جهت این درمان نیاز به مراقبت های زیادی دارد و باید با دقت این نکات رعایت شوند. در این مقاله به بررسی کامل مراقبت های قبل و بعد عصب کشی دندان می پردازیم.
بدن بیمار پس از انجام عصب کشی از نظر جسمی در سلامت کامل خواهد بود اما باید بدانید که بدن در موقعیت خاص قرار دارد زیرا در حال طی کردن یک دوره بهبودی می باشد. اگر از مراقبت های بعد از عصب کشی اطلاع داشته باشید این موضوع کمک می کند بهتر از این دوره نقاهت عبور کنید و نتیجه بهتری را از این درمان دریافت کنید تا حس خوبی بعد از عصب کشی دندان را تجربه کنید.
نکات مراقبتی بعد از عصب کشی دندان
رعایت کردن بهداشت دهان و دندانپس از عصب کشی باعث این می شود که بیمار بتوان دوره نقاهت ساده تری را تجربه کند و همچنین از این نوع درمان بهترین نتایج را دریافت کند. یکی از مهم ترین موارد مراقبتی که دندانپزشکان ان ها را پیشنهاد می کنند نکاتی است که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد:
عدم مصرف مواد غذایی سخت و جویدنی و نوشیدن مایعات در زمان بی حسی موضع، در این شرایط امکان گاز گرفتن کناره های دهان یا زبان وجود دارد به همین دلیل بیمار را از خوردن و آشامیدن منع می کنند.
استفاده کردن از نخ دندان یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که دندانپزشک به آن اشاره خواهد کرد. در بعضی موارد عصب کشی به همراه پانسمان است که در این موقعیت بیمار با محدودیت هایی همراه است.
لزوم استفاده کردن از مسواک به صورت مرتب بعد از هر وعده غذایی همانند نخ دندان کشیدن از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید به شکل مرتب انجام بگیرد. همان طور که قبلا این موضوع را برای استفاده از نخ دندان مطرح کردیم هنگامی عصب کشی دندان همراه با پانسمان باشد برای این موضوع با محدودیت همراه هستید.
زمانی که که عصب کشی شما با پانسمان همراه باشدد در صورت از بین رفتن قسمتی از آن نگران نباشید و زمانی که پانسمانتان از محلش خارج شود لازم است به دندان پزشک خود مراجعه نمایید.
معمولا بین عصب کشی و ترمیم کامل دندان فاصله زمانی وجود دارد که در این فاصله عدم استفاده از خوراکی و مواد غذایی سفت قبل از ترمیم دندان، که پیش از تکمیل درمان و ترمیم دندان است باید مواظب باشید مواد غذایی سفت را مصرف نکنید.
در نخستین روز بعد از عصب کشی دندان بهتر است استراحت کرد به شکل نیم خیز باشد تا فشار خون در سر و گردن کم تر احساس شود.
رعایت بهداشت دهان و دندان بعد از عصب کشی
دندانپزشکی در سعادت آباد برای کنترل عفونت دندان عصب کشی شده می گوید همانطور که می دانید دندان ها و لثه های ما در طول عصب کشی یا درمان ریشه به میزان زیادی تحت تاثیر قرار می گیرند. افراد می توانند در این دوره با رعایت بهداشت دهان و دندان که به شرح زیر است به بهبود دندان خود کمک کنند:
خوردن غذاهای نرم در چند روز اول پس از درمان. (ماکارونی خوب پخته، پوره سیب زمینی، پنیر کوتیج، اسموتی و ماست را در نظر بگیرید).
اگر منتظر تاج دائمی خود هستید از جویدن غذا در سمت دندان تحت درمان شده خودداری کنید.
افرادی که سیگار می کشند، سعی کنند بعد از دریافت خدمات زیبایی دندان مانند درمان ریشه به خود استراحت دهند زیرا سیگار باعث می شود ترمیم دندان آن ها سخت تر انجام شود.
بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید و یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
استفاده از دهانشویه آنتی باکتریال برای دور نگه داشتن میکروب ها الزامی است.
موارد الزامی بعد از عصب کشی ریشه دندان
دندانپزشکی دکتر بالوی پور درباره عصب کشی ریشه دندان به مواردی اشاره می کند. در چند روز اول پس از عصب کشی دندان رعایت این موارد برای بهبود موفقیت آمیز بسیار مهم است. شما می خواهید از ایجاد هر گونه آسیبی جلوگیری کنید و سعی کنید درد را به حداقل برسانید. همانطور که گفته شد، درد، ناراحتی و حتی یک درد مبهم پس از عمل کانال ریشه کاملا طبیعی است.
بهداشت دهان
برای بهبودی عصب کشی یا درمان ریشه، رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. در حالی که مراقبت از دندان ها همیشه مهم است، پیشگیری از عفونت به ویژه در شرایط یک امر ضروری است. مطمئن شوید که ناحیه آسیب دیده را به آرامی مسواک زده و نخ دندان می کشید. نخ دندان را در اطراف دندان درمان شده نکشید. پانسمان موقت را از جای خود خارج کنید. استفاده از دهانشویه را نیز افزایش دهید.
مدیریت درد
مدیریت درد در روزهای پس از عصب کشی یا درمان ریشه یک امر ضروری است. طبیعی است و انتظار می رود که برای چند روز احساس ناراحتی کنید، به خصوص هنگام غذا خوردن. درد مبهم دلیلی برای هشدار یا اعلام خطر نیست. این احساسات ناخوشایند ممکن است چند روز طول بکشد، اما گاهی تا چند هفته ادامه خواهند داشت.
باید داروهای ضد التهاب و مسکن برای شما تجویز شود که باید آن ها را طبق دستور مصرف کنید. اگر عفونت به خارج از ریشه دندان گسترش یابد، ممکن است برای شما آنتی بیوتیک تجویز گردد.
همچنین می توانید برای کاهش درد و تورم آن را با آب نمک ولرم بشویید. به سادگی یک قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کنید و سپس بشویید، بچرخانید و تف کنید. این کار را تا سه بار در روز انجام دهید.
چه مدت طول می کشد تا از عصب کشی ریشه بهبود پیدا کند؟
بهبودی عصب کشی دندان یا درمان ریشه معمولاً 1 تا 2 هفته طول می کشد، اما تجربه هر فرد ممکن است متفاوت باشد. در چند روز اول، ممکن است ناراحتی خفیف یا متوسطی را تجربه کنید، اما این درد باید به مرور زمان کاهش یابد و به طور کلی فقط چند روز طول می کشد.
مدت زمان دقیق بهبودی شما نیز ممکن است بسته به اینکه اولین ملاقات شما شامل گرفتن تاج دائمی یا تاج موقت باشد متفاوت باشد. مشکلات احتمالی مانند عفونت نیز می تواند زمان بهبودی شما را افزایش دهد - اما می توان از آن جلوگیری کرد!
پیروی از راهنمایی های دندانپزشک، انتخاب های سالم و ادامه مراقبت از دندان ها می تواند راه های خوبی برای پیشرفت به سمت بهبودی سالم و سریع از کانال ریشه باشد.
رژیم غذایی خود را در دوران نقاهت تنظیم کنید
در حالی که لثه ها و دندان های شما هنوز درد دارند، ممکن است خوردن برخی غذاها برای شما مشکل باشد. برخی از غذاها همچنین می توانند خطر آسیب رساندن به تاج موقت یا دائمی را در اولین ساعات و روزهای بعد از کانال ریشه ایجاد کنند.
به طور کلی باید از غذاهای سفت، ترد و گرم خودداری کنید. در عوض، غذاهای خنک و نرمی را انتخاب کنید که از آن لذت می برید. همانطور که درد شما از بین می رود و حساسیت شما کاهش می یابد، ممکن است برای شما راحت تر باشد که غذاهای خاصی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
هنگامی که در حال غذا خوردن هستید، باید سعی کنید از جویدن با سمت دهان خود که کانال ریشه شما کامل شده است خودداری کنید - به خصوص اگر تاج موقتی دارید.
برخی از غذاهایی که بیماران می توانند مصرف کتتد و برای ریکاوری عصب کشی و درمان ریشه هم بی خطر هستند عبارتند از:
ماست و بستنی منجمد
سس سیب
کره بادام زمینی
موز
ماست
پودینگ
پوره سیب زمینی
تخم مرغ همزده
نان نرم
سبزیجات پخته شده
سوپ (نه خیلی داغ!)
یکی از مهمترین نکاتی که میتوانیم برای بهبودی عصب کشی و درمان ریشه بدهیم، استراحت است. در برخی موارد، ممکن است به شما توصیه شود تا چند روز از ورزش های شدید خودداری کنید. فعالیت شدید بیش از حد در طول دوره نقاهت می تواند روند بهبودی شما را کندتر کند و خطر ابتلا به تورم طولانی مدت یا سایر عوارض را افزایش دهد.
جمع بندی
عصب کشی دندان کار تخصصی و پیچیده ای است و حتما باید توسط دندان پزشک ماهری صورت بگیرد. در غیر این صورت امکان بروز عفونت افزایش می یابد. دندانپزشکی دکتر بالوی واقع در سعادت آباد یکی از معتبرترین کلینیک ها جهت انجام خدمات تخصصی مانند عصب کشی دندان، ایمپلنت و ... است. در صورت تمایل می توانید از طریق شماره درج شده با کلینیک در ارتباط باشید.
سوالات متداول
در چه صورتی جراحی اپکتومی صورت می گیرد؟
اگر بنابر هر دلیل عفونت با استفاده از آنتی بیوتیک برطرف نشود و مجددا عفونت عود کند، برای درمان از روش جراحی اپکتومی استفاده می شود.
درمان عفونت دندان عصب کشی شده چقدر زمان می برد؟
به صورت میانگین مدت زمان درمان می تواند بین 30 تا 90 دقیقه زمان ببرد.
در چه صورتی درمان عفونت دندان عصب کشی شده زمان زیادی می برد؟
هر چقدر تعداد مولرها یا کانال های دندان بیشتر باشد، برای درمان عفونت دندان عصب کشی شده به مدت زمان بیشتری نیاز میباشد.
آیا امکان تورم و خونریزی تحت درمان وجود دارد؟
بله؛ امکان تورم و خونریزی در ناحیه تحت درمان وجود دارد.
آیا بر تسکین درد ناحیه تحت درمان دارو تجویز می شود؟
بله؛ برای تسکین درد معمولا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن تجویز می شود که می توانید آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید.