جالب است بدانید عفونت دندان درمان نشده می تواند در عرض چند هفته یا چند ماه به سایر بافت های بدن شما سرایت کند و منجر به عوارض بالقوه تهدید کننده برای سلامت افراد شود. گرچه این اتفاق به ندرت می افتد و نادر است، اما ممکن است عفونت دندان منجر به مرگ برخی افراد شود.
عفونت دندان زمانی اتفاق می افتد که باکتری وارد عصب یا بافت نرم دندان به نام پالپ شود. این عارضه می تواند در اثر پوسیدگی دندان، آسیب، یا اقدامات قبلی دندانپزشکی ایجاد گردد.
آیا عفونت دندان می تواند منجر به مرگ افراد شود؟
گزینه های درمانی برای عفونت دندان عبارتند از:
زهکشی: دندانپزشک یک برش کوچک در لثه شما ایجاد می کند تا آبسه را تخلیه کند. با این حال، این معمولاً به عنوان یک اقدام موقت مورد استفاده قرار می گیرد و اغلب به درمان های بیشتری نیاز است.
عصب کشی: این فرایند در طول کانال ریشه انجام می شود، در طی آن پالپ عفونی از دندان خارج می شود. داخل دندان با دقت تمیز و پر می شود. سپس یک تاج برای کمک به ترمیم روی دندان قرار داده می شود.
کشیدن دندان: در شرایطی که نمی توان دندان عفونی را از طریق کانال ریشه نجات داد، ممکن است به جای آن دندان کشیده شود.
آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که می توانند باکتری ها را از بین ببرند. آنها گاهی اوقات برای درمان عفونت دندان استفاده می شوند. بسته به شدت عفونت، ممکن است آنتی بیوتیک های خوراکی یا آنتی بیوتیک های داخل وریدی (IV) دریافت کنید. دندان شما همچنین به یک کانال ریشه یا کشیدن به همراه آنتی بیوتیک نیاز دارد.
آیا درمان های خانگی می توانند به درمان عفونت دندان کمک کنند؟
ممکن است در موقعیتی باشید که مراجعه به دندانپزشک مقداری طول بکشد، در این موقعیت می توانید داروهای خانگی زیر را برای کمک به کاهش علائم امتحان کنید:
• برای کاهش درد می توانید داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin)، ناپروکسن (Aleve) یا استامینوفن (Tylenol) را امتحان کنید.
• غذاهای نرم بخورید و سعی کنید طرف مقابل دهان خود را از جایی که عفونت در آن قرار دارد بجوید.
• از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که ممکن است دندان عفونی را تحریک کنند خودداری کنید، مانند موارد زیر:
• غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد
• اسیدی
• سفت
• از یک مسواک نرم برای تمیز کردن دندان های خود استفاده کنید و از نخ دندان کشیدن در اطراف دندان آسیب دیده خودداری کنید.
• برای تسکین درد و تورم، دهان خود را با آب نمک یا آب نمک پراکسید هیدروژن بشویید.
• برای کاهش درد و تورم، یک کمپرس سرد در نزدیکی ناحیه آسیب دیده قرار دهید.
• می توانید سیر را که خاصیت ضد میکروبی دارد روی دندان آسیب دیده بمالید.
درمانهای خانگی بالا فقط برای زمانی استفاده میشوند که برای عفونت دندان خود منتظر مراقبت پزشکی هستید. آنها نباید به عنوان جایگزینی برای جستجوی درمان استفاده شوند.
درمان پزشکی عفونت دندان
اگر عفونت دندان یا آبسه دارید، دندانپزشک ممکن است بسته به اینکه آبسه چقدر جدی باشد، یکی از درمان های زیر را توصیه کند:
اگر یک آبسه ساده دارید، دندانپزشک شما یا متخصصی به نام اندودنتیست میتواند یک کانال ریشه برای خلاص شدن از شر عفونت ایجاد کند، به این ترتیب دندان را نجات دهید.
اگر آبسه بزرگ باشد، ممکن است لازم باشد ابتدا قبل از انجام روت کانال چرک ها تخلیه شود. دندانپزشک یا متخصص ریشه یک برش کوچک در لثه ایجاد می کند تا چرک خارج شود و سپس محل را با محلول نمک (آب نمک) شستشو می دهد. همچنین ممکن است درون لثه یک زهکش لاستیکی کوچک قرار دهند تا در حالی که تورم کاهش می یابد، ناحیه آبسه باز و عفونت ها تخلیه شود.
دندانپزشک شما همچنین ممکن است به برای درمان عفونت دندان برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند تا مطمئن شود که عفونت به دندان های دیگر یا سایر قسمت های بدن شما سرایت نمی کند.
رایج ترین موارد دارویی مورد استفاده برای آبسه دندان عبارتند از:
آموکسی سیلین
آموکسیسیلین یکی از رایجترین و موثرترین آنتیبیوتیکها برای درمان آبسه دندان است. این دارو از گروه پنیسیلینها بوده و عملکرد آن جلوگیری از رشد و تکثیر باکتریها است. آموکسیسیلین به دلیل طیف گسترده اثرگذاری، توانایی مهار بسیاری از باکتریهای عامل عفونت را دارد. این دارو معمولاً به خوبی تحمل میشود و بهندرت عوارض جانبی شدید ایجاد میکند.
آزیترومایسین
آزیترومایسین یک آنتیبیوتیک از گروه ماکرولیدها است که در درمان عفونتهای باکتریایی مختلف از جمله آبسه دندان کاربرد دارد. این دارو بهویژه برای بیمارانی که به پنیسیلین حساسیت دارند، گزینهای جایگزین محسوب میشود. آزیترومایسین با جلوگیری از تولید پروتئینهای ضروری در باکتریها، به کنترل و درمان عفونت کمک میکند.
سفوکسیتین
سفوکسیتین یک آنتیبیوتیک از خانواده سفالوسپورینها است که برای درمان عفونتهای شدیدتر آبسه دندان تجویز میشود. این دارو به دلیل طیف وسیع فعالیت ضد باکتریایی و اثربخشی در برابر باکتریهای مقاوم به برخی از داروهای دیگر، مورد استفاده قرار میگیرد. سفوکسیتین به صورت تزریقی نیز قابل استفاده است و بیشتر در موارد حاد یا پیچیده به کار میرود.
کلیندامایسین
کلیندامایسین از آنتیبیوتیکهای گروه لینکوزامیدها است که برای درمان عفونتهای دهانی و دندانی از جمله آبسه استفاده میشود. این دارو در بیمارانی که به آنتیبیوتیکهای گروه پنیسیلین حساسیت دارند، جایگزین مناسبی است. کلیندامایسین توانایی بالایی در مقابله با باکتریهای بیهوازی که در آبسه دندان نقش دارند، دارد.
مترونیدازول
مترونیدازول یک آنتیبیوتیک مؤثر در درمان عفونتهای بیهوازی است که در کنار دیگر داروها برای درمان آبسه دندان تجویز میشود. این دارو معمولاً به تنهایی تجویز نمیشود و در کنار آنتیبیوتیکهایی مانند آموکسیسیلین یا کلیندامایسین به کار میرود تا طیف گستردهتری از باکتریها تحت کنترل قرار گیرد.
پنی سیلین
پنیسیلین یکی از قدیمیترین و موثرترین آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای باکتریایی از جمله آبسه دندان است. این دارو بهطور گسترده برای درمان عفونتهای دهانی تجویز میشود. پنیسیلین با تخریب دیواره سلولی باکتریها، از گسترش عفونت جلوگیری میکند و به سرعت التهاب و درد ناشی از آبسه را کاهش میدهد.
میزان مصرف و مدت زمان مصرف شما به نوع آنتی بیوتیک و وضعیت خاص شما بستگی دارد. اما همیشه مهم است که آنها را دقیقاً همانطور که پزشک تجویز کرده است مصرف کنید.
درمان عفونت ریشه دندان در خانه
عفونت ریشه دندان، مشکلی دردناک است که می تواند ریشه دندان و بافت اطراف آن را تحت تاثیر قرار دهد. این عفونت می تواند با علائمی همراه باشد. در حالی که مراجعه به دندانپزشک، بهترین راه حل برای درمان قطعی عفونت ریشه دندان است، برخی روش های خانگی می توانند به تسکین موقت درد و التهاب تا زمان مراجعه به دندانپزشک کمک کنند. در متن ذیل، چند روش برای درمان عفونت ریشه دندان در خانه آورده شده است.
استفاده از آب نمک
آب نمک یک درمان عفونت ریشه دندان در خانه است که می تواند به عنوان یک ضدعفونی کننده طبیعی عمل کرده و به کاهش التهاب و درد کمک کند. برای تهیه محلول آب نمک، یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید. با استفاده از این محلول، چند بار در روز دهان خود را به آرامی شستشو دهید.
استفاده از روغن های گیاهی
برخی از روغن های گیاهی مانند روغن درخت چای، دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی هستند که می توانند به تسکین علائم عفونت ریشه دندان کمک کنند. برای استفاده از این روش، چند قطره روغن درخت چای را با یک قاشق غذاخوری روغن پایه (مانند روغن نارگیل یا روغن زیتون) مخلوط کنید. با استفاده از یک پنبه آغشته به این محلول، به آرامی ناحیه آسیب دیده را ماساژ دهید.
توجه: از استفاده مستقیم روغن درخت چای به صورت خالص خودداری کنید؛ زیرا ممکن است باعث تحریک پوست شود.
استفاده از آلوئه ورا
آلوئه ورا یک درمان عفونت ریشه دندان در خانه به شمار می رود که دارای خواص ضد التهابی و ضد درد است که میتواند به تسکین علائم عفونت ریشه دندان کمک کند. برای استفاده از این روش، ژل تازه آلوئه ورا را از گیاه استخراج کرده و به طور مستقیم روی ناحیه آسیب دیده بمالید. اجازه دهید ژل آلوئه ورا به مدت 15 تا 20 دقیقه روی پوست بماند و سپس آن را بشویید.
با این روش ها می تواند درمان عفونت ریشه دندان در خانه را انجام دهید و کمی از درد خود بکاهید.
پیشگیری از عفونت دندان
عادات مراقبتی خوب دندانی می تواند به حفظ سلامت دندان ها و لثه های شما کمک کند:
دو بار در روز به مدت حداقل 2 دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- بلافاصله پس از مسواک زدن، دهان خود را با دهانشویه یا آب نشویید،این کار باعث می شود خمیر دندان محافظ را از روی دندان های شما پاک شود.
- حداقل روزی یکبار نخ دندان بکشید تا بین دندان ها و زیر لثه ها تمیز شود.
- مصرف نوشیدنی ها و غذاهای شیرین و نشاسته ای را به خصوص بین وعده های غذایی و درست قبل از خواب را کاهش دهید.
- هر 3 یا 4 ماه یکبار یک مسواک جدید بگیرید.
- برای جلوگیری از پوسیدگی دندان از دهانشویه ضد عفونی کننده یا فلوراید استفاده کنید.
- برای معاینات منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
علائم عفونت دندان در بدترین حالت
ممکن است عفونت دندان منجر به عوارض جدی یا بالقوه تهدید کننده برای زندگی افراد می شود. برخی از نمونهها عبارتند از سپسیس، آنژین لودویگ و ترومبوز سینوس کاورنو.
عفونت دندان زمانی رخ می دهد که باکتری وارد داخل دندان شما می شود که حاوی بافت نرمی به نام پالپ است. با پیشرفت عفونت، یک زائده چرکی در اطراف دندان آسیب دیده ایجاد می شود. این مشکل به عنوان آبسه دندان شناخته می شود.
با توجه به پیشرفت های پزشکی و بهداشت دهان و دندان، مرگ ناشی از عفونت دندان در حال حاضر بسیار نادر است. با این حال، اگر شک دارید که یک دندان عفونی دارید، هنوز هم این موضوع مهم است و باید به آن توجه کنید و به دنبال مراقبت فوری باشید.
همانطور که قبلا اشاره کردیم در صورت عدم درمان، عفونت دندان می تواند به سایر نواحی بدن سرایت کند و منجر به عوارض جدی و بالقوه تهدید کننده ای شود و در روند زندگی افراد اختلال ایجاد کند. از جمله این موارد:
سپسیس: واکنش شدید بدن در پاسخ به عفونت می باشد.
آنژین لودویگ: یک عفونت باکتریایی جدی که کف دهان، زیر زبان را تحت تاثیر قرار می دهد. می باشد.
آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان حفره ای از چرک است که ناشی از عفونت باکتریایی در لثه شما ایجاد می شود. آبسه معمولاً شبیه یک برآمدگی، جوش یا جوش قرمز و متورم است. این عارضه بر روی دندان درگیر تاثیر می گذارد، نکته مهم اینکه عفونت می تواند به استخوان اطراف و دندان های مجاور نیز سرایت کند. آبسه ممکن است در نقاط مختلف اطراف دندان به دلایل مختلف ایجاد شود.
سه نوع عفونت دندان می تواند باعث آبسه شود:
لثه: این نوع عفونت در لثه های شما ایجاد می شود. معمولاً روی دندان یا ساختارهای نگهدارنده آن تأثیر نمی گذارد.
پری اپیکال: آبسه پری اپیکال عفونتی است که در نوک ریشه دندان شما ایجاد می شود. اگر دندانی دارید که پوسیده یا شکسته است، باکتری می تواند وارد دندان شما شده و به پالپ گسترش یابد. (پالپ داخلی ترین قسمت دندان است که حاوی اعصاب و رگ های خونی است.) هنگامی که باکتری ها به پالپ حمله می کنند، عفونت می تواند به نوک ریشه دندان شما و سپس در نهایت به استخوان اطراف گسترش یابد و باعث ایجاد آبسه شود.
پریودنتال: این عفونت در استخوان و بافت هایی که از دندان های شما حمایت می کنند شروع می شود. آبسه پریودنتال معمولاً ناشی از بیماری لثه است و در بین بزرگسالان شایع تر است.
آبسه دندان چه تاثیری بر سلامت کلی دهان و دندان افراد دارد؟
در صورت عدم درمان، آبسه دندان می تواند به استخوان فک، بافت های نرم صورت و گردن و فراتر از آن گسترش یابد. در موارد بسیار نادر، عفونت می تواند به قلب شما (اندوکاردیت) و مغز (مننژیت باکتریایی) برسد.
چه کسانی بیشتر دچار آبسه دندان می شوند؟
افرادی معمولا در معرض آبسه یا عفونت دندانی قرار می گیرند که کارهای زیر را انجام می دهند:
استعمال دخانیات: احتمال ابتلا به آبسه دندان در افرادی که سیگار می کشند دو برابر بیشتر از افرادی است که سیگار نمی کشند.
خشکی دهان (خشکی دهان): باکتری ها در دهانی که مقدار کمی بزاق دارد رشد می کنند.
افرادی که بهداشت دهان و دندان رعایت نمی کنند: مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و تمیز کردن دندان باعث کاهش باکتری ها می شود.
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند: بیماری ها یا داروها می توانند سیستم ایمنی بدن افراد را ضعیف کنند و مبارزه با میکروب ها را سخت تر کنند.
علائم آبسه دندان چیست؟
افرادی که به آبسه دندان مبتلا می شوند ممکن است علائم زیر را مشاهده کنند:
• احساس نبض زدن در دندان
• احساس درد و تیر کشیدن در دندان
• حس درد در هنگام جویدن غذا
• احساس درد و ورم در استخوان فک و گوش
سایر علائم آبسه دندان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت دندان به دمای گرم یا سرد.
- احساس تلخی در دهان
- بوی بد دهان (هالیتوزیس).
- قرمزی و تورم لثه.
- لق شدن دندان آسیب دیده.
- ایجاد تورد در قسمت فک بالا یا پایین
- ایجاد زخم باز و ترشح در کنار لثه ها.
علاوه بر این، ممکن است علائم عمومی تری مانند:
• تب.
• تورم غدد لنفاوی.
• ناراحتی عمومی، ناراحتی یا احساس بیماری می باشد.
علت آبسه دندان چیست؟
هر چیزی که دریچه ای برای ورود باکتری ها به دندان یا بافت های اطراف ایجاد کند، می تواند منجر به آبسه دندان شود. علل عبارتند از:
ایجاد حفره های عمیق: حفره (پوسیدگی دندان) باعث تخریب سطح سخت دندان شما می شود این زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها قند موجود در غذا و نوشیدنی را تجزیه می کنند و اسیدی ایجاد می کنند که به مینای دندان حمله می کنند.
دندان های شکسته یا ترک خورده: باکتری ها می توانند به شکستگی ها، ترک های موجود در دندان نفوذ کرده و به پالپ گسترش یابند.
بیماری لثه (پریودنتال): بیماری لثه عفونت و التهاب بافت های اطراف دندان است. با پیشرفت بیماری لثه، باکتری ها به بافت های عمیق تری دسترسی پیدا می کنند.
آسیب به دندان: ضربه به دندان می تواند به پالپ داخلی آسیب برساند، حتی اگر ترک قابل مشاهده ای وجود نداشته باشد. آسیب دیدگی آن را مستعد عفونت می کند.
آبسه دندان چگونه تشخیص داده می شود؟
علاوه بر معاینه دندان و بافت اطراف آن از نظر علائم عفونت، دندانپزشک ممکن است:
استفاده از اشعه ایکس دندان: این روش می تواند به شناسایی منابع بیماری های دندانی که ممکن است منجر به آبسه دندان شده باشد کمک کند. دندانپزشک شما همچنین می تواند از اشعه ایکس برای تعیین اینکه آیا عفونت گسترش یافته است و ممکن است نواحی دیگر را تحت تاثیر قرار دهد استفاده کنید.
استفاده از سی تی اسکن توصیه می شود: ادر صورتی که عفونت به نواحی دیگر مانند گردن شما سرایت کرده باشد، این روش به تشخیص میزان عفونت کمک می کند.
روی دندان های خود ضربه بزنید و فشار دهید: دندانی که دارای عفونت یا آبسه است اغلب به لمس یا فشار حساس است.
انجام تست های حرارتی: این آزمایش ها به دندانپزشک کمک می کند تا سلامت پالپ دندان شما را تشخیص دهد.
آیا آبسه دندان به خودی خود از بین می رود؟
آبسه دندان به خودی خود از بین نمی رود. در صورتی که عفونت باعث از بین رفتن پالپ داخل دندان شما شود، درد ممکن است متوقف شود. زمانی درد متوقف می شود که عصب دیگر کار نمی کند از بین رفته است، بنابراین ممکن است نتوانید آن را احساس کنید. با این حال، باکتری به گسترش و تخریب بافت اطراف ادامه خواهد داد. اگر علائم آبسه دندان دارید، حتی اگر دیگر درد ندارید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
آبسه دندان تا چه زمانی می تواند بدون درمان باقی بماند؟
اگر آبسه دندان درمان نشود، در نهایت به بافتهای اطراف و فراتر از آن گسترش مییابد و سلامت کلی دهان و دندان شما را به خطر بیاندازد. ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا عفونت گسترش پیدا کند. نمی توانیم زمان دقیقی برای پیشرفت عفونت در نظر بگیریم. از آنجایی که آبسه دندان به خودی خود از بین نمی رود، بسیار مهم است که در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
چگونه می توانم خطر ابتلا به آبسه دندان را کاهش دهم؟
مراجعه منظم به دندانپزشک خود و انجام معاینات و تمیز کردن منظم دهان و دندان ها، خطر ایجاد آبسه دندان را کاهش می دهد. همچنین در صورت لق شدن یا ترک خوردن دندان ضروری است که به دندانپزشک خود مراجعه کنید. رعایت بهداشت دهان و دندان برای سلامت دندان ضروری است. در خانه روزی دو بار مسواک بزنید و روزی یکبار نخ دندان بکشید.
چگونه می توانم درد آبسه دندان را تسکین دهم؟
دندان درد نشانه آن است که باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. در فاصله زمانی منتظر قرار ملاقات با دندانپزشک خود هستید، برای کاهش درد می توانید شستشو با آب نمک گرم و مسکن های بدون نسخه (مانند استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن) درد و ناراحتی را کاهش دهید. توجه به این نکته مهم است که هیچ درمان خانگی آبسه دندان وجود ندارد که بتواند این مشکل را برای همیشه حل کند.
علایم سرایت عفونت دندان به دیگر بخش های بدن چیست؟
تب سردرد سرگیجه خستگی برافروختگی پوست عرق کردن لرز کردن تورم صورت، که می تواند باز کردن دهان، قورت دادن و تنفس صحیح را دشوار کند. تورم شدید و دردناک لثه کم آبی که منجر به تیره شدن ادرار و تکرر ادرار می شود افزایش ضربان قلب افزایش تعداد تنفس (25+ تنفس در دقیقه) افزایش دمای بدن درد معده، اسهال و یا استفراغ