دندان پزشکی یوسف بالوی پور
ونیرها لایه های نازکی هستند که بر روی سطح جلوی دندان قرار می گیرند تا ظاهر مناسب تری به آنها بدهند. ونیرها، همچنین، از دندان ها در برابر آسیب محافظت می کنند و ظاهر جذاب تری به طرح لبخند شما می بخشند. ونیر دندانی بطور دائمی به دندان ها می چسبد و اندازه، رنگ، فرم و عملکرد آنها را تغییر می دهند.
ونیر دندان یک درمان زیبایی محسوب می شود زیرا افراد در انتخاب این نوع درمان آزاد هستند. طبق نظرسنجی انجام شده توسط انجمن دندانپزشکی زیبایی آمریکا (AACD) در سال 2013، ونیر دندانی سومین درمان دندانپزشکی شایع در بین افراد بود.
اکثر افراد از ونیرهای دندانی برای بهبود ظاهر سطح دندان های خود استفاده می کنند. با این حال، ونیرها کارآیی متعددی دارند و از آنها برای ترمیم و حفاظت از دندان ها در برابر آسیب نیز استفاده می شود. علاوه بر این، ونیر دندانی یک درمان فوق العاده برای از بین بردن شکاف بین دندانی، شکستگی یا لکه های موجود روی سطوح دندان ها هستند. این روش درمانی بسیار سریع و کم تهاجم می باشد. ونیرهای دندانی در رنگ های مختلفی وجود دارند و شما می توانید متناسب با رنگ دندان ها و نیاز خود مناسب ترین روکش را انتخاب نمایید.
معرفی انواع ونیر
بطور کلی، دو نوع ماده در ساخت ونیرها بکار می رود:
ونیرهای پرسلن
پرسلن یکی از شایع ترین مواد مورد استفاده در ساخت ونیرها است. ونیرهای پرسلن متناسب با رنگ دندان ها و کاملا سفارشی ساخته می شوند و بین 10 تا 15 سال ماندگاری دارند.
ونیرهای پرسلن از جنس سرامیک هستند و در مقایسه با روکش های کامپوزیتی از مقاومت بسیار بالاتری در برابر لکه ها برخوردار می باشند. مقاومت بالا در برابر ضربه و حداقل تهاجم اصلی ترین مزیت ونیرهای پرسلن به شمار می رود.
قبل از چسباندن ونیر، دندان تقریبا به اندازه نیم میلیمتر یا بیشتر تراش داده می شود. این مقدار برابر با ضخامت پوسته ونیر است. برای دندان هایی که رنگ تیره دارند، از ونیر پرسلن مات استفاده می شود. بیش از 15 رنگ مختلف پرسلن وجود دارد که می توان از بین آنها مناسب ترین ونیر را انتخاب کرد.
ونیرهای کامپوزیتی
ونیرهای رزین کامپوزیت یک جایگزین فوق العاده برای روکش های پرسلن هستند. ونیرهای کامپوزیتی از همان موادی که برای پُر کردن دندان ها استفاده می شود، ساخته شده اند. این نوع ونیر ارزان تر از ونیرهای پرسلن هستند و سریع ساخته می شوند. در واقع، نصب ونیرهای کامپوزیتی در یک جلسه امکان پذیر می باشد.
برای نصب ونیر کامپوزیت مستقیم نیاز به تراشیدن سطح دندان نیست. مواد کامپوزیت توسط دندانپزشک (نه در لابراتوار) مستقیما روی دندان های طبیعی بیمار که تراشیده شده اند قرار می گیرند. البته ونیرهای کامپوزیتی نیز همانند ونیر پرسلن قبل از نصب نیاز به آماده سازی دندان ها دارند. طول عمر ونیرهای کامپوزیت کمتر از ونیرهای پرسلن و بین 5 تا 7 سال می باشد.
از لحاظ هزینه نگهداری، ونیرهای کامپوزیت گزینه مقرون بصرفه تری هستند. ونیرهای کامپوزیت درصورت شکسته شدن قابل ترمیم هستند. در حالی که، در صورت شکسته شدن ونیرهای پرسلن، باید کل روکش را عوض کرد.
ونیرهای پالاتال (آنلی)
از آنها عمدتا برای پرُ کردن دندان های خُلفی استفاده می شود. با این حال، وینرهای پالاتال نوع مخصوصی از انلی هستند که برای اصلاح آسیب دندان های خلفی مورد استفاده قرار می گیرند. بروکسیس، پوسیدگی دندان و دیپ بایت (Deep Bite) از علل آسیب های پالاتال دندان های قدامی به شمار می روند. پوسیدگی دندان می تواند ناشی از رفلاکس اسیدی شدید و استفراغ مزمن باشد. با استفاده از آنلی پالاتال می توان تنها قسمت های آسیب دیده دندان را ترمیم کرد و قسمت های دیگر دندان را دست نخورده باقی گذاشت.
ونیرهای لومینیرز
لومینیرز نام تجاری روکش های بسیار ظریف و با ضخامت 0.2 میلیمتر است. روکش لومینیرز فوق العاده نازک است به نحوی که با قرار گرفتن بر روی دندان، دقیقا همان رنگ و شکل دندان طبیعی را به خود می گیرد. برای چسباندن لومینیرز نیاز به تراشیدن زیاد دندان طبیعی نیست. ماندگاری ونیر لومینیرز بیشتر از ونیر پرسلن و بیش از 20 سال می باشد.
با توجه به اینکه برای نصب لومینیرز نیاز به تراش دادن دندان نیست یا اگر نیاز باشد، این تراش بسیار جزئی خواهد بود، اگر در آینده احساس خوبی نسبت به آن نداشتید می توانید آن را براحتی از روی دندان بردارید. این یکی از مزیت هایی است که در مورد ونیرهای سنتی وجود ندارد.
ونیرهای متحرک
ونیرهای متحرک (غیر ثابت) در مقایسه با روکش های ثابت غیردائمی، ارزانتر و کم تهاجم تر هستند. این نوع وینرها، در واقع، قالب های شفاف دندان های بالایی یا پایینی هستند که می توانید هر زمان که خواستید آنها را از دندان های خود جدا کنید. عمر ونیرهای متحرک بین 5 تا 15 سال می باشد.
ونیرهای دائمی، بر خلاف ونیرهای متحرک، نوعی درمان غیرقابل برگشت هستند زیرا دندانپزشک برای نصب آنها بایستی بخشی از مینای دندان را از بین ببرد. این در حالی است که ونیرهای متحرک نیاز به تراشیدن دندان ندارند.
با وجود این موارد، ونیرهای متحرک اغلب می توانند ناراحت کننده باشند یا با سایر دندان های طبیعی فرد سازگاری نداشته باشند که در اینصورت باید بدنبال جایگزین بهتری باشید.
انواع ونیرهای کامپوزیت کدام هستند؟
ونیرهای کامپوزیت به طور کلی به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند. در ادامه متن، با ویژگی‌های هر یک آشنا می‌شوید.
ونیرهای کامپوزیت مستقیم
ونیرهای کامپوزیت مستقیم به صورت فوری در کلینیک توسط دندانپزشک روی دندان‌ها قرار می‌گیرند. مواد رزینی که شبیه خاک رس هستند، به راحتی قابل تنظیم و سفارشی‌سازی‌اند. پس از قرارگیری مواد روی دندان، دندانپزشک با استفاده از اشعه ماوراء بنفش، رزین را فرم داده و سخت می‌کند.
برای نصب این ونیرها، ابتدا مینای دندان کمی اچ شده و سپس ماده باندینگ اعمال می‌شود. پس از آن، کامپوزیت مستقیماً روی سطح دندان قرار می‌گیرد. تمامی مراحل این روش در یک جلسه انجام می‌شود و نیازی به مراجعات مکرر نیست.
ونیرهای کامپوزیت غیرمستقیم
ونیرهای کامپوزیت غیرمستقیم برخلاف نوع مستقیم، در خارج از دهان ساخته می‌شوند. در این روش، دندانپزشک به جای فرم‌دهی مستقیم مواد روی دندان، روکش‌ها را به صورت جداگانه در مطب یا آزمایشگاه طراحی و آماده می‌کند و سپس آنها را روی دندان‌ها نصب می‌نماید. گاهی اوقات، این فرآیند نیازمند چند مرحله است. تا زمانی که روکش‌های دائمی آماده شوند، ممکن است از روکش‌های موقت برای پوشش دندان‌ها استفاده شود.
در روش غیرمستقیم، دندانپزشک ابتدا قالب یا اسکن دقیقی از دندان‌ها می‌گیرد. برخلاف ونیرهای مستقیم که مواد مستقیماً روی دندان فرم داده می‌شوند، در این روش قالب یا اسکن برای ساخت روکش در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از آماده شدن، روکش‌ها به دندان‌ها چسبانده می‌شوند. این فرآیند معمولاً به یک جلسه برای قالب‌گیری و یک جلسه برای نصب نهایی نیاز دارد.
تفاوت‌ها و مزایای ونیرهای کامپوزیت مستقیم و غیرمستقیم
هر دو نوع ونیر کامپوزیت می‌توانند انتظارات افراد را برآورده کرده و لبخندی طبیعی و بی‌نقص ارائه دهند. با این حال، تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد که ممکن است بر انتخاب افراد تأثیر بگذارد.
هزینه
ونیرهای کامپوزیت مستقیم ارزانترین گزینه هستند، زیرا نیازی به آزمایشگاه و مراحل پیچیده ندارند. این ویژگی، آنها را به انتخابی مقرون‌به‌صرفه برای افرادی با بودجه محدود تبدیل می‌کند.
ونیرهای کامپوزیت غیرمستقیم به دلیل فرآیند ساخت در آزمایشگاه و دقت بیشتر، هزینه بیشتری دارند. ونیرهای چینی نیز به‌خاطر مواد پیشرفته و ماندگاری طولانی، گرانترین نوع محسوب می‌شوند.
دوام
ونیرهای چینی با طول عمر 10 تا 15 سال، به دلیل مقاومت بالا در برابر لکه و شکستگی، بادوام‌ترین گزینه هستند. علاوه بر این، افرادی که نتایج بلندمدت می‌خواهند این نوع ونیرها برایشان، ایده‌آل است . در مقابل، ونیرهای کامپوزیت (چه مستقیم و چه غیرمستقیم) معمولاً بین 5 تا 7 سال دوام دارند و به نگهداری بیشتری برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی و لکه نیاز دارند.
سرعت اجرا
اگر به دنبال ترمیم سریع هستید، ونیرهای کامپوزیت مستقیم بهترین گزینه‌اند، زیرا تنها در یک جلسه قابل اجرا هستند. ونیرهای غیرمستقیم ممکن است گاهی زودتر آماده شوند، اما این مسئله تضمینی نیست. در مورد ونیرهای چینی، فرآیند آماده‌سازی و نصب معمولاً چند روز طول می‌کشد.
استحکام
در حالی که ونیرهای کامپوزیت از مقاومت خوبی برخوردارند، بیشتر در معرض آسیب‌دیدگی و تراشه هستند. ونیرهای غیرمستقیم در مقایسه با نوع مستقیم استحکام بیشتری دارند و در برابر سایش و فشار مقاوم‌تر هستند. با این حال، ونیرهای چینی از هر دو نوع کامپوزیت بادوام‌تر و مقاوم‌ترند.
در مجموع، ونیرهای کامپوزیت، به ویژه در کوتاه‌مدت، یک گزینه کارآمد و امیدوارکننده برای بهبود ظاهر لبخند به شمار می‌آیند. مطالعه‌ای دو ساله نیز این روش را به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها در ترمیم لبخند تأیید کرده است.
خلاصه
روکش دندانی در 5 نوع پرسلن، کامپوزیت، پالاتال، لومینیرز و روکش های متحرک وجود دارند. روکش پرسلن گرانترین و طبیعی ترین ونیر دندانی است و روکش های متحرک ارزانترین روکش دندانی هستند که ظاهر طبیعی کمتری به دندان های شما می دهند.
منبع : سایت newmouth