دندان پزشکی یوسف بالوی پوراوربایت دندان یکی از اختلالات مرتبط با رویش دندان ها است که در زمینه تخصصی ارتودنسی قرار می گیرد. اوربایت دندان در صورتی که بسیار شدید باشد توسط خود شخص هم قابل تشخیص است، اما در بیشتر موارد یک دندانپزشک عمومی یا یک متخصص ارتودنسی می تواند با معاینه متوجه این اختلال شود. در این مطلب می خواهیم به موضوع اوربایت دندان بپردازیم و از دلایل بوجود آمدن آن اطلاع یابیم. همچنین چه درمان هایی برای اوربایت وجود دارد و چه سنینی برای درمان مناسب تر هستند. اگر شما هم اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید، با ما همراه باشید.
اوربایت دندان چیست؟
اوربایت دندان چیست؟ در واقع اوربایت دندان به نا‌همپوشانی دندان های فک بالا و پایین گفته می شود. معمولاً به این صورت است که دندان های فک بالایی به صورت محسوسی جلو‌تر از فک پایین قرار می گیرد. شما می توانید با استفاده از یک آینه کوچک، وجود اوربایت را در دندان های خود بررسی کنید. برای این کار آینه را در دست، روبروی صورت بگیرید و دندان ها را به حالت عادی روی هم قرار دهید. حالا بدون اینکه فک ها را حرکت دهید، یک لبخند بزرگ بزنید به شکلی که همه دندان‌ها مشخص شوند اگر دندان های فک بالایی بیش از ۲ میلیمتر از فک پایینی جلو‌تر باشند، یعنی دچار مشکل اوربایت دندان می باشید. اما در برخی مواقع خودتان نمی توانید این عارضه را تشخیص دهید، مثلاً ممکن است اوربایت به صورت نامتقارن و تنها در یک سمت از دندان ها وجود داشته باشد. معمولاً اوربایت در سنی رخ می دهد که شخص تمام دندان های دائمی را در آورده باشد.
دلایل اوربایت دندان
اختلالات ژنتیکی
دلایل اوربایت دندان ممکن است ژنتیکی باشد، همچنین در بعضی مواقع عادت های بد در خردسالی باعث اوربایت دندان می شود. به عقیده دندانپزشکان، چیدمان دندان ها تا حد زیادی بستگی به عواملی ژنتیکی دارند، معمولاً شخص آن ها را از پدر و مادر یا پدربزرگ ها و مادربزرگ هایش به ارث می برد. علاوه بر این نوع از عوامل ژنتیکی، ممکن است شخص دچار اختلالاتی در رشد فک باشد مثلاً فک پایینی بسیار کمتر از فک بالایی رشد کند. این نوع از اختلالات هم ریشه های ژنتیکی دارند، یا اینکه ممکن است کاملاً اتفاقی برای بعضی از افراد پیش بیاید. وقتی که فک پایین کمتر از فک بالایی رشد کند و کوچکتر بماند، اوربایت دندان قابل مشاهده خواهد بود.
عادت های نادرست
گفتیم که علاوه بر عوامل ژنتیکی و اختلالات رشد، عادت های نادرستی هم وجود دارد که باعث اوربایت دندان می شود. یکی از این عادت ها، استفاده از پستانک است. متاسفانه برخی از والدین خردسالان را به مکیدن پستانک عادت می دهند که به مرور زمان، فرم استخوان فک را تغییر می دهد و در بزرگسالی برای او مشکل اوربایت را به همراه دارد. بسیاری از این خردسالان وقتی موفق به ترک عادت مکیدن پستانک شوند، این عادت را با مکیدن شست، جایگزین می کنند. این عادت جدید نیز دقیقاً به همان صورت، رشد استخوان فک و دندان را با مشکل مواجه می کند. گاهی خردسالان، بعد از رشد دندان های شیری در قسمت جلویی فک، عادتی مانند زبان زدن به دندان ها را شروع می کنند و تا سالیان متمادی یعنی تا وقتی که دندان های دائمی رشد کنند، به این کار ادامه می‌دهند. همین عادت کوچک ولی مخرب هم باعث بروز اوربایت در بزرگسالی خواهد شد.
نشانه ها و علائم اوربایت دندان
برای پی بردن به مشکل اوربایت دندان علاوه بر روشی که شخص می تواند با استفاده از آینه، چیدمان دندان های خود را چک کند، علائم و نشانه های دیگری نیز وجود دارد که عبارتند از:
● تکلم نادرست یا نامفهوم در کودکان
● بیرون ماندن دندان های فک بالا از بین لب‌ها
● احساس درد در هنگام جویدن غذا
● فرم ناخوشایند گونه ها یا چانه
● بیرون زدگی شدید دندان های بالا نسبت به دندان های پایین
● لقی و سایش دندان ها
● دندان قروچه در هنگام خواب
● تنفس از راه دهان
● سر درد
● و …
اگر هر کدام از این نشانه‌ها را در خود یا فرزندتان مشاهده کردید به دندانپزشک عمومی یا یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. در ادامه مطلب درباره بهترین زمان برای درمان مشکل اوربایت دندان بحث خواهیم کرد.
زمان مناسب برای درمان اوربایت دندان
درمان اوربایت دندان باید توسط یک متخصص ارتودنسی یا متخصص جراحی های فک انجام شود. متخصص با معاینه عادی از دندان ها متوجه مشکل اوربایت دندان شده و می تواند برای روش درمان تصمیم بگیرد. با این حال استفاده از یک تصویر رادیوگرافی از همه دندان ها، تشخیص را برای متخصص آسانتر کرده و درمان موثر‌تری پیشنهاد خواهد داد. معمولاً بهترین زمان برای ارتودنسی و درمان اوربایت دندان، در دختران حدود سن ده سالگی و برای پسران حدود سن دوازده سالگی می باشد. متخصصان ارتودنسی و جراحان فک اعتقاد دارند که در این سن، استخوان فک همچنان در حال رشد است و در صورتی که درمان اوربایت در این زمان انجام شود، نتیجه بهتری در پی خواهد داشت. دقت داشته باشید که وقتی فک همچنان در حال رشد است، اصلاح چیدمان دندان‌ها توسط متخصص، باعث می شود که اوربایت دندان، صد در صد برطرف شود.
روش های درمان اوربایت دندان
استفاده از براکت
براکت هایی که برای درمان اوربایت استفاده می شود، می توانند فلزی یا سرامیکی باشند. این بریس های ارتودنسی، متداول ترین روش برای اصلاح چیدمان دندان ها هستند که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان قابل اجرا می باشد.
کش ارتودنسی
کش های ارتودنسی معمولاً برای کودکان قابل استفاده است و ناهنجاری های فک را درمان می کند.
ارتودنسی های نامرئی
این ارتودنسی شامل براکت ها و سیم هایی به رنگ شفاف است که معمولاً برای بزرگسالان استفاده می شود و چندان قابل مشاهده نیستند. معمولاً از این روش برای افرادی استفاده می شود که دوست ندارند سیم های ارتودنسی در دهان آن ها مشخص باشد.
کشیدن دندان
گاهی متخصص فک تشخیص می دهد که با کشیدن چند دندان می‌تواند مشکل اوربایت را برطرف کند. معمولاً در افرادی که فک‌ها کوچک هستند ممکن است جای کافی برای رشد دندان های دیگر وجود نداشته باشد و مساله اوربایت بوجود بیاید که با حذف چند دندان برطرف خواهد شد.
جمع‌بندی
در این مطلب سعی کردیم به سوالاتی مانند اینکه اوربایت دندان چیست و به چه دلایلی بوجود می‌آید پاسخ دهیم. همچنین سن مناسب برای درمان اوربایت و روش های درمانی را با یکدیگر بررسی نمودیم. بهترین درمانی که برای اوربایت دندان در حال حاضر وجود دارد، انواع روش‌های ارتودنسی است که باید توسط متخصص ارتودنسی یا متخصص جراحی فک انجام شود. این درمان‌ها علاوه بر اصلاح چیدمان دندان، حالت گونه‌ها و دهان را نیز بهبود می دهند، در نتیجه نقش موثری در بهبود زیبایی چهره دارد.