تکامل دندانپزشکی

دندانپزشکی از گذشته تاکنون تغییرات بسیار زیادی داشته است. به عنوان مثال امروزه شاهد پیشرفت زیادی در روش های درمانی، لوازم و تجهیزات دندانپزشکی هستیم. در ادامه مقایسه ای کوتاه از سیر تکامل و تغییرات به وجود آمده در دندانپزشکی از گذشته تا به حال خواهیم داشت.

دندانپزشکی در ایران

در دوره قاجار، پزشکی در ایران به تدریج از حالت سنتی به اروپایی تبدیل شد. پس از تاسیس مدرسه دارالفنون، آغاز پزشکی مدرن بود؛ اما قبل از آن، پزشکی کاملا سنتی و درمان ها به صورت تجربی انجام می شد. در حقیقت این کارها بدون پایه و اساس علمی، با تجهیزات بسیار ساده صورت می گرفت. حتی گاها افراد فاقد صلاحیت این درمان ها را روی افراد انجام می دادند.

روغن نخود،  آب پیاز، شیره انجیر، تریاک از چیزهایی بودند که عطارها برای دندان درد تجویز می کردند. برای رفع آبسه نیز از صمغ کتیرا، باقلا و آرد گندم سرخ شده استفاده می کردند. وحشتناک ترین قسمت، کشیدن دندان ها بدون بی حسی توسط دلاک های حمام و سلمانی ها بود. ترمیم و ساخت روکش ها برای پوسیدگی دندان ها، دندان های شکسته و تغییر رنگ یافته شده و ... توسط زرگرهای ماهر با طلا صورت می گرفت. این روکش ها را با نام های استامپ یا شارپی می شناختند.

تکنولوژی های جدید در دندانپزشکی

امروزه  روش های پیشرفته ای برای درمان بیماران به کار گرفته می شود. این روش ها باعث راحتی، درد کم تر و روند درمان راحت تر شده است. در ادامه برخی از این روش ها و تکنولوژی های جدید در دندانپزشکی را شرح می دهیم.

تزریق بی حسی بدون درد

یکی از بخش های دردناک برای شروع درمان در دندانپزشکی، تزریق است. این کار خود به تنهایی بخش دردناکی به حساب می آید. امروزه برای از بین بردن این درد، به صورت موضعی روی محل تزریق مقداری داروی بی حسی اسپری می کنند؛ به این ترتیب فرد احساس ورود سوزن به لثه را حس نمی کند.

استفاده از سوزن بسیار تیز و نازک نیز باعث حس نکردن آن موقع تزریق می شود. البته برای این روش تزریق باید آرام و دقیق در طول یک دقیقه صورت بگیرد.

روش هیپنوتیزم

از روش هیپنوتیزم نیز برای حس نکردن درد استفاده می کنند. در این روش، بیمار توسط پزشک هیپنوتیزم شده تا درد تزریق و دردهای در حین درمان حس نشود. بیمار پس از اتمام درمان هیچ چیزی را به یاد نمی آورد.

استفاده از این روش گاهی دردسر ساز می شود؛ زیرا برخی بیماران به خواب عمیق فرو رفته و شروع به راه رفتن در خواب می کنند. به این ترتیب فرآیند درمان کمی سخت و پیچیده می شود. البته اکثر بیماران با چشمان باز هیپنوتیزم می شوند. بسیاری از دندانپزشکان برای استفاده از این روش تردید دارند.

عکس برداری دیجیتالی

استفاده از این روش عکس برداری 90% ضرر کمتری نسبت به روش قدیمی عکس برداری دارد. پس از پروسه عکسبرداری از دندان بیمار، عکس تنها طی چند ثانیه روی نمایشگر کامپیوتر ظاهر می شود. عکس قابلیت بزرگنمایی دارد که پزشک با استفاده از آن می تواند مشکلات بیمار را تشخیص و فرآیند درمان را شروع کند.

ارتودنسی نامرئی

استفاده از ارتودنسی نامرئی به دلیل شفافیت زیاد و غیر قابل رویت بودن، طرفداران زیادی دارد. ارتودنسی برای افرادی که دندان های نامنظمی دارند، استفاده می شود. بسیاری از افراد استفاده از ارتودنسی نامرئی را به استفاده از براکت های فلزی یا سرامیکی ترجیح می دهند. استفاده از آن نیز بسیار راحت می باشد. در هنگام غذا خوردن یا تمیز کردن می توانید این ارتودنسی را از دهان خارج کنید.

دقت داشته باشید که هیچ گونه محدودیتی در خوردن و نوشیدن وجود ندارد. این ارتودنسی مانند قالب می باشد که با بهره گیری از تکنولوژی سه بعدی ساخته می شود.

استفاده از لیزر

در دندانپزشکی استفاده از لیزر برای کاهش درد بیمار در پروسه درمان استفاده می شود. به عنوان مثال از لیزر برای پر کردن دندان، کاهش حساسیت دندان، از بین بردن تومورهای داخل دهن، سفید کردن دندان ها  و ... استفاده می شود. همچنین پزشکان با استفاده از این تکنولوژی می توانند راحت تر و سریع تر پروسه درمان بیمار را به پایان برسانند.

به صورت کلی مزایای استفاده از لیزر شامل: کم کردن درد بیماران، جلوگیری از ورود هر نوع باکتری به دهان می شود. در طی فرآیند درمان، ورود باکتری به دهان باعث به وجود آمدن بیماری و مشکلاتی می شود؛ اما در این روش همانطور که اشاره شد، این خطر وجود ندارد.

ایمپلنت دندان

گاهی بنابر دلایل مختلفی مانند: شکستگی یا پوسیدگی دندان خود را از دست می دهیم. نبود این دندان های از دست رفته در زمان لبخند یا حرف زدن حس می شود. حتی برخی از افراد اعتماد به نفس خود را با این موضوع از دست می دهند.

در گذشته استفاده از دندان های مصنوعی به جای دندان های از دست رفته، مرسوم بوده است؛ اما امروزه روشی به نام ایمپلنت یا همان کاشت دندان جایگزین آن شده است. به این ترتیب بیماران مجددا می توانند دندان هایی طبیعی و زیبا داشته باشند.

دوربین داخل دهانی

پزشکان از این دوربین به عنوان ابزاری برای عکس برداری دقیق استفاده می کنند؛ به این صورت که دوربین وارد دهان شده و طی چند ثانیه از دندان آسیب دیده عکس برداری می شود. پزشک برای مطلع کردن بیمار از مشکلش می تواند این عکس را همزمان به او نشان دهد. این تکنولوژی تنها برای بررسی دقیق دهان و دندان و تشخیص راحت بیماری ساخته شده است.

دستگاه سفید کننده زوم

این دستگاه برای آسان سازی و تسریع فرآیند سفید کردن دندان ها ساخته شده است. برای داشتن دندان هایی سفید مثل مروارید تنها یک جلسه کافی می باشد.

استفاده از قرص خواب آور و گاز دی نیتروژن مونوکسید

گاز خنده یا همان نیتروژن مونوکسید برای کم کردن استرس بیماران، بخصوص کودکان استفاده می شود. این گاز تنها خاصیت آرامش بخشی داشته و باعث بیهوشی بیمار نمی شود. به این ترتیب فرد در طول درمان می تواند با پزشک خود حرف بزند.

قرص های خواب آور همانطور که از نامش پیداست، برای خواباندن بیمار استفاده می شود. این روش برای درمان های دردناک و یا افرادی که از فرآیند درمان دندانپزشکی می ترسند، توصیه می شود. دقت داشته باشید که در این روش فرد اصلا هوشیار نبوده و دردی را حس نمی کند.

توربین اوزون

از این ابزار برای از بین بردن سریع و بدون درد پوسیدگی دندان ها استفاده می کنند. این توربین دارای گاز طبیعی (اوزون) برای از بین بردن باکتری و جرم می باشد. این دستگاه بسیار موثر بوده و روند تشخیص پوسیدگی و درمان را سرعت می بخشد.

ولسکوپ

پزشکان با استفاده از ولسکوپ یا نور، دهان بیمار را برای تشخیص بیماری ها احتمالی دهان و دندان بررسی می کنند. این تکنولوژی تشخیص بیماری سرطان دهان را آسان تر و سریع تر کرده است.

عصب سازی

این روش از روش های نوین برای درمان و ترمیم دندان هایی که نیاز به عصب کشی دارند، می باشد. با استفاد از لیزر در این روش، به جای از بین بردن عصب دندان ها، آن ها را مجددا ترمیم می کنند. این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد و استفاده از این روش به جای عصب کشی توصیه می شود. موارد زیر از معایب روش عصب کشی می باشد:

در صورت عصب کشی، دندان نیاز به روکش دارد که این موضوع سبب کاهش طول عمر مفید دندان می شود.

احتمال عفونت دندان های عصب کشی شده زیاد می باشد. در صورت عفونت، دندان نیاز به عصب کشی مجدد دارد. به این ترتیب پروسه درمان پیچیده تر، طولانی تر و پر هزینه تر می شود.

احتمال شکستگی دندان های عصب کشی شده بسیار بالا می باشد.

در حقیقت دندان های عصب کشی شده، مرده به حساب می آیند. به این ترتیب آن ها تنها به عنوان یک جسم خارجی در دهان قرار دارند.

هزینه عصب سازی به مراتب کمتر از عصب کشی می باشد.