دندان پزشکی یوسف بالوی پورافراد مسن و کهنسال بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به بیماری های دهان و دندان هستند. عفونت های دهان و دندان در این افراد می تواند علت اصلی از دست دادن دندان ها باشد. البته در بسیاری از کشور های پیشرفته به دلیل زندگی سال و آموزش ها سالمندان کمتر به بیماری های دهان و دندان دچار می شوند. اما متاسفانه در کشور ما ایران، اغلب افراد مسن بر اثر بیماری های دهان و دندان، دندان های خود را از دست داده اند. به علاوه آنکه در سنین بالا میزان کلسیم بدن تا حد قابل توجهی کاهش می یابد همین امر باعث از دست دادن دندان ها می شود.
بسیاری از افراد جوان نگران این هستند که در آینده و در سنین بالاتر دندان های خود را از دست بدهند. باید گفت با مراقبت های صحیح و توجه به چند نکته مهم می توان از عفونت و افتادن دندان ها در سنین کهنسالی جلوگیری نمود. در ادامه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
رعایت بهداشت دندان ها
نمی توان انتظار داشت که افراد مسن به راحتی بتوانند بهداشت و نظافت دهان و دندان را رعایت کنند. چرا که بسیاری از جوانان با سنین پایین نیز بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کنند.
متاسفانه با افزایش سن رعایت بهداشت دهان و دندان ضعیف تر می شود. همین موضوع می تواند عامل اصلی بروز عفونت های دهان و دندان شود. به علاوه آنکه با افزایش سن، میزان پوسیدگی دندان ها نسبت به سنین جوانی تقریبا دو برابر می شود. در اصل باید گفت تمامی عوامل دست به دست هم می دهند و سبب بروز مشکلات دهان و دندان در کهنسالی می شوند.
پس مهمترین نکته در این سنین رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد. اغلب سالمندان قادر نیستند به خوبی این کار را انجام دهند. به همین دلیل لازم است مراقبین آنها این امر مهم را به درستی انجام دهند. مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی و استفاده از دهانشویه های ضدعفونی کننده در این سنین بسیار مهم است.
عدم رعایت این نکته می تواند سلامت لثه ها را نیز به خطر بی اندازد. باکتری های موجود در دهان و میان دندان ها می توانند سبب بروز بیماری های پریودنتال با بیماری های لثه شوند. این مسئله همچنین با افزایش سن بیشتر می شود.
بیماری های لثه نیز یکی از علل از دست دادن دندان ها هستند. اگر از سنین پایین تر حتی از میانسالی بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود بسیاری از این مشکلات در سنین بالاتر رخ نمی دهند. چکاپ منظم و هر شش ماه یکبار برای بررسی وضعیت کلی دندان ها می تواند کمک شایانی به حفظ سلامت دندان ها کند.
در صورتی که سلامت دهان و دندان فرد مسن ضعیف باشد، مشکلات جسمی دیگر برای او ایجاد می کند. باکتری های موجود در دهان و دندان به راحتی می توانند وارد جریان خون شوند و به نقاط دیگر بدن برسند و باعث بروز بیماری های عفونی در بدن شوند. به همین دلیل حفظ سلامت دهان و دندان در دوران کهنسالی بسیار مهم و پر اهمیت است.
همانطور که گفته شد مهمترین کار برای حفظ سلامت دهان و دندان رعایت بهداشت است. بروز هر گونه مشکل در دهان و دندان باید به صورت جدی بررسی شود. به همین دلیل در صورت مشاهده عفونت، احساس درد در استخوان های فک، تغییر رنگ لثه ها، تغییر مزه دهان و خشکی دهان به دندانپزشکی مراجعه نمایید.
خشکی دهان در سالمندان
یکی از مهمترین مشکلاتی که در دوران سالمندی برای دهان به وجود می آید، خشکی دهان می باشد. علت خشکی دهان عموما مصرف برخی از دارو ها در این سنین می باشد. مصرف برخی از دارو ها عوارضی چون خشکی دهان را در پی دارد.
یکی از علل مهم پوسیدگی دندان ها، خشکی دهان می باشد. به همین دلیل در صورت مواجه با این مشکل برای جلوگیری از پوسیدگی باید به دندانپزشک مراجعه نمود.
مراقب از دهان و دندان در دوران سالمندی
· مراجعه منظم به دندانپزشکی
· پرهیز از مصرف دخانیات
· پرهیز از نوشیئن الکل
· به حداقل رساندن نوشیدن، نوشیدنی های حاوی کافئین
· پرهیز از مصرف بی رویه قند، شکلات و دیگر شیرینی ها
· رعایت بهداشت: مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی و استفاده از دهانشویه های ضدعفونی کننده
· بر طرف نمودن خشکی دهان با استفاده از آبنبات های بدن شکر
· نوشیدن 12 لیوان آب در طول روز
· در صورت وجود پروتز های مصنوعی در دهان بعد از هر وعده غذایی، آنها را از دهان خارج نموده و پروتز و لثه ها را تمیز نمایید.
· استفاده از لبنیات بخصوص نوشیدن سه لیوان شیر در روز
· مصرف مکمل های کلسیم بنا بر تشخیص پزشک
· برای سهولت استفاده از مسواک می توان از مسواک های برقی استفاده نمود.
· در صورت توانی سالمند، استفاده از نخ حداقل روزی یک بار
رعایت موارد ذکر شده می تواند دوران سالمندی را برای فرد دلنشین کند. همانطور که می دانید یکی از مشکلات دوران سالمندی مربوط به دهان و دندان می باشد. پس می توان با رعایت چند نکته ساده از بروز هر گونه مشکل در دهان و دندان پیشگیری نمود.