دندان پزشکی یوسف بالوی پوردر گذشته به دلیل همه گیر نشدن بهداشت در جهان، مردم کمتر به نظافت دهان و دندان های خود توجه می کردند. اما با گذشت زمان و برای مبارزه با بیماری های گوناگونی انسان ها به این نتیجه رسیدند که باید به رعایت بهداشت و نظافت خود بپردازند. از جمله مهم ترین اقدامات انسان، اختراع مسواک بود. انسان ها فهمیدند برای تمیز نمودن دندان ها خود نیازمند وسیله ای هستند که باقی مانده مواد غذایی را از میان دندان ها پاک کند.
در زمان ها قدیم عمر مفید یک دندان به دلیل عدم رعایت بهداشت بسیار کم بود و بسیاری از افراد در سنین پایین دندان های خود را از دست می دادند. اما از زمانی که مسواک اختراع شده است یک انسان می تواند تا کهنسالی نیز دندان طبیعی خود را داشته باشد. البته سلامت دندان ها فقط به مسواک و رعایت بهداشت بستگی ندارد. برخی از بیماری هایی که مربوط به کمبود کلسیم و دیگر ویتامین های مورد نیاز بدن است نیز سبب می شود سلامت دندان ها به خطر بیوفتد.
رعایت بهداشت دهان و دندان
رعایت نظافت و بهداشت دهان و دندان بسیار مهم می باشد. زیرا بیماری های مربوط به دهان و دندان اغلب به دلیل عدم رعایت بهداشت صورت می گیرد. افراد میانسال بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های دهان و دندان هستند. زیرا با افزایش سن سیستم دفاعی بدن ضعیف تر عمل می کند. به همین دلیل عدم رعایت بهداشت می تواند زمینه ساز مشکلات عدیده ای در بدن شود.
افراد مسن بیشتر از هر زمان دیگر به کمک نیاز دارند. به همین دلیل نباید از آنها غافل بود. این عزیزان در سنین بالا نمی توانند به تنهایی از عهده کار خود بر بیایند، به این دلیل است که به کمک بیشتر نیاز دارند.
مصرف برخی از دارو ها در هر سنی باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای دندان ها می شود. این قبیل دارو ها بیشتر در سنین بالا تجویز و استفاده می شود. پس قاعدتا افراد مسن و کهنسال بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های دهان و دندان هستند. درصد زیادی از این افراد دندان های طبیعی خود را از دست داده اند و از دندان مصنوعی و پروتز های متحرک استفاده می کنند. مشکلاتی که در این افراد به وجود می آید بیشتر مربوط به لثه ها و خشکی دهان می شود.
دارو های مربوط به دیابت و پوکی و درد استخوان اغلب باعث به وجود آمدن بیماری های پرودنتال و خشکی دهان می شوند. اما جلوگیری از ابتلا به این بیماری ها امکان پذیر می باشد.
بیماری دهان و دندان در سنین بالا
ابتلا به بیماری های لثه باعث لق شدن دندان ها و از دست رفتن آنها می شود. به همین دلیل است که اغلب سالمندان بدون دندان هستند و از دندان مصنوعی استفاده می کنند. یکی از اصلی ترین دلایل از دست رفتن دندان ها در سالمندان، ابتلا به بیماری دیابت است. دیابت باعث می شود سیستم دفاعی بدن عملکرد ضعیفی در ناحیه لثه داشته باشد. به همین دلیل این افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های لثه هستند. بیماری های پرودنتال اغلب هیچ علائمی ندارند اما رفته رفته باعث افتادن دندان ها می شوند.
افرادی که سن آنها بیشتر از 55 سال است مراجعه سالانه به دندانپزشکی را نباید فراموش کنند. در این افراد مراجعه به دندانپزشکی هر شش ماه یکبار الزامی است. به خصوص افرادی که دخانیات مصرف می کنند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های دهان و دندان هستند. سالمندان سیگاری باید هر سال تست سرطان دهان دهند.
راهکار های مراقبت از سلامت دهان و دندان در سالمندان
بسیاری از افراد سالمند توانایی رسیدگی به نظافت و بهداشت خود را ندارند. به همین دلیل لازم است در این امر مهم آنها را یاری نمود. همانطور که گفته شد یکی از مهمترین کار هایی که در قبال آنها می توانیم انجام دهید، رسیدگی به بهداشت و وضعیت دندان ها و دهان آنها می باشد. اگر سالمند شما قادر به زدن مسواک نیست بهتر است برای وی یک مسواک برقی تهیه نمایید تا خود به تنهایی بتواند مسواک بزند. استفاده از نخ دندان در این افراد نباید فراموش شود. همچنین اگر فرد سالمند از دندان مصنوعی استفاده می کند باید بعد از هر وعده غذایی دندان مصنوعی را از دهان خارج نموده و آن را مسواک زند و همچنین دهان خود را شستشو دهد.
اغلب سالمندان به دلیل مصرف برخی از دارو های خاص دچار خشکی دهان می شوند. خشکی دهان سبب گسترش باکتری ها در دهان و در نتیجه ابتلا به بیماری های مختلف در این قسمت از بدن می شود. اگر سالمند به خشکی دهان دچار شده، لازم است این مسئله را با پزشک وی در میان بگذارید. در این مواقع معمولا پزشکان دارو هایی را تجویز می کنند که سب می گردد بزاق دندان تشدید شود.
افراد سالمند را به نوشیدن آب در طول روز تشویق کنید. نوشیدن آب به مقداری کافی می تواند تا حدی خشکی دهان را کاهش دهد.
استعمال دخانیات در سالمندان باید به حداقل خود برسد. استعمال سیگار می تواند به خودی خود باعث خشکی دهان شود.
موارد گفته شده تنها قسمتی از نکاتی بود که هر فرد باید در قبال سالمندان خود انجام دهد. کمک به والدین سالمند که سال ها برای ما زحمت کشیده اند یک وظیفه خطیر و مهم است.