همه برای یکبار هم شده در زندگیمان احساس دندان درد داشته ایم. درد دندان می تواند ملایم و مداوم، ضربان دار و یا بسیار شدید باشد. در موارد شدید دندان درد، گوش ها، فک و حتی بخش هایی از سر نیز دچار درد می شود. در ظاهر دندان ها روی فک قرار گرفته اند، اما در لایه های زیرین دندانی رشته های عصبی زیادی از دندان تا خود فک و صورت ادامه دارد. بنابراین درد در تمامی این نواحی احساس می شود. اما چرا دندان های ما درد می گیرند و دندان درد به سراغمان می آید؟ دلایل زیادی برای این مورد وجود دارد، در این مطلب به بیان آن خواهیم پرداخت.
علت های دندان درد
عوامل زیادی باعث ایجاد دندان درد در ما می شوند. پیدا کردن علت می تواند قدم اول درمان باشد. مهم ترین عاملی که این حس ناخوشایند را ایجاد می کند؛ عبارت اند از:
پوسیدگی دندان
شایع ترین علتی که برای دندان درد اعلام شده؛ پوسیدگی دندان است. برخی از موارد پوسیدگی تنها روی بخش خارجی دندان که به آن مینا می گویند؛ به وجود آمده است. این نوع پوسیدگی دردی ایجاد نمی کند.
اما زمانی درد احساس خواهد شد که پوسیدگی بخش خارجی را سوراخ کرده و مشکل به بخش داخلی دندان یعنی عاج آن سرایت کند. این پوسیدگی سریع به بخش های زیرین دندان حمله کرده و درد شدیدی را به وجود می آورد. در این مرحله پوسیدگی به لایه ای به نام پالپ رسیده و دندان چرک کرده و باید حتما یا از لثه خارج شود و یا این که عصب کشی شود.
بیماری های لثه
گاهی اوقات لثه مسئول اصلی ایجاد دندان درد است. زمانی که دندان ها مشکلی دارند و دچار آبسه شده اند به لثه فشار می آورند. این فشار نیز به نوبه خود می تواند درد زیادی را در دندان ایجاد کند. همچنین ممکن است لثه ملتهب شده و دچار خونریزی شود. به طور کلی هر نوع بیماری که مربوط به لثه باشد، هم باعث ایجاد درد در دندان ها می شود.
برخی اوقات لثه شما دچار زخم شده و بافت لثه دچار سوزش و درد می شود. این درد نیز بر روی دندان ها اثر گذاشته و احساس دندان درد خواهید داشت.
وارد شدن ضربه
در طول روز ممکن است اتفاقات زیادی برای شما رخ دهد. مثلا یک توپ به صورت شما برخورد کند. یا یک تصادف را از سر گذرانده اید. یا هر دلیل دیگری که سبب تکان و ضربه شدید به ناحیه فک و صورت شما شود. در این صورت دندان ها به علت فشار زیادی که تحمل کرده اند دچار درد می شوند. حتی ممکن است فشار آنقدر زیاد بوده باشد که یک یا چند تا از دندان ها دچار لق شدگی شوند.
ترک مخفی در دندان
ممکن است درد در دندانی را احساس کنید که هیچ اثری از پوسیدگی، بیماری لثه ای و یا ترک خوردگی در آن دیده نمی شود. در این مواقع درد ممکن است به دلیل ترک ریزی باشد که بسیار کوچک است و حتی ممکن است در عکس برداری نیز مشخص نباشد.
این ترک به هر دلیلی ممکن است به وجود آمده باشد؛ اما شایع ترین دلیل آن شکستن خوراکی های سفت با دندان، خرد کردن یخ با دندان، وارد شدن ضربه، دندان قروچه و یا ضعیف شدن دندان است. این درد تنها در هنگام جویدن غذا به سراغ شما می آید.
دندان قروچه
دندان قروچه یا به هم ساییدن دندان ها، نوعی اختلال است که به دلایل زیادی از جمله استرس و فشار عصبی به وجود می آید. فرد در مواقع حساسی که استرس دارد یا عصبی شده است؛ دندان های خود را روی هم فشار داده و آن ها را روی هم می ساید. در این حالت فشار زیادی به لثه و بافت هایی که دندان را نگه داشته اند، وارد می شود. دندان قروچه نه تنها باعث درد در دندان می شود؛ بلکه این حس را در فک، مفاصل و عضلات صورت نیز به وجود می آورد.
دندان عقل نهفته
دندان عقل جزو دندان هایی است که فرد در سن بلوغ رشد آن را تجربه می کند. در برخی از موارد این دندان راه خود را به بالا پیدا نکرده و درون لثه به دندان کناری خود فشار وارد می کند.
این فشار می تواند به حدی زیاد باشد که ریشه دندان کناری به کلی تخریب شود. دندانپزشکان توصیه می کنند، هر 6 ماه یک بار به آن ها مراجعه کرده و چکاپ ها و عکس برداری ها را جدی بگیرید.
با یک عکس برداری ساده مشخص می شود که دندان عقل دچار نهفتگی شده و پیش از این که به دیگر دندان ها آسیبی وارد کند باید جراحی شده و از لثه بیرون آورده شود.
عفونت سینوسی
کسانی که از عفونت سینوسی رنج می برند؛ از دندان درد نیز شکایت دارند. التهاب سینوس ها که به آن سینوزیت می گویند، در هنگام سرماخوردگی بیشتر دیده می شود. این مشکل می تواند سبب فشار و درد در صورت شده و با دندان درد در فک بالا اشتباه گرفته شود.
باقی ماندن مواد غذایی در دندان
خوراکی هایی مانند بیسکویت، پفک، آجیل، تخمه و حتی نان اگر مسواک نزنید بین دندان ها باقی می مانند. این مواد غذایی در شب به لثه فشار آورده و دندان درد را به وجود می آورند.
بهتر است روزی دوبار مسواک بزنید. قبل از نهار و قبل از خواب. استفاده از دهانشویه و آب نمک هم می تواند بین دندان ها را به خوبی تمیز کند.
برای کاهش دندان درد چه کار کنیم؟
ممکن است درد شدید دندان شب به سراغ تان بیاید. مطمئنا امکان مراجعه به دندانپزشک در آن زمان وجود ندارد. اما می توانید با چند راهکار از درد بکاهید تا روز بعد که به دندانپزشک مراجعه می کنید.
برای کاهش درد می توانید از مسکن استفاده کنید. این مسکن موقتا درد را ساکت می کند. دقت کنید شما فقط درد را ساکت کرده اید. برای درمان و خلاصی از درد باید حتما در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
همچنین می توانید مصرف دهانشویه و مسواک را امتحان کنید. با این کار اگر در دندانی که خراب شده چیزی باقی مانده باشد خارج شده و درد را تسکین می دهد.
می توانید آب نمک را در دهان بچرخانید و این کار را هر دو ساعت یک بار تکرار کنید تا درد دندان آرام شود.
می توانید استفاده از چای کیسه ای را نیز به عنوان درمان امتحان کنید. استفاده از چای کیسه ای تنها درد را تسکین می دهد و نمیتواند عفونت را درمان کند.
در نهایت می توانید برای کاهش درد از روغن میخک، روغن نارگیل، دستمال یا حوله گرم، بی حسی موضعی و یا شستن دهان با آب اکسیژنه استفاده کنید.
جهت معاینه دندان ها می توانید از خدمات دندانپزشکی دکتر یوسف بالوی پور بهره بگیرید.