5 دلیل که نشان می دهد زمان کشیدن دندان عقل فرارسیده است

 دندان عقل، برخلاف نام فریبنده‌اش، نشانه‌ای از افزایش خرد نیست؛ بلکه معمولاً آغازگر درد، التهاب و بی‌نظمی در ردیف دندان‌هاست. این دندان آسیاب دیررس که معمولاً در سنین جوانی سر از لثه بیرون می‌آورد، اغلب فضای کافی برای رویش ندارد و همین موضوع موجب فشار به دندان‌های کناری و تغییر در نظم طبیعی فک می‌شود. 

 در بسیاری از موارد، رویش ناقص یا زاویه‌دار دندان عقل با درد، تورم لثه و التهاب همراه است و اگر درمان به تأخیر بیفتد، می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات جدی‌تری مانند اختلال در تراز فک، بروز کیست‌های عفونی یا حتی آسیب به سینوس فکی گردد. 

چه زمانی باید دندان عقل را کشید؟

دندان عقل معمولاً آخرین دندانی است که در دهان ظاهر می‌شود و به همین دلیل، اغلب فضای کافی برای رشد طبیعی ندارد. این دندان که در انتهای فک قرار دارد، در بسیاری از افراد به‌صورت زاویه‌دار یا نهفته رشد می‌کند و می‌تواند مشکلات مختلفی برای ساختار فک و دندان‌های دیگر ایجاد کند. در چنین شرایطی، کشیدن دندان عقل نه تنها برای جلوگیری از درد و التهاب، بلکه برای حفظ سلامت دندان‌های مجاور نیز ضروری است.

• آسیب به دندان های مجاور

از آنجایی که دندان‌های دائمی به طور طبیعی و نرمال در یک خط و به صورت مرتب کنار هم چیده می شود، رویش اضافی دندان‌های عقل می‌تواند سایر دندان ها به خصوص دندان های آسیاب را مجبور کند تا موقعیت خود را تغییر دهند. این عارضه باعث درد، مشکلات عدیده در گاز گرفتن و ازدحام بیش از حد دندان ها در یک بخش فک می شود که لبخند و بلع غذا را دچار اختلال می نماید. همچنین رشد نامناسب دندان عقل می تواند فرایند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را دشوار نموده و در نهایت منجر به پوسیدگی دندان عقل و سایر دندان ها گردد.

• آسیب دیدن فک

در صورتی که رشد دندان عقل آسیب زا باشد در ابتدا شما در قسمت ناحیه فک احساس سفتی یا درد می کنید. سپس به مرور زمان و به دلیل بی توجهی موجب آسیب رساندن به استخوان های فک، عملکرد و حرکت دهان می گردد. مانند همه دندان ها، از طریق لثه بیرون می زند، اما این موضوع در مورد دندان عقل صادق نیست، به خصوص زمانی که هیچ فضایی در اطراف دندان های دیگر برای بیرون زدن این دندان باقی نمانده باشد.

برخی از دندان های عقل نهفته در فک رشد می کنند و در نتیجه دندان های دیگر و حتی خط فک را جابجا می کنند. این عارضه می تواند باز شدن دهان را محدود کند و فرایند بلع یا باز و بسته کردن دهان با درد بسیار زیادی همراه شود. همچنین رشد و ایجاد کیست‌های مختلف به خصوص توده های عفونی در امتداد دندان‌های آسیاب تازه رویش‌شده می‌توانند استخوان‌های فک را خالی کرده و در صورت عدم درمان به اعصاب دندان‌های سالم و دندان های مجاور آسیب بزنند.

• بروز مشکلات سینوسی

فضای دهان و بینی به طور پیچیده ای به هم متصل هستند، اما آیا می دانستید که دندان عقل نهفته می تواند سینوس ها را تحت تاثیر قرار دهد؟ زمانی که رشد این دندان های آسیاب باعث درد، فشار و احتقان سینوسی شود، کشیدن دندان عقل توسط دندانپزشکان توصیه میگردد.

• حساسیت و درد

بسیاری از بیماران تنها زمانی متوجه وجود دندان های عقل نهفته خود می شوند که دچار التهاب، درد و آبسه شوند. این مشکل کوچک، دندان درد یا حتی حساسیت و احساس خفیف ضربان را نباید نادیده بگیرید و در اسرع وقت بهتر است به مطب دندانپزشکی مراجعه نمایید.

به محل وقوع درد یا التهاب توجه کنید، اگر در هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن و تماس با پشت دهان احساس درد کردید، به احتمال زیاد دندان عقل شما بیرون زده است. طولی نمی‌کشد که می بینید که دندان های عقل با زاویه‌ای متمایز نسبت به دندان‌های دیگر رشد می‌کنند و به فک‌ها ضربه می‌زنند یا نظم و ترتیب دندان‌های مجاور را برهم می زنند.

• لثه ملتهب

سلامت فضای داخلی دهان تنها به دندان ها محدود نمی شود بلکه در این بین لثه ها نیز نقش بسیار مهم و پر رنگی دارند. اگر از دندان عقل نهفته رنج می برند یا هنگامی که دندان عقل با زاویه ای نامتقارن نسبت به سایر دندان ها و به صورت افقی رویش می کند، می تواند باعث تورم لثه شود. این نواحی قرمز رنگ در امتداد خط لثه اغلب در هنگام لمس احساس درد ایجاد می کند و از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مناسب جلوگیری می کنند و در نهایت منجر به ایجاد حفره و پوسیدگی دندان می شوند.

تشخیص دقیق زمان کشیدن دندان عقل تنها با معاینه دندانپزشک و بررسی تصاویر رادیوگرافی امکان‌پذیر است. گاهی حتی اگر دندان عقل علائمی نداشته باشد، وجود زاویه رشد نامناسب یا احتمال آسیب به دندان‌های مجاور، دلیل کافی برای خارج کردن آن است. بنابراین، انجام معاینه و عکس دوره‌ای فک در سنین جوانی می‌تواند از بسیاری از مشکلات بعدی جلوگیری کند.

وقتی دندان عقل مشکل ساز است

در بیشتر موارد، به خاطر عوارض مختلف و مشکلات به وجود آمده دندان عقل باید برداشته شود، زیرا این دندان بر روی سلامت بقیه دندان‌ها تأثیر می‌گذارد. این دندان ها غالبا فضایی برای رشد ندارند ولی در عوض می توانند در زوایای مختلف بر روی فک حتی به صورت افقی رشد کنند. مشکلات رایج در رشد دندان عقل عبارتند از:

• پنهان ماندن دندان عقل در لثه، در نهایت به دام افتادن یا نهفته شدن آن در قسمت فک که منجر به عفونت یا آبسه می شود که در نهایت به ریشه های دندان های دیگر آسیب می رساند و تکیه گاه استخوانی را فرسایش می دهد.

• شکافتن لثه توسط دندان عقل اما به سختی می توان آن را مشاهده و تمیز کرد به طوری که آن را به کانون باکتری هایی تبدیل می کند که باعث بیماری لثه و عفونت دهان می شود.

• به طور کامل رویش می کند، اما با رشد زاویه دار، دندان های مجاور را تحت تاثیر قرار می دهد، که باعث شلوغی و آسیب به دندان های سالم اطراف می شود.

تاثیر کشیدن دندان عقل بر صورت چیست؟

حال به این سوال که کشیدن دندان عقل چه تاثیری بر صورت دارد؟ ما پاسخ خواهیم داد. یکی از نگرانی های مکرر بیماران قبل از کشیدن دندان عقل این است که آیا این روش باعث ایجاد تغییرات محسوس در ظاهر صورت می شود یا خیر. درک اینکه چگونه کشیدن دندان عقل می تواند بر شکل صورت تاثیر بگذارد بسیار مهم است.

تغییرات کوتاه مدت در اثر کشیدن دندان عقل بر روی صورت

1. تورم و کبودی: تورم و گاهی کبودی در ناحیه فک و گونه پس از جراحی شایع است. این حالت معمولا موقتی است و به تدریج طی چند روز تا یک هفته فروکش می کند.

2. محدودیت حرکت فک: در برخی موارد، بیماران ممکن است پس از جراحی دهان خود را محدود کنند که معمولاً موقتی است.

تغییرات طولانی مدت در اثر کشیدن دندان عقل بر روی صورت

3. تاثیر بر ظاهر صورت: در اکثر موارد کشیدن دندان عقل تغییر محسوسی در فرم کلی صورت ایجاد نمی کند. اما در مواردی که دندان عقل باعث ایجاد فشار و تغییر در چینش دندان ها شده باشد، کشیدن آن ها می تواند به بازگشت دندان ها به وضعیت طبیعی تری کمک کند.

4. تأثیر بر لبخند و ظاهر دهان: اگرچه دندان عقل معمولاً در یک لبخند معمولی قابل مشاهده نیست، اما برداشتن آنها می تواند بر روی تراز کلی دندان ها و در نتیجه ظاهر لبخند تأثیر بگذارد.

در حالی که تغییرات بصری ناشی از کشیدن دندان عقل معمولا جزئی و موقتی هستند، این فرآیند می تواند تأثیر مثبتی بر سلامت کلی دهان داشته باشد. تصمیم برای درآوردن دندان عقل باید با در نظر گرفتن همه جوانب از جمله تاثیر بر ظاهر صورت گرفته شود.

کشیدن دندان عقل اغلب به عنوان یک راه حل پیشگیرانه برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده توصیه می شود. این عمل نه تنها می تواند از مشکلات فوری ناشی از دندان نهفته جلوگیری کند، بلکه می تواند در دراز مدت به حفظ سلامت دهان و دندان نیز کمک کند.

کشیدن دندان عقل علاوه بر مشکلات سلامتی، گاهی برای حفظ زیبایی لبخند و جلوگیری از شلوغی و نامرتبی دندان ها انجام می شود. به این ترتیب کشیدن دندان عقل را می توان اقدامی مهم در حفظ سلامت و زیبایی دهان و دندان ها دانست.

بیشتر بخوانید: رشد دیرهنگام دندان عقل

سوالات متداول