دندان پزشکی یوسف بالوی پوریکی از اختلالات دندان که رفع آن امروزه در دندانپزشکی کاربرد زیادی پیدا کرده است کراس بایت دندان می‌باشد. در ابتدا لازم است بدانید کراس بایت دندان چیست؟به طور عادی قرارگیری دندانهای شما باید به شکلی باشد که همه دندانها به صورت مرتب در کنار هم قرار گرفته باشند و وقتی دندانهای خود را میبندید ردیف بالایی و ردیف پایینی، به صورت منظم روی هم قرار بگیرند و فقط دندانهای فک بالا ۲ میلیمتر جلوتر از فک پایین باشند. زمانی که این حالت در دندانهای شما وجود نداشته باشد، در زمان جویدن غذا به مشکل بر خواهید خورد و از طرفی زیبایی دندانهای شما از دست خواهد رفت. در واقع به مشکل نامنظم بودن دندانهای ردیف بالا و پایین کراس بایت می‌گویند. این ناهنجاری به وجود آمده در دهان افراد یکی از مواردی است که بسیاری آن را نادیده می‌گیرند و همین باعث می‌شود که مشکلات دیگری برای فرد به وجود بیاید، به همین دلیل ما در این مطلب قصد داریم توضیحاتی درباره ی کراس بایت دندان در اختیار شما قرار دهیم تا با این مشکل بیشتر آشنا شوید.
علل بروز کراس بایت
بعد از این که توضیحاتی درباره کراس بایت دندان در اختیار شما قرار دادیم بهتر است که به بررسی علل بروز کراس باید بپردازیم. این ناهنجاری معمولاً در سنین پایین به وجود می‌آید ولی از آنجایی که در سنین کم میزان انحراف دندانهای فک پایین و نامنظم بودن آن به وضوح برای ما مشخص نیست، این مشکل را معمولاً بعد از دوران بلوغ و در بزرگسالی بیشتر مشاهده می‌کنیم.
یکی از اصلی‌ترین علل بروز کراس بایت در افراد مختلف عوامل ژنتیکی و ارثی است. اما ناهماهنگ بودن اندازه فک بالا و پایین در افراد یکی دیگر از مواردی است که باعث شدیدتر شدن این عارضه می‌شود. به خصوص اگر فک بالا از فک پایین کوچکتر باشد این مشکل پیش می‌آید. یکی دیگر از دلایل دیگر به وجود آمدن کراس بایت دندان، نیفتادن دندانهای شیری در کودکان در موعد مقرر است. در چنین شرایطی دندانهای دائمی کودک در زیر دندانهای شیری شروع به رشد کردن می‌کنند و از آن جایی که فضای کافی ندارند رو به داخل منحرف شده و باعث به وجود آمدن عارضه کراس بایت می‌شوند.
مورد آخر که به عنوان یکی دیگر از علل بروز کراس بایت شناخته می‌شود بیماری هایی مانند آدنوئید و لوزه بزرگ است که می‌تواند در بروز این عارضه نقش مهمی ایفا کند. کودکانی که دچار این بیماری می‌شوند به دلیل بزرگ بودن لوزه نمی توانند به درستی از مسیر بینی تنفس کند و به به همین ترتیب به مرور زمان زبان کودک شما از قسمت ورودی دهان دور شده و باعث می‌شود که فک به صورت نامتقارن رشد کند و در بزرگسالی مشکل کراس بایت را برای او به وجود می‌آورد.
انواع کراس بایت
آشنایی با انواع کراس بایت به شما کمک می‌کند تا این عارضه را بهتر بشناسید و در راستای رفع آن اقدامات لازم را انجام دهید.
● کراس بایت دندان خلفی
زمانی که فردی دچار این نوع عارضه می‌شود دندان هایی که در ردیف بالا و انتهای دهان قرار دارند، زمان بسته شدن دهان در انتهای دندان پایین قرار می‌گیرند. آمار نشان داده است که یک تا ۱۶ درصد از کودکان قبل از افتادن دندانهای شیری خود به این عارضه مبتلا می‌شوند.
● کراس بایت دندان قدامی
این مشکل زمانی پیش می‌آید که زاویه رویش دندانهای فک بالایی به خصوص دندانهای جلو، باعث شده است که دندانهای ردیف پایین به عقب کشیده شوند. بررسی‌های انجام شده نشان میدهد که حدود ۴ تا ۵ درصد کراس بایت دندان مشاهده شده در افراد از نوع کراس بایت قدامی است.
● کراس بایت باکال
زمانی که دندانهای فک بالا بیش از حد به یک سمت دهان نزدیک باشند و در کمترین تماس با دندان‌هی پایین قرار بگیرند، این نوع کراس بایت، کراس بایت باکال نامیده می‌شود. این نوع کراس بایت می‌تواند مشکلات زیادی را مانند پوسیدگی دندان، سردرد، احساس درد در فک پایین، کمر درد، درد شانه، بیماری لثه و… برای شما به وجود بیاورد.
مشکلات و عوارض ناهنجاری کراس بایت
حال که توضیحاتی درباره کراس بایت دندان در اختیار شما قرار داده ایم و با انواع این عارضه و عوامل به وجود آورنده آن آشنا هستیم، باید به سراغ عوارض و مشکلاتی برویم که این بیماری برای شما به وجود می‌آورد. در ادامه این موارد را با هم بررسی می‌کنیم.
● آسیب رسیدن به لثه: افرادی که دچار این عارضه هستند از آنجایی که به صورت ناخودآگاه همیشه قصد دارند تا دندانهای خود را در شرایط مناسب و به صورت منظم نگه دارند، بعد از مدتی شاهد این خواهند بود که به لثه‌های آنها آسیب رسیده است.
● سایش مینای دندان و دندان قروچه: افرادی که دچار این عارضه هستند در بخش‌هایی از دندانهای خود سایش زیادی را احساس خواهند کرد و به همین دلیل است که بعد از مدتی بعضی از دندانهای آنها دچار سایش خواهند شد و به اصطلاح گرفتار دندان قروچه هستند.
● نامتقارن شدن صورت: از آنجایی که فک برخی از این بیماران دچار نامتقارنی است، در زمان لبخند زدن افراد این عدم تقارن دیده می‌شود.
روش‌های درمان کراس بایت دندان
روش‌های مختلفی برای درمان کراس بایت دندان وجود دارد که معروفترین آنها تنظیم کردن دندان ها، فک و یا سقف دهان شما با استفاده از وسایل ارتودنسی است. در ادامه درمان این عارضه را در کودکان و بزرگسالان با هم بررسی می‌کنیم:
● درمان کراس بایت دندان در کودکان
روش درمانی مورد استفاده در کودکانی که به این عارضه دچار هستند گسترش فک یا کام می‌باشد. در این روش با تخصص مورد نظر شما یک وسیله را روی کام کودک شما قرار میدهد که به دندانهای بالایی او متصل می‌باشد. بعد از آن استفاده از چرخش یک کلید مخصوص دستگاه جایگذاری شده در دهان کودک باز و بسته می‌شود به این صورت در تعداد جلسات مشخصی مشکل کودک شما برطرف خواهد شد.
● درمان کراس بایت در بزرگسالان
بسته به نوع کراس بایت به وجود آمده روند درمانی برای این افراد متفاوت است و معمولاً بهترین روش برای این افراد استفاده از گسترش دهنده فک است. البته این مورد مهم را باید در نظر داشته باشید که اگر این عارضه در افراد بزرگسال شدید تر از حد معمول باشد پزشک متخصص مجبور می‌شود که بخش هایی از استخوان فک فرد را بشکند و با استفاده از یک دستگاه مخصوص آن را بپوشاند تا فک به صورت درست و اصولی، مجددا شکل بگیرد.