روکش دندان چیست و انواع روکش دندان
روکش دندان چیست ؟
روکش یا به عبارت دیگر پروتز دندان ثابت ، که به انگلیسی dental crown نامیده میشود، یک کلاهک فلزی یا سرامیکی و یا ترکیبی از هر دوی آنهاست که بر روی دندان های با تخریب گسترده گذاشته می شود ،تا علاوه بر حفاظت از آنها در برابر شکستن، عملکرد و زیبایی دندان نیز مجددا به آن باز گردانده شود.
انواع روکش دندان کدام است؟
روکش دندان یکی از خدمات زیبایی است که در مطب دندانپزشکی دکتر بالوی پور انجام میشود. همانطور که از نام آن بر می آید تمام بخش پوشش دهنده دندان از فلز ساخته شده که بسته به نوع فلزات موجود در آلیاژ آن میتواند فلز سفید یا زرد باشد.
مزایا :
بهترین روکش دندان است. چرا که تراش دندان بسیار کمتر است، باعث سایش دندانهای مقابل نمی شود، ماندگاری بسیار بالایی دارد چون کاملا فیت دندان می شود.
معایب :
تنها عیب آن ظاهر نازیبای آن است.
جنس روکشهای تمام فلز :
هیچ وقت یک فلز به صورت خالص نمیتواند جهت روکش استفاده شود، همیشه آلیاژهای فلزی هستند که برای روکش های دندانی مورد استفاده قرار می گیرند.
شامل :
آلیاژهای قیمتی ( precious):
آنچه که در انواع روکش دندان به عنوان گلد استاندارد محسوب میشود همین نوع روکش است. ۶۰℅ این آلیاژها شامل فلزات قیمتی ( طلا، پلاتینیوم، وگاهی پالادیوم ) است که بالغ بر ۴۰℅ آن طلاست. این همان چیزیست که در اصطلاح عموم جامعه « دندان طلا» نامیده می شود.
آلیاژهای نیمه قیمتی (semi precious) :
که بیش از ۲۵℅ از فلزات قیمتی تشکیل شده است.
آلیاژهای معمولی (non precious) :
کمتر از ۲۵℅ فلزات قیمتی را شامل می شود. و بقیه آن شامل نیکل ،کروم و…
روکش سرامیکی دندان (all ceramic) :
همانطور که از نام آن بر می آید ، روکشهای تمام سرامیک به طور کامل از نوعی چینی مانند پرسلن ساخته شده است.
مزایا :
این روکشها در مقایسه با روکشهای pfm که روتین مطب های دندانپزشکی است بسیار طبیعی تر به نظر می رسد چرا که فلزی در زیر آن به کار نرفته است. لبه فلزی ناشی از روکش های pfm معمول وجود ندارد.
معایب :
ساختار این انواع روکش بسیار ضعیف است . بنابراین فقط در دندان های قدامی که زیبایی مد نظر است مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع روکشهای سرامیکی ( تمام سرامیک ) :
پرسلن جاکت کراون : که بیش از صد سال پیش با عنوان روکش تمام سرامیک ابداع شد و بسیار ضعیف است و به همین دلیل امروزه زیاد مورد استفاده نیست.
روکش های pfm ترکیب سرامیک و فلز ( چینی باند شده به فلز )
آنچه که امروزه به عنوان روکش به صورت غالب در مطبهای دندانپزشکی استفاده میشود همین نوع روکش است.در واقع بخش فلزی دور تا دور دندان را پوشش می دهد و به عنوان بخش هسته ای استحکام روکش را سبب می شود و پرسلن یا چینی روی آن ،زیبایی روکش را منجر می شود. در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام.
مزایا :
استحکام بالا تر در مقایسه با روکش سرامیکی دندان،
معایب :
سایش دندان مقابل در مواردی که گلیز روکش از بین رفته است.
روکش های زیرکونیا ( zirconium crowns) :
و اما روکش دندان زیرکونیا ( روکش زیرکونیوم ) ، یکی از انواع روکشهای تمام سرامیک است که به کمک فریمهای زیرکونیومی تقویت شده است .از لحاظ ساختاری مشابه pfm است با این تفاوت که به جای استفاده از فلز در مرکز روکش از زیرکونیوم استفاده میشود که رنگ آن سفید است ولی استحکام آن به اندازه و یا حتی بیشتر از آلیاژهای فلزی است.
مزایا :
فیتنس عالی، سیاهی لبه لثه که در روکشهای pfm بسیار شایع است در آن دیده نمیشود.
معایب :
روکش زیرکونیا به نسبت گرانتر است.اگر گلیز نشده باشد منجر به سایش دندان مقابل میشود.
بهترین نوع روکش دندان کدام است ؟
بهترین نوع روکش ها، روکش های تمام فلزی با فلزات قیمتی و به عبارتی روکش های تمام طلا می باشند که زیبایی را تامین نمی کنند. بعد از آنها روکش دندان زیرکونیا در سطح بسیار بالایی از کیفیت می باشد.
چه زمانی نیاز به روکش کردن دندان هست ؟
زمانی دندان شما نیاز به روکش دارد که تاج دندان، به شدت آسیب دیده و با ترمیم های معمول قابل پر شدن نیست، یکی از مواردی که این موضوع را باعث می شود، بعد از درمان ریشه (عصب کشی ) است. چرا که دندانی که نیاز به روت کانال یا عصب کشی دارد ،نه تنها به علت پوسیدگی بخش وسیعی از تاج خود را از دست داده بلکه بعد از درمان ریشه نیز خشک و شکننده می شود و چه بسا اگر ترکی در تاج دندان باشد، دندان خرد شده و از بین می رود.
مورد دیگر سمپتوم ها وعلایم ترک در دندان است، که شایع ترین علامت آن درد دندان در حین جویدن است. و دندانپزشک معمولا از طریق دق کردن دندان در جهات مختلف به آن پی می برد.
مورد دیگر استفاده از روکش ( البته انواع خاص پروتز های ثابت دندان ) بد رنگ