دندان پزشکی یوسف بالوی پور
درد ضربان داری که از فک تا گوش می پیچد و سردردهای تیزی نیز در پیش دارد، برای اغلب ما ناآشنا نیست. بسیاری از ما می دانیم که این نوع درد از مشکلی بزرگ در دندان مان حکایت می کند. چیزی که شاید خیلی از ما ندانیم این است که خرابی دندان اغلب موجب مشکلات سینوسی می شود.
اما از کجا بدانیم که درد دندان به دلیل عفونت سینوسی است و یا اینکه التهاب سینوس باعث درد دندان شده است؟ در این مقاله قصد داریم کمی بیشتر با نقش دندان خراب در عفونی شدن سینوس ها و برعکس التهاب سینوس ها و نقشی که در درد دندان دارند، بحث کنیم. پس اگر به این مطلب علاقه مندید، پیشنهاد می کنیم تا پایان مقاله همراه ما باشید.
سینوس چیست؟
در ابتدا بیایید قدری با سینوس بیشتر آشنا شویم. سینوس ها حفره های پر از هوایی هستند که در استخوان صورت نزدیک بینی و چشم قرار دارند. نقش سینوس بینی گرم کردن هوایی است که از بیرون وارد بینی می شود. علاوه بر این، سینوس های ما پوشیده از مژک های ریزی هستند که نقش پاک سازی هوای وارد شده را به عهده دارند. سینوس ها مجرایی برای عبور مخاط به سمت بینی بوده و تجمع این مخاط در حفره های سینوسی یعنی سینوس های شما ملتهب و عفونی شده است. اگر فکری به حال عفونت سینوسی نکنید، به احتمال زیاد شاهد دندان درد سینوسی خواهید بود.
سینوزیت چیست؟
گفتیم که حفره هایی در صورت ما وجود دارند که به آن‌ها سینوس گفته می شود. از انواع این سینوس ها می توان به سینوس ماگزیلاری یا همان سینوس فکی اشاره کرد که در فک بالا و دو طرف بینی، زیر چشم و پشت گونه ها قرار دارد. اگر این سینوس عفونت کند و برای مدت طولانی فکری برای خشک شدن چرک داخلش نکنید، سینوزیت شما عود کرده و عوارضی مانند سردرد و دندان درد سینوسی را تجربه خواهید کرد.
علائم سینوزیت
اگر هر یک از علائم زیر را دارید، بهتر است به فکر درمان سینوزیت خود باشید.
● درد در استخوان گونه، بینی، پیشانی یا سایر قسمت های صورت
● آبریزش بینی به صورت قطره قطره همراه با تحریک گلو
● تغییر رنگ مخاط بینی
● عدم توانایی حس بو و مزه
● مشکلات تنفسی
دندان درد سینوسی چیست؟
حفره های سینوسی بسیار نزدیک به ریشه دندان های فک بالا قرار دارند. همانطور که عفونت سینوس می تواند منجر به درد دندان شود، کوچک ترین خرابی یا عفونت در دندان نیز می تواند منجر به عفونت یا تشدید التهاب سینوس شود. تحقیقات نشان داده که در سال 2012 چهل درصد از عفونت های سینوسی ناشی از عفونت دندان فک بالا بوده است.
سینوس ها و دندان های فک بالا اعصاب مشترکی دارند که در هنگام بروز التهاب این اعصاب تحریک می شوند. ممکن است سیگنال های عفونت سینوس را به شکل درد دندان احساس کنید که راه درمان آن شاید با خوردن آنتی بیوتیک در زمان کوتاه حل نشود. به همین دلیل توصیه می کنیم حتما قبل از مصرف هر دارویی ابتدا به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص و درمان دندان درد سینوسی
برای تشخیص اینکه آیا علت درد دندان شما به دلیل عفونت موجود در سینوس ها است یا خیر، باید حتما به دندانپزشک یا متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
اگر مشکل درد دندان از عفونت سینوس ها باشد، معمولا از راهکارهای مانند قطره بینی، داروهای بهبود آلرژی یا آنتی‌بیوتیک ها استفاده می شود. اما اگر درد به دلیل پوسیدگی خود دندان باشد، چاره ای جز پر کردن و یا به احتمال زیاد عصب کشی دندان نخواهید داشت.
زمانی که به دندانپزشک مراجعه می کنید، اولین اقدام برای تشخیص عفونت سینوسی در فک بالا گرفتن عکس رادیولوژی خواهد بود. خط سفید رنگی که از خطوط طبیعی خود سینوس پیروی می کند در عکس رادیولوژی نشانگر عفونت سینوس است، همچنین خرابی بن دندان گاه باعث سوراخ شدن کف سینوس نیز می شود. درصد ابتلای افراد سیگاری به این عارضه بسیار بیشتر از افراد معمولی تخمین زده می شود.
درمان خانگی دندان درد سینوسی
راهکارهای غیرپزشکی و مقرون به صرفه تری نیز وجود دارند که می توانید قبل از مراجعه به پزشک امتحان کنید:
خواب
اگر عفونت سینوسی شما به دلیل سرماخوردگی است، بدن تان برای ترمیم خود به استراحت نیاز شدیدی دارد. توصیه می کنیم که در هنگام خواب سرتان را روی بالشتی مرتفع بگذارید تا از تجمع مخاط در حفره های سینوسی جلوگیری شود.
آب رسانی
برای آب رسانی به سینوس ها، سعی کنید آب و مایعات بدون قند زیادی بنوشید. به یاد داشته باشید که خوردن نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه چندان مناسب نیست.
بخور
تنفس بخار می تواند باعث باز شدن مجاری بینی و تخلیه مخاط شود. گرفتن دوش آب گرم و نوشیدن چای بدون کافئین نیز بسیار به شما کمک خواهد کرد.
کمپرس آب گرم
برای تسکین درد می توانید از کمپرس آب گرم بر روی صورت تان استفاده کنید.
شست و شو با آب نمک
داخل بینی را با آب نمک شست و شو دهید. برای این کار، بهتر است از آب مقطر استفاده کنید، اما اگر در دسترس نیست، مقداری آب را در کتری جوشانده، بعد از خنک شدن مقدار کمی نمک در آن حل کنید و این محلول را به داخل بینی و سینوس ها هدایت کنید. درست است که ممکن است قدری سوزش در انتهای بینی احساس کنید، اما این محلول برای ضدعفونی شدن مجاری سینوسی بسیار عالی عمل می کند.
تغییر رژیم غذایی
از خوردن غذاهای تند و پرادویه اجتناب کنید، چرا که این مواد می توانند باعث رقیق شدن مخاط شوند.
داروهای رایج در درمان عفونت سینوس
عفونت سینوس ها اغلب به خودی خود برطرف می شود. با این حال اگر تلاش شما بعد از یک هفته موثر نبود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اغلب پزشکان از داروهای زیر برای معالجه استفاده می کنند.
اکسپکتورانت ها: این دارو با شل کردن مخاط باعث تخلیه بهتر آن می شود.
دکونژستانت ها: برای خشک‌کردن مجاری بینی به کار می رود. به یاد داشته باشید که از این دارو بیش از چند روز استفاده نکنید زیرا می تواند اثرات جانبی داشته باشد.
آنتی هیستامین ها: برای کاهش آلرژی مصرف می شوند. در صورت شدید بودن آلرژی به صورت تزریقی نیز تجویز می شوند.
کورتیکو استروئیدها: از این دسته داروها برای کاهش التهاب استفاده می شود که می تواند به صورت تزریقی یا اسپری نیز باشد.
مسکن ها: در تسریع روند بهبودی کمک قابل توجهی خواهند داشت.
آنتی بیوتیک ها: با عفونت ها و باکتری های سمج مبارزه می کنند.
درمان باز شدن سینوس حین کشیدن دندان چیست؟
تا این جای مقاله متوجه شدید که دندان خراب چگونه در التهاب سینوس نقش دارد. شاید برایتان سوال شده باشد که آیا عصب کشی موجب باز شدن سینوس می شود؟ پاسخ این است که بله این عارضه ممکن است در حین کشیدن دندان رخ دهد که به نام علمی آن OroAntral Communication یا OAC است. در این گونه موارد، راه دهان به سمت بینی باز می شود و در هنگام تنفس کاملا آن را احساس خواهید کرد. حتی در مواردی ممکن است آنچه می نوشید از بینی تان خارج شود. دندانپزشکان اغلب با دارو این مشکل را حل می کنند، اما در صورتی که دارو جواب ندهد و حفره بزرگ باشد سریعا باید جراحی شود. این نوع جراحی ها معمولا سرپایی و با بی حسی همراه اند.
علت باز شدن سینوس چیست؟
- ریشه های بلند دندان ها
- نازکی استخوان فک بالا
- بی دقتی دندان پزشک در هنگام کشیدن دندان
اگر دچار این مشکل شدید، بهتر است نکات زیر را به یاد داشته باشید:
- با دهان باز عطسه کنید تا فشار به بینی وارد نشود.
- نوشیدن مایعات با نی فشار منفی در دهان ایجاد می کند، بنابراین استفاده از نی توصیه نمی شود.
- تا 10 روز سیگار نکشید. اگر نمی توانید با گاز استریل محل حفره را کامل بپوشانید.
- در رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار دقت کنید؛ چرا که محیط دهان بسیار برای رشد باکتری ها مساعد است.