آبسه دندان یک نوع عفونت باکتریایی می باشد که ممکن است برای هر فردی پیش آید و می تواند بسیار دردناک باشد. بر اثر عوامل مختلفی کیسه ای حاوی باکتری ها و چرک، درون دهان ایجاد می شود که اگر درمان نشود می تواند باعث عفونت های بیشتر و بروز مشکلات بدتری شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی آبسه دندان و راه های پیشگیری و درمان آن بپردازیم. اگر شما نیز دچار این عارضه شده اید، پیشنهاد می کنیم تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
انواع آبسه دندان
همانطور که گفته شد آبسه دندان (Dental Abscess) یک عفونت و تورم می باشد که امکان دارد در قسمت های مختلف دندان ایجاد شود و باعث بروز درد متوسط تا شدید لثه و دندان گردد و گاهی ممکن است این درد تا گردن و گوش نیز گسترش پیدا کند.
به طور کلی سه نوع آبسه وجود دارد که با توجه به موقعیت آن مشخص می گردد و عبارتند از:
آبسه پری اپیکال: این آبسه در نوک ریشه دندان ایجاد می شود.
آبسه پریودنتال: این آبسه در لثه و در کنار ریشه ایجاد می شود.
آبسه لثه: این آبسه بر روی بافت لثه ایجاد می شود.
علائم و نشانه های آبسه دندان
برای جلوگیری از گسترش عفونت های دندان به سایر نقاط بدن، باید به موقع جلوی پیشرفت عارضه را گرفت. آبسه با علائم مختلفی خود را نشان می دهد که مهمترین آن درد ناگهانی و ضربان دار در نزدیکی دندان و لثه می باشد. از دیگر نشانه های بروز آبسه می توان موارد زیر را نام برد:
- تیر کشیدن یک طرف صورت
- درد شدید هنگام دراز کشیدن و خواب
- ورم صورت، گونه ها و گردن
- تورم و قرمزی پوست صورت
- ملتهب شدن دندان ها و لثه ها
- بو و طعم بد دهان
- بروز تب و حالت تهوع
- سردرد شدید
مهمترین علل ایجاد آبسه دندان
اصلی ترین دلیل ایجاد آبسه، ورود باکتری به دندان و لثه می باشد. زمانی که حفره یا همان پوسیدگی دندان شدیدتر و عمیق تر گردد، باکتری ها به پالپ دندان (محفظه داخلی دندان حاوی عصب ها و رگ های خونی) می رسند و باعث عفونت می شوند. زمانی که دندان توانایی خود را برای مقابله با عفونت از دست می دهد، باکتری ها به پالپ وارد شده و تکثیر می شوند.
از دیگر دلایل به وجود آمدن آبسه می توان به وارد آمدن ضربه به دندان، ورود جسم خارجی به لثه، بیماری های لثه، دندان قروچه و پرکردن دندان و درست کردن تاج آن توسط دندانپزشک اشاره نمود.
درمان آبسه دندان
با توجه به نوع آبسه و میزان گسترش عفونت، پزشک نوع درمان را تعیین می کند. از مهمترین روش های درمان آبسه دندان که با توجه به شدت آن مورد استفاده قرار می گیرند، می توان موارد زیر را نام برد:
مصرف دارو
برای تقویت بیشتر سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از گسترش عفونت آبسه دندان ممکن است مصرف آنتی بیوتیک توسط پزشک تجویز گردد.
تخلیه کردن آبسه
در مواقعی با توجه به شدت آبسه نیاز به تخلیه آن می باشد. در این روش پزشک با ایجاد یک برش کوچک در آبسه چرک ها و باکتری ها را خارج می کند و محل آبسه را با محلول سالین پاکسازی می نماید.
کشیدن دندان
اگر شدت آبسه و عفونت آن زیاد باشد، باید دندان کشیده شود و سپس تخلیه و پاکسازی آبسه صورت بگیرد.
برداشتن انتهای ریشه
در مواقعی نیاز می باشد که لثه باز شود و عفونت از انتهای ریشه رفع گردد. در این روش انتهای ریشه دندان به همراه کیسه آبسه توسط دندانپزشک برداشته شده که به آن اپیکواکتومی گفته می شود.
درمان خانگی
در صورتی که به پزشک دسترسی ندارید، می توانید با انجام روش هایی درد و تورم آبسه را کاهش دهید. استفاده از آب نمک برای شستشوی دهان و دندان، قرار دادن کمپرس آب گرم بر روی ناحیه آبسه و مصرف داروهای ضد التهابی و مسکن مانند ایبوپروفن از مهمترین روش های درمان خانگی آبسه دندان می باشند.
عوارض آبسه دندان
عفونت حاصل از ایجاد آبسه باید به سرعت درمان شود تا گسترش نیابد و موجب خطرات و مشکلات جدی تری نگردد. در صورت درمان نشدن آبسه این عفونت می تواند به دیگر بخش های بدن مانند فک و صورت، گردن، گوش، سر و مغز نیز تاثیر منفی بگذارد. از دیگر عوارض آبسه درمان عفونت سینوسی می باشد.
اگر آبسه نادیده گرفته شود و یا درمان به موقع برای آن انجام نگیرد، ممکن است در برخی موارد باکتری ها و عفونت ناشی از آبسه وارد خون شود و باعث بیماری سپسیس گردد که بسیار خطرناک می باشد. سپسیس بدون درمان می تواند منجر به شوک سپتیک شود. با شوک سپتیک، فشار خون فرد به طرز خطرناکی پایین می آید که می تواند منجر به نارسایی اندام و حتی مرگ شود.
پیشگیری از آبسه دندان
با رعایت یک سری نکات و انجام اقدام های مراقبتی لازم می توان تا حد زیادی از بروز عارضه های مختلف دهان و دندان مانند آبسه جلوگیری نمود. توجه به بهداشت دهان و دندان با انجام روزانه دوبار مسواک زدن صحیح با مسواک مناسب، استفاده از دهان شویه، استفاده از نخ دندان، تغذیه درست، مراجعه منظم به دندانپزشک و چک کردن دندان ها و استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از آبسه دندان می باشند.
در صورت بروز آبسه و مشاهده آن در روزهای ابتدایی می توانید با رعایت نکات بهداشتی و درمان های خانگی تا حد زیادی از گسترش عفونت جلوگیری نمایید. اما در صورتی که عفونت پخش شود دیگر احتمال نجات دادن دندان کم می گردد و باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه نمایید تا با استفاده از دیگر روش های درمانی از شیوع بیشتر عفونت جلوگیری شود.
آبسه دندان در دوران بارداری
یکی از عارضه های شایع برای خانم های باردار ایجاد آبسه در لثه و دندان ها می باشد. درمان به موقع آبسه در دوران بارداری اهمیت بالایی دارد زیرا هرگونه عفونت در این زمان برای مادر و جنین می تواند بسیار خطرناک باشد. اگر عفونت آبسه دندان در خانم های باردار شیوع پیدا کند، می تواند باعث بروز عوارض خطرناکی مانند زایمان زودرس، وزن کم نوزاد هنگام تولد، بروز مشکلات تنفسی برای نوزاد و عوارض شدید پوستی مانند آنژین لودویگ شود.
عوامل مختلفی باعث بروز آبسه در دوران حاملگی می شوند که مهمترین آن ها عبارتند از:
- پوسیدگی دندان
- آسیب های لثه
- شکسته شدن یا خرد شدن دندان
با اینکه توجه به بهداشت دهان و دندان از اقدامات لازم و پیشگیرانه برای سلامتی بدن هر فرد می باشد اما در صورت بروز مشکلات، درمان به موقع عارضه ها و بیماری های دهان و دندان مانند آبسه اهمیت بالایی دارد و می تواند از بروز مشکلات جدی تر برای بدن افراد جلوگیری نماید. برای چک کردن وضعیت دندان ها و همچنین درمان آنها می توانید به دندانپزشکی سعادت آباد مراجعه نمایید. کلینیک دندانپزشکی دکتر بالوی متشکل از کادر پزشکی مجرب و با به کارگیری تجهیزات مدرن و همچنین استفاده از بهترین مواد سعی در ارائه خدمات درمانی دهان و دندان نوین و به روز به مراجعین گرامی را دارد.