تمایل به خوردن شیرینی جات در در اغلب مردم وجود دارد. میان وعده های شیرین، شکلات ها و نوشیدنی های حاوی شکر مواردی هستند که هر کسی به خوردن آنها علاقه دارد. جدا از اینکه مصرف بی رویه این مواد غذایی می تواند اثرات نامناسبی بر سلامت بدن بگذارد، می تواند بر سلامت دهان و دندان نیز تاثیر گذار باشد.
حفظ سلامت و زیبایی دهان و دندان برای هر فردی مهم است. به همین دلیل اغلب مردم هیچ امتناعی از پرداخت هزینه های بالا برای حفظ سلامت و زیبایی دندان های خود ندارند. برای رسیدن به این هدف فقط رعایت بهداشت و مراقبت های صحیح و درمان های زیبایی کافی نیست. مهمترین بخش مراقبت های دهان و دندان ها مربوط به تغذیه است. در ادامه به بررسی کامل این موضوع می پردازیم.
مواد غذایی مضر برای دندان ها
بدون شک هر شخصی می داند مصرف شیرینی جات برای سلامت دندان ها مضر است. بخصوص اینکه بعد از مصرف مواد غذایی حاوی قند و شکر، مسواک زده نشود. مصرف قند و شکر و دیگر مواد غذایی شیرینی بر پوسیدگی دندان تاثیر به سزایی می گذارد.
وقتی در بیرون از منزل یک شیرینی کوچک می خورید و مسواک نمی زنید، باید منتظر پوسیدگی دندان های خود باشید. بعد از مصرف هر گونه مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین حدالمکان باید مسواک زده شود. در صورتی که به مسواک دسترسی ندارید می توانید، دندان های خود را با محلول آب و نمک شستشو دهید.
شکلات، انواع شیرینی و کیک، بیسکویت، نوشیدنی های حاوی شکر مانند نوشابه و دلستر، قند، شکر و دیگر شیرینی جات برای سلامت دندان ها مضر هستند.
مصرف شیرینی جات و ارتباط آن با پوسیدگی دندان ها
افزایش سریع پوسیدگی دندان ها ارتباط مستقیم با افزایش مصرف شیرینی جات دارد. همانطور که گفته شد مصرف بی رویه قند و شکر نه تنها بر سلامت بدن (افزایش قند خون، دیابت و ...) تاثیر می گذارد بلکه سلامت دهان و دندان ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
به طور عادی در دهان یکسری باکتری غیر فعال وجود دارد. این باکتری ها با آنکه بی خطر هستند اما می توانند فعال شوند و سلامت دهان و دندان ها را به خطر بی اندازند. وقتی مواد غذایی حاوی قند و شکر می خورید، این باکتری ها قند موجود در مواد غذایی را هضم کرده و آنها را تبدیل به اسید می کنند.
محیط دهان وقتی اسیدی شود، احتمال پوسیدگی افزایش می یابد. اگر بعد از خوردن مواد غذایی شیرین و حاوی قند و شکر مسواک زده شود، محیط اسیدی خنثی شده و احتمال پوسیدگی از بین می رود. اما در غیر این صورت بافت سفت و سخت مینای دندان تحت تاثیر اسید کم کمک نرم شده و با اسید حل می شود. اتفاقی که با چشم دیده نمی شود. پس پوسیدگی ابتدا از مینای دندان شروع شده و سپس به قسمت های دیگر دندان سرایت می کند.
پوسیدگی مینای دندان باعث ایجاد منفذه هایی روی دندان می شود. این منافذ بهترین راه عبوری برای باکتری ها هستند. باکتری ها از سوراخ های کوچک ایجاد شده روی دندان ها به عاج دندان دسترسی پیدا می کنند. اگر در این مرحله از پوسیدگی به دندانپزشکی مراجعه نمایید، دندانپزشک با ترمیم مینا و عاج دندان از گسترش پوسیدگی جلوگیری می کند. در غیر این صورت پوسیدگی گسترش یافته و بافت نرم و حساس دندان را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
عروق، عصب و ریشه دندان در قسمت زنده دندان یعنی پالپ قرار دارد. وقتی پالپ مورد هجوم باکتری ها قرار بگیرد، به این معناست که پوسیدگی عمیق شده و با ترمیم ساده قابل درمان و توقف نیست. دندانپزشک حرفه ای بدون درمان ریشه در این مرحله می تواند با استفاده از پست و پین دندان را ترمیم کند. اما باز هم امکان از دست رفتن دندان وجود دارد.
به همین سادگی خوردن چند تکه قند، شیرینی و ... می تواند عواقب بدی برای دندان ها داشته باشد. اما راهکار چیست؟ بسیاری از مردم نمی توانند از خوردن شیرینی جات صرف نظر کنند. با چند راهکار ساده می توان سلامت دندان ها را حفظ نمود:
· در صورتی که شیرینی جات خورده اید، حتما بعد از آن به صورت صحیح مسواک بزنید. اگر به مسواک دسترسی ندارید می توانید از محلول های دهانشویه یا محلول آب و نمک برای شستشوی موقت استفاده نمایید.
· بهتر است مصرف شیرینی جات بعد از وعده اصلی باشد.
· شکلات های تلخ از قند و شکر کمتری برخوردار هستند و همچنین عاملی برای چاقی یا دیابت نیستند. اگر به شکلات علاقه دارید می توانید شکلات تلخ مصرف نمایید.
· وقتی نوشابه یا نوشیدنی های حاوی قند و شکر مصرف می کنید، بهتر است برای تماس کمتر آنها با دندان ها، با نی بنوشید.
· بعد از مصرف شیرینی جات حتما یک لیوان آب میل نمایید.
· در صورت احساس درد در دندان ها و حساسیت آنها هنگام خوردن شیرینی جات حتما به دندانپزشکی مراجعه نمایید.
و سخن آخر اینکه، بعد از هر وعده غذایی باید مسواک زده شود. از آنجایی که بسیاری از ما طرز مسواک زدن به صورت صحیح و درست را نمی دانیم، استفاده از نخ دندان هر روز الزامی می باشد. بسیاری از نقاط در میان دندان ها با مسواک تمیز نمی شوند برای پاک کردن آنها باید از نخ دندان استفاده نمود.
چکاپ منظم و دقیق هر شش ماه یکبار توسط دندانپزشک حتما باید انجام شود. در این مراجعه ها می توان از بروز بسیاری از مشکلات و بیماری های دهان و دندان پیشگیری نمود.