دندان پزشکی یوسف بالوی پورارتباط دندان و معده درد، مانند بسیاری از بیماری هایی که به صورت زنجیره‌وار بوجود می آیند و سلامتی شما را به خطر می اندازد، بر کسی پوشیده نیست. گاهی پوسیدگی شدید دندان ها باعث بروز مشکلاتی در دستگاه گوارش و معده درد می شود گاهی هم بالعکس، این معده است که با ترشح اسید زیاد و رفلاکس آن به مری و دهان، فضای اسیدی ایجاد کرده و در پوسیدگی بیشتر دندان ها نقش دارد. اگر این بیماری ها در مراحل اولیه تشخیص داده شوند، درمان های ساده و کوتاه مدتی دارند که از آسیب به دستگاه گوارش و پوسیدگی بیشتر دندان ها جلوگیری می کند.
اگر مایل هستید اطلاعات بیشتری درباره ارتباط دندان و معده درد بدست بیاورید، ادامه مطلب را بخوانید. همچنین در این مطلب می خواهیم بیماری های دیگری را که به نوعی با دندان در ارتباط هستند، بررسی کنیم.
رابطه دندان خراب با معده درد
رابطه دندان خراب با معده درد، ممکن است به دلیل رشد و تکثیر باکتری در دندان های پوسیده باشد. این باکتری ها با غذای جویده شده، وارد معده و سپس وارد خون می شوند. این فرآیند ممکن است باعث بروز درد در معده یا اندام‌های دیگر دستگاه گوارش شود. البته یک نکته دیگر را هم باید در نظر بگیریم، اینکه فرد با دندان های پوسیده و دردناک نمی تواند غذا را به خوبی بجود و ممکن است آن‌ها را ببلعد، تکه های جویده نشده غذا هم باعث درد معده می شود.
فردی که به دلیل دندان های خراب، ترجیح می دهد از غذاهای نرم و بدون فیبر استفاده کند، در طولانی مدت، معده خود را تضعیف کرده و مواد لازم و مغذی را به بدن نمی‌رساند. همین تضعیف معده و دیگر اندام های دستگاه گوارش، باعث انقباض ها و دردهای شدید می باشد. توجه داشته باشید که باکتری هایی که از دندان پوسیده جدا شده و وارد معده می شوند، همان عفونت را وارد سیستم گوارش می کنند و مشکلات متعددی در آینده بوجود می آورند. گاهی تشخیص علت درد معده برای پزشک دشوار می شود اما اگر شما دندان های پوسیده و مشکلات دستگاه گوارش دارید، حتماً این موارد را در نظر بگیرید.
عملکرد و نقش دندان‌ها را در جریان هضم و گوارش غذا جدی بگیرید. شیار‌هایی که روی دندان های آسیا قرار دارند، غذا را به خوبی خرد کرده و به معده می فرستند. حال اگر در فرآیند جویدن غذا مشکلی باشد و غذا‌ها به خوبی جویده نشود، کار معده مشکل شده و با اختلال همراه می شود. همچنین یک دندان پوسیده یا دارای عفونت، می تواند عفونت را از طریق معده به کل بدن شما بفرستد. پس مساله دندان های پوسیده را جدی بگیرید، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و در اسرع وقت برای درمان پوسیدگی‌ها به دندانپزشک مراجعه نمایید.
حالا می‌خواهیم مورد بالعکس را بررسی کنیم یعنی ببینیم که چگونه مشکلات معده باعث پوسیدگی دندان می‌شوند.
مشکلات معده و پوسیدگی دندان
یکی از بیماری هایی که باعث پوسیدگی دندان می شود، اختلالات گوارشی و به خصوص رفلاکس معده می باشد. رفلاکس معده، بیماری است که باعث می شود محتویات معده به لوله مری باز گردند. در واقع ماهیچه ای در انتهای مری وجود دارد که هنگام بلعیدن غذا باز شده و اجازه می دهد غذا وارد معده گردد. حالا اگر عملکرد این ماهیچه با مشکل روبرو باشد، دریچه بسته نمی شود و فرد مخصوصاً در حالت خوابیده دچار رفلاکس معده می گردد، یعنی آب گوارشی و محتوای معده به مری باز می گردد. علاوه بر حس درد و سوزش در معده، رفلاکس معده باعث ایجاد طعم بدی در گلو و دهان می شود.
عواملی که باعث رفلاکس معده می شوند شامل:
● چاقی
● پرخوری
● استرس
● فتق هیاتال
● مصرف بیش از اندازه مواد شیرین، قهوه و یا کشیدن سیگار
و علائم رفلاکس معده عبارتند از:
● سوزش معده یا اصطلاحاً سر دل
● احساس ترش بودن انتهای گلو
● استفراغ مواد ترش
● سرفه و گلودرد
● اختلال در خواب
● احساس گرفتگی در گلو
اما چگونه رفلاکس باعث پوسیدگی دندان ها می‌شود؟ واضح است که رفلاکس معده، مقداری از مواد اسیدی معده را به سمت مری و بعد دهان، هدایت می کند. ساختار دندان ها هم به شکلی است که در محیط اسیدی حل می شوند. میزان اسیدی بودن محتویات معده بسیار بالا است. حال اگر در شبانه روز چندین بار محیط دهان اسیدی شود، لایه بیرونی دندان‌ها در این اسید حل شده و از بین می‌رود. لایه بیرونی محافظ دندان است و به همین دلیل، افرادی که به صورت مزمن دچار رفلاکس معده شده اند، به مرور زمان شاهد زردی دندان ها خواهند بود و یا پوسیدگی آن‌ها با سرعت بیشتری پیش می رود.
حالا متوجه شدیم که دندان پوسیده می تواند باعث بیماری باشد و عکس این مساله هم صدق می کند یعنی بیماری مانند رفلاکس معده می تواند باعث پوسیدگی دندان شود. اجازه بدهید در ادامه چند بیماری دیگر که با دندان ارتباط بیشتری دارد را بررسی کنیم.
بیماری‌های مرتبط با دندان
بیماری های مرتبط با دندان مانند معده درد و رفلاکس که درباره آن صحبت کردیم، می توانند مانند یک زنجیره از هم نشأت بگیرند. اما بیماری های دیگری غیر از رفلاکس وجود دارند که به پوسیدگی دندان یا بیماری های دهان مرتبط می باشد. تعدادی از این بیماری ها عبارتند از:
بیماری کرون
بیماری کرون یکی از بیماری های التهابی روده است. از نشانه های مهم بیماری کرون، وجود زخم در دهان، لثه‌ها و کنار دندان ها می باشد. بنابراین یک متخصص داخلی و دستگاه گوارش یا دندانپزشک می تواند به سرعت این بیماری را با معاینه دهان، تشخیص دهد.
دیابت
دیابت یکی از بیماری هایی است که در سطوح پیشرفته باعث زخم و خونریزی‌های لثه می‌شود که به دنبال آن مشکلاتی برای دندان ها هم ایجاد می‌گردد. اگر دچار بیماری دیابت شدید، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کرده و بیماری دیابت را کنترل کنید.
استرس
استرس یکی از بیماری های روحی است که در صورت شدت گرفتن باعث دندان قروچه در هنگام خواب می شود. دندان قروچه یک عارضه است و در صورت درمان نشدن، باعث ساییدگی و به دنبال آن پوسیدگی دندان ها می‌گردد. همچنین ممکن است فردی که دچار دندان قروچه شده، از این مشکل بی‌خبر باشد (چون در هنگام خواب رخ می دهد) و پوسیدگی دندان های خود را بی‌دلیل بداند. پس اگر از اطرافیان خود شنیدید که در خواب، دندان قروچه داشته اید، حتماً پیگیر درمان آن باشید.
تاثیرعفونت دندان بر بدن
همان گونه که می دانید عفونت دندان می‌تواند اثرات جدی بر سلامت کلی بدن داشته باشد. یکی از خطرات عمده عفونت دندان، انتقال باکتری‌ها به بخش‌های دیگر بدن از طریق جریان خون است. وقتی باکتری‌ها از دهان به خون وارد می‌شوند، می‌توانند به قلب، کلیه‌ها و حتی مغز آسیب برسانند. به عنوان مثال، اندوکاردیت، یک التهاب در لایه داخلی قلب، یکی از عوارض احتمالی عفونت‌های دندانی است. افرادی که بیماری‌های قلبی دارند، به‌ویژه در معرض خطر این عفونت قرار می‌گیرند. علاوه بر این، عفونت‌های دندانی می‌توانند باعث گسترش التهاب به نواحی اطراف دهان مانند سینوس‌ها و گوش‌ها شوند. در موارد شدید، عفونت ممکن است به استخوان‌های فک نیز گسترش یابد که باعث بروز درد شدید و نیاز به جراحی خواهد شد. از دیگر عوارض عفونت‌های دندانی می‌توان به تأثیرات آن بر سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
بدن برای مقابله با عفونت دندان تلاش زیادی می‌کند که این تلاش مداوم ممکن است سیستم ایمنی را تضعیف کند. در نتیجه، افراد مبتلا به عفونت دندان ممکن است بیشتر در معرض بیماری‌های دیگر مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا قرار گیرند. علاوه بر مشکلات فیزیکی، عفونت‌های دندانی می‌توانند تأثیرات روانی نیز داشته باشند. درد مداوم و ناراحتی ناشی از عفونت دندان ممکن است کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد و باعث اضطراب و افسردگی شود. برای جلوگیری از این مشکلات، مراجعه به دندانپزشک برای درمان سریع عفونت دندانی بسیار مهم است. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و در صورت لزوم کشیدن دندان می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند. مراقبت‌های مناسب از بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز به کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌های دندانی کمک می‌کند.
برای کاهش اسید معده چه بخوریم
افزایش اسید معده می‌تواند مشکلاتی مانند سوزش سر دل، ریفلاکس معده و حتی زخم معده ایجاد کند. ارتباط دندان و معده درد به‌طور مستقیم به وضعیت دندان‌ها و مشکلات دندانی مربوط می‌شود. عفونت دندان می‌تواند منجر به درد در ناحیه دهان و فک شود، و این درد می‌تواند به علائم گوارشی و معده درد منجر گردد. یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش اسید معده، مصرف غذاهای مناسب است. مصرف مواد غذایی که pH بدن را تنظیم می‌کنند و به کاهش ترشح اسید کمک می‌کنند، نقش مهمی در کنترل علائم مرتبط با اسید معده دارند. اولین گروه از مواد غذایی مناسب برای کاهش اسید معده، سبزیجات هستند. سبزیجاتی مانند اسفناج، کاهو، کلم و کرفس به دلیل خاصیت قلیایی و کم چرب بودن، به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند. همچنین سیب زمینی شیرین نیز به دلیل فیبر بالا و اثرات ضد التهابی می‌تواند مفید باشد. میوه‌هایی که اسیدیته کمی دارند نیز می‌توانند به کاهش علائم اسید معده کمک کنند.
موز یکی از بهترین میوه‌ها برای این منظور است؛ زیرا دارای خواص محافظت کننده از پوشش معده است. همچنین سیب، گلابی و خربزه نیز به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند. مواد غذایی که پروبیوتیک دارند نیز می‌توانند نقش مؤثری در کاهش اسید معده داشته باشند. همچنین مصرف چای بابونه به دلیل خواص ضد التهابی آن می‌تواند به کاهش استرس و در نتیجه کاهش ترشح اسید معده کمک کند. در نهایت، لازم است از مصرف غذاهای چرب، تند و نوشیدنی‌های کافئین‌دار پرهیز کنید. این مواد غذایی به تحریک ترشح بیشتر اسید معده منجر می‌شوند و ممکن است علائم سوزش و ناراحتی معده را تشدید کنند. در نهایت، ارتباط دندان و معده درد نشان می‌دهد که سلامت دهان و دندان و سلامت گوارش به هم وابسته‌اند. بنابراین، حفظ سلامت دندان‌ها و درمان مشکلات دندانی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از بروز مشکلات جدی کمک کند.
انواع درد دندان
همان طور که می دانید درد دندان، یکی از شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. هر نوع درد دندان می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل متفاوت باشد و شناخت علل آن به درمان صحیح کمک می‌کند. یکی از رایج‌ترین انواع درد دندان، درد ناشی از پوسیدگی است. زمانی که مینای دندان تخریب می‌شود و باکتری‌ها به داخل لایه‌های زیرین دندان نفوذ می‌کنند، این حالت ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به درد دندان و عفونت‌های بعدی گردد که خود ارتباط دندان و معده درد را تقویت می‌کند. درد ناشی از پوسیدگی معمولاً به صورت ناگهانی و شدید است و هنگام خوردن یا نوشیدن مواد غذایی شیرین یا سرد بدتر می‌شود. درمان آن بسته به شدت پوسیدگی ممکن است شامل پر کردن دندان یا حتی عصب‌کشی باشد.
درد دندان‌های عقل نیز یکی از شایع‌ترین انواع درد دندان است. دندان‌های عقل معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست سالگی رشد می‌کنند و ممکن است به دلیل کمبود فضا در دهان، به طور نادرست یا ناقص رویش کنند. این مسئله می‌تواند باعث فشار به دندان‌های مجاور و التهاب لثه‌ها شود. در برخی موارد، دندان عقل ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن داشته باشد تا از درد و عفونت جلوگیری شود. دندان درد ناشی از عفونت نیز یکی از دردهای شدید و خطرناک است. عفونت‌های دندانی معمولاً زمانی رخ می‌دهند که باکتری‌ها به ریشه دندان نفوذ کرده و عفونت در پالپ دندان یا استخوان‌های اطراف آن گسترش یابد. این نوع درد معمولاً با تورم، تب و حساسیت شدید همراه است. این عفونت‌ها نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه فک و دهان می‌شوند، بلکه می‌توانند به ارتباط دندان و معده درد کمک کنند. درمان عفونت دندانی ممکن است شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و در صورت نیاز، تخلیه عفونت یا عصب‌کشی باشد.
تاثیرعفونت دندان بر بدن
همان گونه که می دانید عفونت دندان می‌تواند اثرات جدی بر سلامت کلی بدن داشته باشد. یکی از خطرات عمده عفونت دندان، انتقال باکتری‌ها به بخش‌های دیگر بدن از طریق جریان خون است. وقتی باکتری‌ها از دهان به خون وارد می‌شوند، می‌توانند به قلب، کلیه‌ها و حتی مغز آسیب برسانند. به عنوان مثال، اندوکاردیت، یک التهاب در لایه داخلی قلب، یکی از عوارض احتمالی عفونت‌های دندانی است. افرادی که بیماری‌های قلبی دارند، به‌ویژه در معرض خطر این عفونت قرار می‌گیرند. علاوه بر این، عفونت‌های دندانی می‌توانند باعث گسترش التهاب به نواحی اطراف دهان مانند سینوس‌ها و گوش‌ها شوند. در موارد شدید، عفونت ممکن است به استخوان‌های فک نیز گسترش یابد که باعث بروز درد شدید و نیاز به جراحی خواهد شد. از دیگر عوارض عفونت‌های دندانی می‌توان به تأثیرات آن بر سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
بدن برای مقابله با عفونت دندان تلاش زیادی می‌کند که این تلاش مداوم ممکن است سیستم ایمنی را تضعیف کند. در نتیجه، افراد مبتلا به عفونت دندان ممکن است بیشتر در معرض بیماری‌های دیگر مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا قرار گیرند. علاوه بر مشکلات فیزیکی، عفونت‌های دندانی می‌توانند تأثیرات روانی نیز داشته باشند. درد مداوم و ناراحتی ناشی از عفونت دندان ممکن است کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد و باعث اضطراب و افسردگی شود. برای جلوگیری از این مشکلات، مراجعه به دندانپزشک برای درمان سریع عفونت دندانی بسیار مهم است. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و در صورت لزوم کشیدن دندان می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند. مراقبت‌های مناسب از بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز به کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌های دندانی کمک می‌کند.
برای کاهش اسید معده چه بخوریم
افزایش اسید معده می‌تواند مشکلاتی مانند سوزش سر دل، ریفلاکس معده و حتی زخم معده ایجاد کند. ارتباط دندان و معده درد به‌طور مستقیم به وضعیت دندان‌ها و مشکلات دندانی مربوط می‌شود. عفونت دندان می‌تواند منجر به درد در ناحیه دهان و فک شود، و این درد می‌تواند به علائم گوارشی و معده درد منجر گردد. یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش اسید معده، مصرف غذاهای مناسب است. مصرف مواد غذایی که pH بدن را تنظیم می‌کنند و به کاهش ترشح اسید کمک می‌کنند، نقش مهمی در کنترل علائم مرتبط با اسید معده دارند. اولین گروه از مواد غذایی مناسب برای کاهش اسید معده، سبزیجات هستند. سبزیجاتی مانند اسفناج، کاهو، کلم و کرفس به دلیل خاصیت قلیایی و کم چرب بودن، به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند. همچنین سیب زمینی شیرین نیز به دلیل فیبر بالا و اثرات ضد التهابی می‌تواند مفید باشد. میوه‌هایی که اسیدیته کمی دارند نیز می‌توانند به کاهش علائم اسید معده کمک کنند.
موز یکی از بهترین میوه‌ها برای این منظور است؛ زیرا دارای خواص محافظت کننده از پوشش معده است. همچنین سیب، گلابی و خربزه نیز به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند. مواد غذایی که پروبیوتیک دارند نیز می‌توانند نقش مؤثری در کاهش اسید معده داشته باشند. همچنین مصرف چای بابونه به دلیل خواص ضد التهابی آن می‌تواند به کاهش استرس و در نتیجه کاهش ترشح اسید معده کمک کند. در نهایت، لازم است از مصرف غذاهای چرب، تند و نوشیدنی‌های کافئین‌دار پرهیز کنید. این مواد غذایی به تحریک ترشح بیشتر اسید معده منجر می‌شوند و ممکن است علائم سوزش و ناراحتی معده را تشدید کنند. در نهایت، ارتباط دندان و معده درد نشان می‌دهد که سلامت دهان و دندان و سلامت گوارش به هم وابسته‌اند. بنابراین، حفظ سلامت دندان‌ها و درمان مشکلات دندانی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از بروز مشکلات جدی کمک کند.
انواع درد دندان
همان طور که می دانید درد دندان، یکی از شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. هر نوع درد دندان می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل متفاوت باشد و شناخت علل آن به درمان صحیح کمک می‌کند. یکی از رایج‌ترین انواع درد دندان، درد ناشی از پوسیدگی است. زمانی که مینای دندان تخریب می‌شود و باکتری‌ها به داخل لایه‌های زیرین دندان نفوذ می‌کنند، این حالت ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به درد دندان و عفونت‌های بعدی گردد که خود ارتباط دندان و معده درد را تقویت می‌کند. درد ناشی از پوسیدگی معمولاً به صورت ناگهانی و شدید است و هنگام خوردن یا نوشیدن مواد غذایی شیرین یا سرد بدتر می‌شود. درمان آن بسته به شدت پوسیدگی ممکن است شامل پر کردن دندان یا حتی عصب‌کشی باشد.
درد دندان‌های عقل نیز یکی از شایع‌ترین انواع درد دندان است. دندان‌های عقل معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست سالگی رشد می‌کنند و ممکن است به دلیل کمبود فضا در دهان، به طور نادرست یا ناقص رویش کنند. این مسئله می‌تواند باعث فشار به دندان‌های مجاور و التهاب لثه‌ها شود. در برخی موارد، دندان عقل ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن داشته باشد تا از درد و عفونت جلوگیری شود. دندان درد ناشی از عفونت نیز یکی از دردهای شدید و خطرناک است. عفونت‌های دندانی معمولاً زمانی رخ می‌دهند که باکتری‌ها به ریشه دندان نفوذ کرده و عفونت در پالپ دندان یا استخوان‌های اطراف آن گسترش یابد. این نوع درد معمولاً با تورم، تب و حساسیت شدید همراه است. این عفونت‌ها نه تنها باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه فک و دهان می‌شوند، بلکه می‌توانند به ارتباط دندان و معده درد کمک کنند. درمان عفونت دندانی ممکن است شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و در صورت نیاز، تخلیه عفونت یا عصب‌کشی باشد.
جمع‌بندی
در آخر توصیه می کنیم که در صورت بروز بیماری های گوارشی به یک متخصص داخلی یا متخصص دستگاه گوارش مراجعه کرده و با درمان بیماری در مراحل اولیه از عوارض جبران ناپذیر آن جلوگیری کنید. همچنین با درمان سریع دندان‌های پوسیده، عملکرد دستگاه گوارش شما بهتر خواهد بود. چنانچه مشکلی در دندان ها حس نمی کنید، بهتر است هر ۶ ماه یکبار برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که سبک زندگی سالم، دوری از سیگار و مشروبات الکلی، تغذیه سالم و … بهترین راه پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری ها هستند.