فرنکتومی روشی است که در آن فرنوم زیر زبان یا لب بالا برداشته می شود. به این ترتیب حرکات دهان و زبان راحت تر صورت می گیرد. برخی نوزادان در زمان تولد با عارضه گره زبان و یا گره لب روبرو می شوند و همین سبب بروز مشکلاتی در حرکات دهان و مکیدن شیر مادر گردد. همچنین پوسیدگی دندان، مشکلات گفتاری، گوارشی و تنسی نیز از دیگر تاثیرات ناخوشایند این عارضه می باشد.
خوشبختانه تمامی این مشکلات با یک جراحی ساده و ایمن قابل حل است. در این محتوا قصد داریم شما را با انواع فرنوم و جراحی فرنکتومی آشنا کنیم تا به تمام ابهاماتی که در این زمینه دارید، پاسخ داده باشیم.
معرفی انواع فرنوم
فرنوم لبی یا گره لب
گره لب ، زمانی اتفاق می افتد که تکه بافتی که لب فوقانی را به لثه می چسباند، بسیار محکم باشد. این وضعیت ممکن است حرکت لب بالا را دشوارتر کند. نوزاد برای تغذیه ی صحیح از شیر مادر، بتواند لب بالایی خود را به اندازه کافی برای جا دادن نوک پستان در دهان حرکت دهد تا یک چفت ایمن ایجاد کند.
برخی از نوزادان دارای یک فرنوم لبیال بسیار بلند و محکم هستند که لب را بیشتر از حد طبیعی به لثه می چسباند. این وضعیت سبب می شود که حرکت لب بالایی کودک دشوار تر گردد. در برخی از نوزادان، این وضعیت در توانایی تغذیه ی نوزاد اختلال ایجاد می کند.
فرنوم لب چه مشکلاتی را بوجود می آورد؟
نوزادانی که به فرنوم لب خفیف یا شدید مبتلا هستند، ممکن است:
بین دندان های وسط فک بالایشان فاصله بیفتد یا فشار بر روی لثه ها سبب عقب رفتن آنها شود.
نتواند به راحتی از مسواک یا نخ دندان استفاده کنند.
دچار پوسیدگی دندان شوند.
قادر به جمع کردن لب بالا به دور سینه مادر برای مکیدن شیر نشوند و به عبارتی دچار سوء تغذیه شوند.
در زمان خوردن شیر مادر احساس درد کنند.
فرنوم فک بالایشان آسیب ببیند.
فرنوم زبانی یا گره زبانی
فرنوم زبانی بافت ماهیچه ای است که وسط زبان را به کف زبان متصل می کند. در واقع فرنوم زبانی زبان را به کف دهان متصل می کند. زمانی که فرنوم زبانی بهطور غیرعادی کوتاه باشد یا به نوک زبان خیلی نزدیک باشد، دچار گره زبانی شده است.
این عارضه می تواند روی چگونگی حرکت زبان در داخل دهان اختلال ایجاد کند و شیر خوردن نوزاد را دچار مشکل سازد.
فرنوم زبانی چه مشکلاتی را بوجود می آورد؟
نوزادانی که از فرنوم زبانی رنج می برند :
نمی توانند دهان خود را به طور کامل باز کنند بنابراین عادات غذایی و گفتاری شان تحت تاثیر قرار می گیرد.
نمی توانند سریع، بلند یا نرم صحبت کنند.
در ناحیه فک احساس درد می کنند.
فک پایین شان به سمت جلو پیشروی کرده است.
احتمال ملتهب شدن لثه ها وجود دارد.
در صورتی که فرد بزرگسال باشد، امکان جای دادن صحیح دندان مصنوعی وجود ندارد.
جراحی فرنکتومی چیست؟ و چگونه انجام می شود؟
فرنکتومی عمل جراحی کوچکی است که به منظور کوچک کردن فرنوم بزرگ یا کشیده شده انجام می شود. بطور کلی جراحی فرنکتومی به چندین روش امکان پذیر است:
روش سنتی
ابتدا بی حسی موضعی انجام می شود .سپس با استفاده از تیغ جراحی بافت فرنوم غیرعادی با یک برش بداشته می شود. در پایان با نخ های بخیه قابل جذب یا کشیدنی محل جراحی را بخیه می زنند.
جراحی فرنکتومی با لیزر
در عمل فرنکتومی با لیزر از دستگاه لیزر دستی مخصوص بافت نرم برای جدا کردن فرنوم از لب بالا یا زبان استفاده می شود. متخصص دندانپزشکی این عمل را تحت بی حسی موضعی و ظرف یک تا دو دقیقه انجام می دهد و زخم با تشکیل پوست جدید ظرف 10 روز التیام می یابد.
جراحی با لیزر محبوبیت بالایی نزد پزشکان دارد، چون با خونریزی کمتری همراه است، کمتر به بافت آسیب می زند، دوران بهبود سریع تری دارد و درد پس از عمل آن نیز خفیف تر است.
جراحی فرنکتومی با سوزاندن (الکتروکوتریزاسیون)
این روش نوعی از جراحی الکتریکی است که در آن از الکترودهای حرارت دیده و گرم شده برای سوزاندن بافت های غیرعادی و اضافی استفاده می شود. این روش بدون خونریزی انجام می شود و دوره نقاهت کمی دارد.
زمان مناسب برای انجام عمل فرنکتومی
بهتر است والدین تا زمان درآمدن دو دندان دائمی قدامی فک بالا اقدامی برای درمان فرنوم لبی نداشته باشند.؛ چون ممکن است فاصله بین دندان ها پس از درآمدن دندان های دائمی بسته شود. در غیر این صورت می توان با ارتودنسی وضعیت دندان ها را اصلاح کرد و فاصله ناشی از بند لب را بست. چنانچه بند لب باعث درد گرفتن لثه و لب بالای خردسالان شود، جراحی فرنکتومی لب انجام می شود.
دوره ریکاوری و بهبودی بعد از جراحی فرنکتومی به چه صورت است؟
ناحیه جراحی پس از عمل شبیه یک زخم بزرگ است و اندکی خونریزی دارد که البته نگران کننده نیست. اگر با خونریزی مواجه شدید، یک تکه گاز پانسمان را تا کنید و روی زخم بگذارید تا خون را به خود جذب کند. تمیز نگه داشتن محل عمل بسیار مهم است و باید آن را با یک تکه گاز پانسمان و پراکسید با ملایمت پاک کنید. زخم جراحی را تا یک هفته تحت نظر بگیرید و در صورت مواجهه با هرگونه مورد غیر طبیعی به پزشک مراجعه کنید.
نتایج جراحی فرنکتومی چه زمانی قابل مشاهده است؟
نتیجه جراحی فرنکتومی بلافاصله بعد از عمل قابل رویت است. برای مشاهده بهتر نتیجه توصیه می شود تا بی اثر شدن اثرات داروی بیحسی صبر کنید.
قبل از انجام جراحی فرنکتومی انجام چه مراقبت هایی ضروری است؟
1. یک هفته قبل از عمل مصرف رقیق کننده های خون مانند آسپرین، مکمل های گیاهی را کنار بگذارید.
2. فهرست کاملی از داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشک متخصص قرار دهید.
3. چنانچه به غذا یا داروی خاصی حساسیت دارید، حتما جراح متخصص را در جریان بگذارید.
4. اگر از بیماری دیابت، فشارخون بالا، درد قفسه سینه یا حمله قلبی در گذشته رنج می برید، حتما متخصص را مطلع سازید.
بعد از جراحی فرنکتومی چه مراقبت هایی باید انجام داد؟
مراقبت های بعد از جراحی فرنکتومی لب و زبان بسیار ساده و راحت است.
محل جراحی به طور مرتب تمیز نگه داشته شود.
از آنجاییکه جمع شدن مواد غذایی و آلوده شدن محل جراحی باعث بروز عفونت می شود، باید به مدت چند روز مصرف برخی از غذاها و خوراکی ها محدود شود
ناحیه جراحی شده را با دهانشویه های ملایم یا آب نمک شستشو دهید.
در صورت امکان باید دندان ها را با احتیاط با مسواک نرم مسواک بزنید تا پلاک چسبیده روی دندان ها را پاک شود.
آیا جراحی فرنکتومی عوارض دارد؟
جراحی فرنکتومی نیز مانند هر جراحی دیگر با عوارض و خطراتی همراه است. خطرات احتمالی فرنکتومی عبارت است از:
● خطرات ناشی از بیهوشی
● خونریزی
● عفونت
● آسیب به اعصاب دهان و زبان
● درد و تورم
● اتصال مجدد فرنوم که البته به ندرت اتفاق می افتد.
جراحی فرنکتومی چه مزیت هایی دارد؟
افرادی که جراحی فرنکتومی انجام داده اند:
● فاصله بین دو دندان جلوی فکشان از بین رفته و ظاهر بهتری پیدا می کنند.
● ناراحتی های دندانی شان کاهش پیدا می کند.
● اشتهایشان بهبود پیدا می کند، زیرا فرد می تواند به درستی غذا بخورد.
● اعتماد بهنفس بالاتری بدست می آورند.
هزینه جراحی فرنکتومی چقدر است؟
هزینه عمل فرنکتومی متغیر است و به پیچیدگی عمل و مدت زمان آن، دستمزد متخصص و موقعیت جغرافیایی کلینیکی که در آن جراحی را انجام می دهید بستگی دارد. شما می توانید در جلسه مشاوره از هزینه تقریبی عمل مطلع شوید.
تمامی افراد در داخل دهان فرنوم دارند. شکل و اندازه فرنوم ها مختلف است. از آنجا که فرنوم ها بافت های نیمه شل دهانی هستند، برخی از افراد ممکن است پارگی آنها را تجربه کنند که البته جای نگرانی نیست. در برخی موارد، فرنوم خیلی بلند است یا شکل غیرعادی دارد که می تواند مشکلات جدی در گفتار یا تغذیه ایجاد کند. جراحی فرنکتومی روش ایمن و ساده برای رفع این مشکلات می باشد.