بسیاری از مواقع دندان ها در اثر عدم رعایت بهداشت و برخی موارد دچار آسیب های فراوانی می شوند. آسیب های دندانی در برخی مواقع مربوط به داخل دندان ها و ریشه ها می شود و در برخی از موارد ظاهر دندان را تحت تاثیر قرار می دهد.
البته پوسیدگی دندان ها در مواقع حاد باعث آسیب رسیدن به ظاهر دندان ها نظیر سوراخ شدن و شکستن دندان ها می شود. ظاهر زیبای دندان برای بسیاری از افراد مهم می باشد. روزانه میلیون ها کلمه از دهان خارج می شود که باعث می شود دندان ها نمایان شوند.
ظاهر نامنظم و نامرتب دندان نه تنها بر ظاهر انسان تاثیر می گذارد بلکه نشان دهنده عدم توجه فرد به نظافت است. در دنیای دندانپزشکی روش های مختلفی برای درمان زیبایی دندان ها وجود دارد که روز به روز بر تعداد آنها اضافه می شود. معمولا قیمت درمان های زیبایی نسبتا بالا می باشد اما استفاده از روش های قدیمی قیمت کمتری را به همراه خواهد داشت.
اصلاح طرح لبخند اصطلاحی است که برای ترمیم زیبایی دندان ها به کار می رود. روش های مختلفی در اصلاح طرح لبخند وجود دارد:
- ارتودنسی
- انواع لامینیت و کامپوزیت
- روکش دندان ها
- ایمپلنت
- دندان مصنوعی
- بلیچینگ و سفید کردن دندان ها
در بسیاری از موارد از درمان ها زیبایی و درمان های عمومی نیز استفاده می شود. اصلی ترین عللی که باعث می شود مشکلات مختلفی در دندان ها به وجود بیاید، پوسیدگی دندان ها است. عدم رعایت بهداشت دندان و دندان باعث بروز پوسیدگی ها مختلف در دندان ها می شود که در صورت عدم درمان باعث بروز مشکلات فراوانی در بدن می شود.
در صورت کهولت سن یا برخی از بیماری های خاص ممکن است بیمار تمام یا چند دندان خود را از دست بدهد. در این صورت می توان از انواع دندان ها مصنوعی یا پروتز های متحرک یا ثابت استفاده نمود. دندان مصنوعی و ایمپلنت روشی برای جایگزینی دندان ها مصنوعی می باشد. این درمان ها هم درمان زیبایی و هم درمان عمومی محسوب می شوند.
در برخی از افراد که دندان ها دچار تغییر رنگ شده اند یا نا منظم هستند معمولا دندانپزشک به بیمار توصیه می کند برای اصلاح طرح لبخند از لامینیت یا کامپوزیت استفاده کند. در این درمان زیبایی موادی از جنس سرامیک یا کامپوزیت روی دندان ها قرار می گیرد که روش ها و مراحل مختص به خود را دارند. همچنین می توان برای سفید کردن دندان ها از بلیچینگ استفاده کرد.
همچنین برای کاهش فاصله میان دندان ها و درمان نامنظمی دندان ها می توان از ارتودنسی نیز استفاده کرد. بهتر است در این مواقع انتخاب روش درمان را بر عهده دندانپزشک خود بگذارید.
در مواقعی که پوسیدگی به تاج دندان برسد یا تاج دندان در اثر ضربات مختلف دچار شکستگی شده باشد می توان از روکش دندان استفاده نمود. در استفاده از درمان روکش بین افراد تردید وجود دارد. وقتی دندانپزشک بخواهد برای دندان ها روکش قرار بدهد مجبور است قسمتی از نسج دندان ها را بتراشد به همین دلیل مراقبت های بعد از روکش کمی دشوار می شود.
اگر ریشه دندان ها سالم باشد اما ظاهر دندان آسیب دیده باشد معمولا دندانپزشک درمان به وسیله روکش را ترجیح می دهد. روکش دندان معمولا برای دندان های جلویی انجام می شود. روکش زمانی استفاده می شود نسج سالم دندان کم باشد. روکش ها انواع مختلفی دارند:
روکش های چینی و فلزی: ساختار داخلی این روکش ها از فلز می باشد و سطح رویی آنها از چینی است.
روکش چینی و طلا: ساختار داخلی این نوع روکش ها به جای استفاده از فلز از طلا ساخته شده است . سطح خارجی آنها از چینی می باشد. دوام و کیفیت این نوع روکش ها بسیار عالی است ولی قیمت نسبتا بالایی دارد.
روکش های سرامیکی: این نوع روکش ها تماما از سرامیک یا چینی ساخته می شوند و زیبایی خاصی دارند. استحکام این روکش به دلیل استفاده از سیلیکات و زیرکونیا بالا می باشد.
مراحل درمان و اتصال روکش دندان:
در ابتدا دندانپزشک وضعیت دندان ها را با عکاسی و تصویر برداری بررسی می کند. اگر دندانی پوسیده باشد آن را ترمیم می کند. اگر نسج دندان ها سالم نباشند گزینه مناسب درمان، روکش است.
در مرحله بعدی دندانپزشک با تزریق بی حسی دندان ها را برای تراش آماده می کند. معمولا روکش دندان ها ضخامت های مشخصی دارند. دندانپزشک به طور تقریبی دندان مورد نظر را تراش می دهد تا بتواند روکش را روی دندان قرار دهد.
سپس برای ساخت روکش باید از دندان قالب گیری شود. روکش بر اساس قالب دندان ساخته می شود. قالب گیری به چند روش انجام می شود برخی از دندانپزشکان با استفاده از روش قدیمی با خمیر از دندان ها قالب تهیه می کنند. برخی از دندانپزشکان نیز با استفاده از قالب اپتیکال از دندان ها قالب گیری می کنند. در این نوع قالب گیری از با استفاده از دوربین های مخصوص از دندان ها عکسبرداری می شود سپس با استفاده از نرم افزار های مخصوص قالب ساخته می شود. در هر دو مورد قالب به لابراتوار فرستاده می شود تا روکش در آنجا ساخته شود.
در فاصله ساخت روکش، معمولا برای دندان ها تراشیده شده، روکش موقت گذاشته می شود. که در هنگام نصب روکش های اصلی آنها را از دندان ها جدا می کنند.
بعد از ساخت روکش مورد نظر روی دندان قرار می دهند تا از نظر اندازه و رنگ با باقی دندان ها بررسی شود. در صورت نبود مشکل با چسب و مواد مخصوص روکش مورد نظر در روی دندان ثابت می شود.
بعد از گذاشتن روکش باید تا 72 ساعت از خوردن مواد غذایی سخت پرهیز شود. روکش دندان تا 10 سال عمر دارد اما در صورت عدم نگهداری صحیح ممکن است به زودی آسیب ببیند.
رعایت بهداشت دهان و دندان زمانی که روکش گذاشته می شود بسیار مهم است. زیر در صورت پوسیدگی دندان زیر آن باید دندان به طور کامل کشیده شود.
استفاده مستمر از نخ دندان و مسواک زدن دندان های روکش کرده بسیار مهم است. باکتری ها و پلاک های دندانی به راحتی می توانند به زیر روکش دندان نفوذ کنند و باعث آسیب رسیدن به دندان ها و لثه شوند.