دندان پزشکی یوسف بالوی پور
درد دندان می‌تواند از یک ناراحتی جزئی تا یک درد شدید و آزاردهنده متغیر باشد، اما زمانی که این درد ناشی از آسیب یا التهاب عصب دندان باشد، تجربه‌ای بسیار ناخوشایند خواهد بود. بسیاری از افراد تا زمانی که دچار درد شدید، حساسیت به سرما و گرما یا حتی تورم لثه‌ها نشوند، متوجه نمی‌شوند که عصب دندانشان آسیب دیده است. اما چه عواملی باعث می‌شود که دندان به عصب برسد و چگونه می‌توان این مشکل را تشخیص داد؟ در ادامه، به بررسی علائم و دلایل اصلی این مشکل می‌پردازیم تا بتوانید پیش از شدت گرفتن درد، برای درمان اقدام کنید.
چگونه بفهمیم دندان به عصب رسیده است؟
یکی از رایج‌ترین مشکلات، دندان درد است که بیشتر افراد در طول زندگی خود آن را تجربه کرده‌اند. با این حال، همه دردهای دندانی یکسان نیستند و برخی از آن‌ها می‌توانند نشانه‌ای از آسیب عمیق‌تر به دندان، به‌ویژه رسیدن مشکل به عصب دندان باشند. شاید بپرسید که علائم به عصب رسیدن دندان چیست؟ در پاسخ به شما باید بیان کنیم زمانی که پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی دندان به لایه‌های داخلی‌تر نفوذ می‌کند و پالپ دندان (که شامل اعصاب و عروق خونی است) را تحت تأثیر قرار می‌دهد، معمولاً درد شدید و علائم دیگری ظاهر می‌شوند.
اگر متوجه علائمی مانند: درد شدید، حساسیت شدید به سرما و گرما، تغییر رنگ دندان، یا وجود آبسه در لثه شدید، احتمالاً دندان شما به عصب رسیده است. در این شرایط، مراجعه سریع به کلینیک دندانپزشکی دکتر بالوی پور ضروری است تا از عوارض بیشتر جلوگیری شود. در ادامه، علائم و نشانه‌های مهمی را بررسی می‌کنیم که می‌توانند به شما در تشخیص این مشکل کمک کنند.
علائم پوسیدگی دندان نزدیک به عصب
پالپ دندان شامل اعصاب و عروق خونی است و آسیب به این بخش می‌تواند منجر به عفونت، التهاب و در نهایت نیاز به درمان ریشه (عصب‌کشی) شود. در متن ذیل، علائم اصلی پوسیدگی دندان که به عصب نزدیک شده است را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
درد مداوم و ضربان‌دار
یکی از بارزترین نشانه‌های پوسیدگی نزدیک به عصب، درد شدید و ضربان‌دار است که معمولاً به‌صورت ناگهانی آغاز شده و با گذشت زمان بدتر می‌شود. این درد ممکن است در هنگام غذا خوردن، نوشیدن مایعات سرد و گرم یا حتی بدون تحریک خاصی احساس شود.
حساسیت شدید به گرما و سرما
دندانی که پوسیدگی آن به نزدیکی عصب رسیده باشد، نسبت به تغییرات دما بسیار حساس خواهد شد. اگر بعد از خوردن غذاهای گرم یا سرد، درد شدیدی احساس کردید که چند ثانیه یا حتی چند دقیقه ادامه داشت، احتمال دارد که پوسیدگی به اعصاب دندان نزدیک شده باشد.
تغییر رنگ دندان
در مراحل پیشرفته پوسیدگی، دندان ممکن است رنگ طبیعی خود را از دست بدهد و به رنگ‌های زرد، قهوه‌ای یا حتی خاکستری یا سیاه شدن دندان تغییر کند. این تغییر رنگ نشان دهنده‌ی آسیب عمیق به ساختار داخلی دندان است.
درد هنگام جویدن یا فشار آوردن به دندان
وقتی پوسیدگی به پالپ دندان نزدیک می‌شود، فشار آوردن روی آن (مثلاً هنگام جویدن) می‌تواند باعث درد شدید شود. این نشانه معمولاً به دلیل التهاب عصب یا عفونت ریشه‌ی دندان ایجاد می‌شود.
تورم و التهاب لثه اطراف دندان
اگر پوسیدگی عمیق شده باشد، ممکن است باعث التهاب و تورم در لثه‌ی اطراف دندان شود. این التهاب می‌تواند نشانه‌ی اولیه‌ی ایجاد آبسه دندانی باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
وجود حفره یا سوراخ در دندان
با پیشرفت پوسیدگی، لایه‌ی مینای دندان تحلیل رفته و یک حفره در دندان ایجاد می‌شود. اگر این حفره به اندازه‌ای بزرگ شود که به عاج و پالپ دندان نزدیک شود، درد شدیدتر شده و احتمال نیاز به درمان ریشه افزایش می‌یابد.
بوی بد دهان و طعم نامطبوع
عفونت ناشی از پوسیدگی عمیق می‌تواند باعث ایجاد بوی بد دهان و طعم ناخوشایند در دهان شود. این مشکل معمولاً به دلیل تجمع باکتری‌ها و بقایای مواد غذایی در داخل حفره‌ی پوسیده رخ می‌دهد.
دندان‌قروچه و درد فک
در برخی موارد، تحریک اعصاب دندان می‌تواند باعث درد در ناحیه‌ی فک یا حتی سر شود. همچنین، برخی افراد به دلیل درد ناشی از پوسیدگی، دندان‌قروچه شبانه را تجربه می‌کنند که می‌تواند وضعیت را تشدید کند.
دندانپزشکی دکتر بالوی پور یکی از بهترین کلینیک‌های دندانپزشکی در غرب تهران است که با بهره‌گیری از جدیدترین تجهیزات و روش‌های درمانی روز دنیا، خدماتی بی‌نظیر در حوزه دندانپزشکی ارائه می‌دهد. این مرکز با تیمی از متخصصان باتجربه و حرفه‌ای، انواع درمان‌های دندانپزشکی از جمله عصب‌کشی، ایمپلنت، لمینت، ارتودنسی و زیبایی دندان را با بالاترین کیفیت و کمترین درد انجام می‌دهد. رعایت اصول بهداشتی، استفاده از مواد درجه یک و ارائه مشاوره دقیق به بیماران از ویژگی‌های برجسته این کلینیک است. اگر به دنبال یک تجربه درمانی مطمئن و بدون استرس هستید، دندانپزشکی دکتر بالوی پور بهترین انتخاب برای شما در غرب تهران خواهد بود.
دلایل به عصب رسیدن دندان
به عصب رسیدن دندان به معنای پیشرفت پوسیدگی یا آسیب‌های مختلف تا حدی است که به پالپ دندان، یعنی بخش داخلی حاوی اعصاب و عروق خونی، آسیب می‌رسد. این اتفاق معمولاً درد شدیدی ایجاد کرده و نیاز به درمان ریشه (عصب‌کشی) دارد. دلایل زیادی می‌توانند باعث شوند که یک دندان به عصب برسد. در ادامه متن، شما را با بررسی دقیق دلایل اصلی این مشکل آشنا می‌کنیم:
۱. پوسیدگی عمیق دندان
پوسیدگی دندان یکی از رایج‌ترین مشکلات دهان و دندان است که اگر در مراحل اولیه درمان نشود، می‌تواند به عصب دندان برسد. پوسیدگی در اثر فعالیت باکتری‌های موجود در دهان ایجاد می‌شود که با تغذیه از مواد قندی، اسیدی تولید کرده و به تدریج مینای دندان را تخریب می‌کنند. در مراحل اولیه، پوسیدگی ممکن است فقط به مینای دندان آسیب برساند و بیمار هیچ دردی احساس نکند. اما با پیشرفت آن، پوسیدگی به عاج دندان می‌رسد که لایه‌ای حساس‌تر از مینا است و ممکن است باعث ایجاد حساسیت نسبت به گرما و سرما شود. اگر در این مرحله هم درمان انجام نشود، پوسیدگی به پالپ دندان (که شامل عصب و عروق خونی است) نفوذ می‌کند و باعث التهاب و عفونت می‌شود. در این مرحله، فرد دچار درد شدیدی می‌شود که معمولاً هنگام خوردن غذاهای شیرین، گرم یا سرد تشدید می‌شود. این درد می‌تواند خودبه‌خود هم ایجاد شود و حتی شب‌ها فرد را از خواب بیدار کند. در صورت گسترش بیشتر عفونت، ممکن است آبسه دندانی ایجاد شود که با ورم، درد شدید، و حتی تب همراه خواهد بود.
۲. شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان
دندان‌ها ممکن است به دلایل مختلفی دچار شکستگی یا ترک‌خوردگی شوند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ضربه مستقیم به دندان است. این ضربه می‌تواند در اثر تصادف، افتادن، ورزش‌های تماسی، یا حتی جویدن مواد غذایی سفت مانند یخ، آجیل‌های سخت، یا آب‌نبات ایجاد شود. ترک‌های کوچک ممکن است بدون درد باشند، اما اگر این ترک‌ها عمیق شوند، می‌توانند باعث نفوذ باکتری‌ها به پالپ دندان شوند و به تدریج منجر به عفونت عصب دندان شوند. علاوه بر ضربه، دندان‌قروچه نیز یکی از عوامل ترک‌خوردگی دندان است. افرادی که عادت به دندان‌قروچه دارند، به مرور زمان مینای دندانشان فرسوده می‌شود و ممکن است دندان‌ها ترک بخورند. در این صورت، حتی یک ترک بسیار کوچک می‌تواند به مرور زمان بزرگ‌تر شده و به عصب دندان آسیب بزند. در برخی موارد، ترک‌ها به قدری ریز هستند که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند، اما بیمار احساس درد و حساسیت در هنگام جویدن دارد که نشان دهنده مشکل در ساختار داخلی دندان است. عفونت دندان عصب کشی شده هم در بسیاری را به همراه دارد.
۳. بیماری‌های لثه
لثه‌ها نقش مهمی در محافظت از دندان‌ها دارند، اما در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، ممکن است دچار التهاب و بیماری‌های پریودنتال شوند. بیماری‌های لثه معمولاً با التهاب خفیف (ژنژیویت) شروع می‌شوند که با علائمی مانند خونریزی لثه هنگام مسواک زدن و قرمزی و تورم لثه همراه است. اگر این مشکل درمان نشود، می‌تواند به پریودنتیت تبدیل شود که یک بیماری جدی‌تر است و به بافت‌های نگه‌دارنده دندان و حتی استخوان فک آسیب می‌رساند. در مراحل پیشرفته پریودنتیت، لثه‌ها تحلیل رفته و بین دندان‌ها و لثه‌ها فضاهای عمیقی ایجاد می‌شود که محل مناسبی برای تجمع باکتری‌ها و ایجاد عفونت است. در صورتی که عفونت به ریشه دندان نفوذ کند، ممکن است عصب دندان را درگیر کرده و منجر به درد و عفونت شدید شود. بیماری‌های لثه علاوه بر ایجاد خطر برای دندان‌ها، می‌توانند مشکلاتی مانند بوی بد دهان، لقی دندان، و حتی از دست دادن دندان را به همراه داشته باشند.
۴. سایش و فرسایش دندان
سایش دندان زمانی اتفاق می‌افتد که مینای دندان در اثر عواملی مانند دندان‌قروچه، مسواک زدن بیش از حد با فشار زیاد، یا مصرف بیش از حد مواد اسیدی مانند نوشابه، آبلیمو، و سرکه از بین برود. وقتی مینای دندان نازک شود، عاج دندان در معرض محیط دهان قرار می‌گیرد که حساس‌تر از مینا است. در این حالت، بیمار ممکن است هنگام خوردن غذاهای گرم، سرد، شیرین یا اسیدی احساس ناراحتی کند. در موارد شدید، فرسایش می‌تواند به پالپ دندان برسد و باعث درد شدید شود. دندان‌قروچه شبانه، که بسیاری از افراد بدون آگاهی از آن رنج می‌برند، یکی از دلایل اصلی فرسایش مینای دندان است. این عادت می‌تواند به مرور زمان باعث کوتاه شدن دندان‌ها، ترک‌های ریز، و حتی آسیب به عصب دندان شود. از سوی دیگر، استفاده نادرست از مسواک نیز می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند. مسواک زدن با فشار زیاد یا استفاده از مسواک‌های دارای برس سخت ممکن است به تدریج مینای دندان را ساییده و راه را برای آسیب‌های عمیق‌تر باز کند.
۵. درمان‌های دندانپزشکی نادرست
برخی درمان‌های دندانپزشکی اگر به درستی انجام نشوند، می‌توانند به عصب دندان آسیب برسانند. مثلاً اگر یک پرکردگی خیلی عمیق باشد، ممکن است پالپ دندان را تحریک کرده و باعث التهاب آن شود. همچنین، استفاده از مواد نامناسب در پرکردگی‌ها یا روکش‌ها می‌تواند باعث ایجاد فشار غیرطبیعی روی دندان شده و در نهایت منجر به درد و عفونت شود. در برخی موارد، انجام چندین بار درمان روی یک دندان باعث می‌شود که پالپ دندان به مرور زمان حساس‌تر شده و حتی بدون وجود پوسیدگی به عصب برسد. علاوه بر این، اگر هنگام انجام درمان‌های دندانپزشکی مانند عصب‌کشی، کانال‌های دندان به درستی تمیز و پر نشوند، ممکن است عفونت در داخل دندان باقی بماند و در آینده باعث درد و تورم شود.
۶. تأثیرات افزایش سن و تغییرات طبیعی دندان
با افزایش سن، دندان‌ها دچار تغییراتی طبیعی می‌شوند که می‌تواند خطر آسیب به عصب را افزایش دهد. مینای دندان به مرور زمان نازک‌تر می‌شود و دندان‌ها ممکن است حساس‌تر شوند. همچنین، با بالا رفتن سن، احتمال تحلیل لثه بیشتر می‌شود که می‌تواند باعث نمایان شدن ریشه دندان و افزایش حساسیت دندان‌ها شود. برخی افراد مسن‌تر که دندان‌هایشان در طول زندگی بارها ترمیم شده است، ممکن است بیشتر در معرض التهاب عصب دندان قرار بگیرند.
۷. مصرف برخی داروها و تأثیرات سیستمیک
برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، آنتی‌هیستامین‌ها، و داروهای فشار خون می‌توانند باعث کاهش تولید بزاق شوند. بزاق نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌ها دارد، زیرا به شستن باکتری‌ها و جلوگیری از اسیدی شدن محیط دهان کمک می‌کند. کاهش تولید بزاق می‌تواند محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و افزایش خطر پوسیدگی دندان ایجاد کند. در نتیجه، احتمال به عصب رسیدن دندان افزایش می‌یابد. همچنین، بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت کنترل نشده می‌توانند به مشکلات لثه و عفونت‌های دندانی منجر شوند که در نهایت به التهاب پالپ دندان ختم می‌شود.
درد دندان رسیده به عصب چگونه است؟
درد دندان به عصب رسیده، یکی از شدیدترین و آزاردهنده‌ترین دردهای دندانی است که معمولاً در اثر پوسیدگی عمیق، شکستگی دندان یا عفونت ایجاد می‌شود. این درد به دلیل التهاب یا آسیب به پالپ دندان (بافت داخلی حاوی عصب و عروق خونی) رخ می‌دهد و می‌تواند به صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شود. ویژگی‌های درد دندان به عصب رسیده شامل:
- درد شدید و مداوم: این درد اغلب شدید، تیز و ضربان‌دار است و ممکن است به‌طور ناگهانی شروع شود یا به‌مرور زمان افزایش یابد.
- درد شبانه و خودبه‌خودی: یکی از نشانه‌های اصلی درگیری عصب، دردی است که بدون تحریک خاصی، حتی هنگام استراحت یا خواب، ایجاد می‌شود.
- افزایش درد با تغییر دما: مصرف غذاها و نوشیدنی‌های سرد یا گرم باعث تشدید درد می‌شود و گاهی این حساسیت تا چند دقیقه باقی می‌ماند.
- درد هنگام جویدن: اگر دندان آسیب‌دیده تحت فشار قرار گیرد (مثلاً هنگام جویدن غذا)، درد شدیدی احساس می‌شود.
- انتشار درد: درد ممکن است به فک، گوش، سر یا حتی ناحیه گردن گسترش یابد و تشخیص دقیق دندان آسیب‌دیده دشوار شود.
- تورم و التهاب: در صورت عفونت، ممکن است لثه اطراف دندان متورم شود و آبسه ایجاد گردد که می‌تواند منجر به تب و بوی بد دهان شود.
دندان به عصب رسیده نیاز به درمان فوری توسط بهترین دندان پزشک تهران دارد؛ زیرا در صورت عدم درمان، عفونت می‌تواند به سایر نواحی بدن گسترش یابد. در این شرایط، درمان‌هایی مانند عصب‌کشی یا کشیدن دندان ضروری خواهد بود.
انواع درد دندان به عصب رسیده
دندان درد ناشی از رسیدن پوسیدگی به عصب می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد که شدت و نوع آن به میزان آسیب به پالپ و عصب دندان بستگی دارد. در متن زیر، به انواع دردهای ناشی از به عصب رسیدن دندان اشاره می‌کنیم:
درد مداوم و مبهم
این نوع درد معمولاً به‌صورت یک درد خفیف اما آزاردهنده است که ممکن است بدون تحریک خاصی احساس شود. معمولاً نشان دهنده التهاب اولیه پالپ است.
درد شدید و ناگهانی
این درد به‌صورت ناگهانی و بدون هشدار رخ می‌دهد و معمولاً شدید و غیرقابل تحمل است. ممکن است در پاسخ به غذاهای سرد، گرم یا شیرین ایجاد شود و حتی پس از حذف عامل محرک ادامه داشته باشد.
درد ضربانی (نبض‌دار)
این نوع درد معمولاً نشانه‌ای از عفونت شدید پالپ و تشکیل آبسه است. درد به‌صورت ضربان‌دار احساس می‌شود و با گذشت زمان شدیدتر می‌شود. در موارد پیشرفته، ممکن است با تورم لثه یا صورت همراه باشد.
درد هنگام جویدن یا فشار
اگر هنگام گاز گرفتن یا جویدن غذا درد شدیدی احساس شود، ممکن است نشان دهنده التهاب ریشه یا شکستگی دندان باشد. این حالت معمولاً نیاز به درمان فوری دارد.
درد شبانه و هنگام دراز کشیدن
برخی افراد گزارش می‌دهند که درد دندانشان در شب یا هنگام دراز کشیدن بدتر می‌شود. این مسئله به افزایش فشار خون در ناحیه سر و گردن و تشدید التهاب در عصب دندان مربوط می‌شود.
در صورت تجربه هر یک از این انواع درد، مراجعه به بهترین جراح دندانپزشک برای ارزیابی و درمان ضروری است، زیرا عدم درمان به‌موقع می‌تواند منجر به گسترش عفونت و از دست دادن دندان شود.
مراقبت های قبل از رسیدن دندان به عصب
با رعایت چند نکته ساده، می‌توان از رسیدن دندان به عصب پیشگیری کرد. این موارد عبارتند از:
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- رژیم غذایی سالم برای دندان‌ها
- چکاپ‌های منظم دندانپزشکی
- درمان سریع پوسیدگی‌ها
با رعایت این نکات ساده اما مؤثر، می‌توانید از دردهای طاقت‌فرسای دندانی جلوگیری کرده و لبخندی سالم و زیبا داشته باشید. اگر علائمی از پوسیدگی مشاهده کردید، همین امروز برای درمان اقدام کنید.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یک یا چند نشانه از آسیب عصبی دندان را تجربه می‌کنید، بهتر است بدون تأخیر به بهترین کلینیک دندانپزشکی غرب تهران مراجعه کنید. عصب‌کشی (RCT) راهکاری مؤثر برای نجات دندان‌هایی است که به دلیل پوسیدگی یا عفونت شدید به مرحله بحرانی رسیده‌اند. علائم نیاز به عصب‌کشی شامل:
- درد شدید و مداوم دندان، به خصوص هنگام جویدن یا فشار آوردن
- حساسیت شدید به سرما و گرما که حتی پس از قطع محرک ادامه دارد.
- تغییر رنگ دندان به خاکستری یا سیاه، نشانه‌ای از مرگ عصب دندان
- تورم یا التهاب لثه در اطراف دندان آسیب دیده
- ایجاد جوش یا آبسه روی لثه که نشان دهنده عفونت شدید است.
در چنین شرایطی، مراجعه به یک متخصص باتجربه اهمیت زیادی دارد. دندانپزشکی دکتر بالوی پور با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و تکنیک‌های پیشرفته، درمان عصب‌کشی را با کمترین درد و بالاترین دقت انجام می‌دهد. دندانپزشکی دکتر بالوی پور به عنوان بهترین کلینیک دندانپزشکی سعادت آباد، گزینه‌ای عالی برای نجات دندان‌های آسیب‌دیده و جلوگیری از نیاز به کشیدن دندان است.
سوالات متدارول
چگونه بفهمیم دندان به عصب رسیده است؟
اگر دندان درد شدید، ضربان‌دار، حساسیت به گرما و سرما، یا تورم لثه داشته باشید، ممکن است دندان شما به عصب رسیده باشد.
آیا دندان به عصب رسیده خودبه‌خود خوب می‌شود؟
خیر، این مشکل نیاز به درمان تخصصی مانند عصب‌کشی دارد و در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به عفونت و از دست دادن دندان شود.
عصب‌کشی درد دارد؟
با استفاده از بی‌حسی موضعی، عصب‌کشی تقریباً بدون درد انجام می‌شود و درد بعد از درمان نیز با داروهای تجویز شده کنترل می‌شود.